Рыгор Барадулін - Свята пчалы

Ды не хоча
Добрая казка
Аддаваць хлапчука ў бяду.
Жмурыць вока
I, калі ласка,—
Пасылае гусей чараду.

Апынуся
Не ў Беларусі,
A ў нялюбай, чужой старане,—
З добрай казкі
Добрыя гусi,
Скіньце мне вы
Пa пер'іне!..

Жывуць яшчэ
Таты i хаты не помнячы.

...Пісаў у рэдакцыю
Хлопец з Поўначы,
Пісаў ні пра крыўду,
Hi пра навіну:
«Адказ не пішыце,
Прышліце
Галінку палыну...»

Чытаю пісьмо,
Запаляр'е прыгадваю.

...Сібір скаралі
Мы ўсёй брыгадаю,
Літаратурныя Ярмакі.
Высока ўзносілі пікі
Лістоўніцы —
Спакою Саян
Векавыя ахоўніцы —
Ішлі скразнякі да ix
У прымакі.

...Хвалі ад сіверу
Прытанцоўвалi.
На Енісеі —
Вада свінцовая.
А так замерзлыя азяркі
Вятры палосяць —
Чарцей загоншчыкі.
А потым пілікаюць,
Справу закончыўшы,
Галосяць настыла
Чароту смычкі.

...Нам, Толя,— помніш? —
Паказваў ты
Станцыю вечнае мерзлаты.
У лёх зледзянелы
Ідзём нясмела.
Ад холаду тут
Халадэча знямела.
(Сюды б,
каго славаю перагрэла!)

Выходзім наверх.
Як паверыць?
Малюткі,
Неба саромеюцца
Незабудкі.

Палын перагорклы,
Але павінны
На Поўначы пахнуць
Ім
Успаміны!..

Прахапілася сонца.
I прамянямі сваімі раскосым!
да сонных павек дакранулася,—
Яны прачнуліся,
ад нечаканасці спалохана
крыллем залапаталі, як
птушаняты.
Глянулі вочы раскосыя здзіўлена.
Шустрыя прамянькі нырнулі ў
прадонні трывожныя i там хітрынкамі
затаіліся.
Дагэтуль.
Свецяцца...
Сонца ўзыходзіла два разы.
З-за стромых сопак паказалася першы
раз, на імгненне задумалася —
спяшацца
ў дарогу ді яшчэ пачакаць, ды яго
затрымала хмурынка — твая далікатная
сукня. I другі раз затрымала таксама.
Два даспелыя сонцы
сукню паляць тваю дагэтуль, сэрца
апякаюць шчасліўцу,
якому лёс над добры настрой дазволіць
цябе прытуліць. Твае галапупыя
немаўляты — смуглыя, бо смокчуць
смагла
раткамі ружовымі два шчодрыя
сонцы
i самі ля ix смуглеюць,—
міс Азія.
Калі тайфун, не помню які (у ix
жа ва ўсіх імёны жанчын
пяшчотныя),
лашчыў нас, як барсук дзяцей сваіх, я
прыгадаў цябе,
міс Азія.

Пяро арла абронена
На маладыя скалы.
Спакойнае Пароніна
Наведаў сон ласкавы.

Мяцеліца заспаная,
Ты ўжо сваё адпела!
Плывуць хмурынкі паннамі.
Шуміць
Дунаец Белы;

Перабірае ў роспачы
Каменьчыкаў ружанец.
A ўсё яшчэ мароз пячы
З падхмар'я пагражае.

Прадвесне рэвалюцыі
Змяло самадзяржаўе
Зімы!
Бунтар хвалюецца —
Ён больш не катаржанін!

Няхай сабе дунаіцца,
Між хмурых стром прастуе.
Хіба пазней дазнаецца,
Хто піў ваду крутую...

З чыйго чала,
Світальныя,
Сплывалі хмары стомы.
Чыіх вачэй
Праталіны
Развеснівалі стромы...

Світаюць Татры скронямі,
Дзень ясным вокам глянуў.
Не ведае Пароніна:
«Цо то за пан Ульянов?»

Звініць крыніца-бруіца,
Мячэўнік выгінае.
А рол на ўсход кіруецца,—
Арліць бы з ім з выгнаная!

Арол крылом пагойдвае
Над кручай нелюдзімай.
Калі ўжо дзень пагодлівы
Устане над Радзімай?!

Напяты промні лінамі.
Ясней,
Блакіт прагалін!
Для дум —
Пяро арлінае.
Ля хмар
Снягоў пергамент.

Паклон арлінай вольніцы!
Вяслуй сабе шырока!
Тут
Без тугі-канвойніцы
Адзін не ступіш крону.

Чакае грому з ліўнямі
Вясёлы куст ажыны.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Сустрэнуцца з арлінымі
Выгнанніка сцяжыны!..

Рэкі ўсхадзіліся — досыць, спачылі!
На звонкія крыгі апрыклы склеп!
На мокрым лузе статак шпачыны.
Цвіце, захлынаецца кураслеп.
Недзе ляціць спадарожнік на Месяц.
Тут бусел, спрадвечны, як белы свет,
Балацявінку зыбучую месіць,
Ідзе за цыбатым цыбаты след.
Баіцца жаўрук, што яго не пачулі;
Спрадвечную песню пяе вада.
Кнігаўкі, верныя звычцы матулі,
Адводзяць бяду ад свайго гнязда.
Ранак вясновы.
Высновы Айчыны.
Падзолістых скібаў
надзённы хлеб.
На мокрым лузе статак шпачыны.
Цвіце, захлынаецца кураслеп.