Рыгор Барадулін - Свята пчалы

Глядзіш, i да кавалка ласага
прывык,
навошта крык i лямант.
Хлеб па стале ляжыць,
a класіка
так i не бралася за клямку...

Ціха — ажно закладвае вушы.
Дзюбай забінтаванай —
адбіў за лета
Грукае дзяцел у азалелы ствол.
Сосен пявучых
ні ўвечар, ні рана
Не ўчуеш наўкол.
На дол
сыплецца толькі ігліца,
Быццам
бурая поўсць з мядзведзя.
Ледзьве
шэпчуць сасна з сасною
(Яны зазвіняць вясною!).
Крадзецца золь напрасткі
да ракі,
Бая ты,
паўзе каля самай!
Летам полю
звінець каласамі!
А покуль замоўкла ўсё...

Вясны маёй
першая ластаўка,
Чакаю —
ты зноўку вернешся
I, як касынкаю аднакласніца,
Махнеш мне ветразем
светлым вераснем.

Я шчырае слова табе выношваў,
Як першынца маці юная.
Слова над сэрца тоўхала ножкаю,
Разам са мною трызніла дзюнамі.

А за маімі заспанымі вокнамі
Горбілі гурбы гарбы свае вострыя.
Бура ў бары галасіла ды войкала,
Нібы на салёным эстонскім востраве.

Памлець там на бераг нагрэты палезе,
Прабой разагнуўшы,
прыбой ускалмачаны.
За сінім застоллем
Краіна паэзія
Шліфуе бурштын слова мовы матчынай.
I вершы гарластымі чайкамі вылецяць,
Ix крылы прапахлі глыбінямі, рыбаю.
Пa гулкіх, як раніца,
Вузкіх вуліцах
Не размінешся ні з сябрам, ні з рыфмаю.

I ў снах i ў падумках
цябе я такою бачу
З ікрамі загарэлымі,
з позіркам
сінім,—
рыбачка.

Гэта нядаўна было
Ці даўно?
I чыя ў тым віна:
Салодкага мёду
Ці маладога віна?

Лясны званочак —
Сіняя стопка.
У сіняй сукенцы
З-пад Татру эстонка

Вайка,
У перакладзе прыблізным —
Валя.
Пчолы губы нам апяклі
Мёду панікадавалі.
Ці гэта вуллі,
Ці нашы галовы гулі?..

Веек густых тваіх чараты
Шумелі над тонямі сінімі...
Вайка,
На ичол не забылася ты?..
Чараты...
Зялёныя чараты...
Хай шумяць,
хай не ведаюць сіверу...

Драч хрыпіць у густым тумане,
Быццам хто яго, дурня, рэжа.
Я прыслухаўся —
праз мяне

Прарасла
Белавежа.
Аплялі мяне карані —
Працавітыя вязні зямныя.
Ты галіну адну крані —
Пушча ўся
ува мне заные.
Мне зязюлі не злічаць вякоў,
Дзяцел грукае —
мне у грудзі.
А вятры, карагодам, вакол
Ходзяць-ходзяць i сон мой будзяць.
Быстрай ластаўкай,
як стралой,
У мяне вольны вырай стрэліць —
Сонца
з песняй зялёнай, старой
Узніму на зялёных арэлях.
У крыніцах крутых завару
Хмель вясновы з зялёнай пенай.
Пад вірамі нямых завірух
Ува мне
навальніцы спеюць...

Сады — жывучыя народы
Зялёнага мацерыка.
Не абміналі іх парогі,
Кашчавай засухі рука.

Узяць было нялёгка сілу,
Бо войны йшлі, як дзень за днём,
Адна марозам ix смаліла,
Другая — нішчыла агнём.

Ды выжывалі,
як салдаткі,
Глядзелі яблыні ў блакіт.
І не ад яблык —
ад падаткаў
Трашчэлі іхнія сукі.

Сякера секла,
грыз іх заяц.
Ды толькі гэткія сады:
Вясна прыйшла —
i зноўку завязь,
І зноў надзея на плады...

Мне ясным сонцам лес наканаваны —
Не ведаць змрочных лёхаў нематы.
З табою кожным нервам знітаваны,
Не, Вечнасць, я ў цябе не наняты!
Зязюлямі гадоў пракукаваны,
Бор галавы маёй аснежыш ты
i ўладна пакладзеш на лоб круты
Зямныя, ўпартыя мерыдыяны,—
Мяне не ўстрашыць захад залаты.
Да зор скірую думак караваны,
Арлы іх прывітаюць, як браты.
Не знікну так, як цень, як гук пусты.
Не адцвітуць вачэй маіх паляны,
Прабіўшы жвіру мокрага пласты.

Іду, Лагчынка перасохлая
Ледзь папярхнулася расой.
Ці прымеш госця,
Верасовачка —
Дачка вясёлых верасоў?

Тут, помніш,
Нам ва ўсім паверыўшы,
Жылі суседзямі лясы.
Цвілі у бацы-сі вочы верасам
Ад слова ранішняга —
«сын».

Прыйшла пад хату грушка дзікая,
Ледзь я свой год другі сустрэў.
А ходзікі на сценцы цікалі,
І падалі дажджы са стрэх.

Тут, як у казцы, ў лядах восенню
Карову пасвіў кот Мірон,
Лісіца пеўня з дому зносіла
I вечар глух ад камароў.