Леанід Дайнека - Вечнае імгненне

Як абрыдлі вы ўсе, міноры!
Плач цішэй, журботная медзь.
Кроў міногі, халоднай міногі
Я не меў i не буду мець.

Той, хто енчыць ад страху штодзённа
Хто баіцца ікаравых крыл,
Мне не сябра — ён кроў чырвоную
На зялёны змяніў хларафіл.

Не варты чалавека звання
Той, хто не зведаў шкадавання
Да птушкі, што з вышынь блакіту
Была раптоўным стрэлам збіта,

Да зайца ў клетцы, да мядзведзя,
Што ў цырку на вярблюдзе едзе.
Не забывай пра шкадаванне,
Ты, што ідзеш на паляванне

І проста так, не дзеля ежы,
Жывое б'еш, жывое рэжаш.
Адчуй, што бег жыцця кароткі,
Што дрэвы ў лесе — твае продкі,

Убач сястрою роднай рэчку,
І твая стрэльба дасць асечку.
Павер чужой слязе і ране.
Людзьмі нас робіць шкадаванне.

Няма марсіянскіх каналаў,
Нідзе ix след не відзён.
Сумна i крыўдна сканала
Мара юначых дзён.

Навука сваё даказала,
Убачыла праз туман:
Няма марсіянскіх каналаў,
А значыць, няма марсіян.

А значыць, няма Аэліты,
Няма расы на траве.
Марс, быццам з суму адліты,
У мёртвай прасторы плыве.

Усё там глуха i нема,
Як у нямым кіно.
Падае чорнае неба
На змрочных кратэраў дно.

Люты вецер гуляе,
Вые, ляціць з небыцця.
...Хачу ўявіць — не ўяўляю,
Што можа не быць жыцця.

Напэўна, усё там тараняць
Суровыя ледавікі.
Напэўна, ад ix марсіяне
Схаваліся пад пяскі.

Яны жывуць, не здаюцца,
Жывуць стагоддзе i два.
Яны з-пад пяскоў прарвуцца,
Як ранняй вясной трава.

I сонца ix твары абмые.
I смех запоўніць жытло.
...Іду у прасторы начныя
Пад месячнае святло.

Гляджу, як дрэвы заззялі,
На цені гляджу ад галін,
Падобныя на каналы
Паміж марсіянскіх раўнін.

Ч а л а в е к

Зайздрошчу секвоям,
І зайздрасць мая не праходзіць,
Трапечуць над іх галавою
Аж тысячагоддзі.
Зайздрошчу секвоям,
Іх доўгім гадам незлічоным,
Жывуць яны ўволю
Пад небам i сінім i чорным.
З гранітам i багнаю
Ix ваявалі карэнні.
Усё яны бачылі:
Бронзавы век i каменны,
Гісторыі спазмы,
Душылі ix войны i бітвы.
Кару ім апальваў
Таемны касцёр першабытны,
I ноччу i ўранні —
Заўжды яны гутараць з намі.
Да сэрцаў людскіх
Дакранаюцца каранямі.

С е к в о я

Навошта ты прыйшоў сюды?
Скажы хутчэй: з якой нагоды,
Усемагутны, смелы, горды,
Свае пакінуў гарады?
О вечнай вечнасці святло!
Ля каранёў маіх панурых
Вас, беласкурых, чарнаскурых,
Чырванаскурых, шмат прайшло.
О вечнасці маўклівы храм!
Вы ідзіцё сюды, бы дзеці.
Ды аб сакрэтах даўгалецця
Секвоі не раскажуць вам.
Вам бессмяротнымі не стаць.
Прырода вас зляпіла з гліны,
Вы — птушкі на маіх галінах,
Што пад аблокамі шумяць.
Вы — мох ля вечных каранёў.
Наступіць ноч i мох астудзіць.
Дык не чакай ніякіх цудаў.
Спяшайся жыць! Ідзі дамоў.

Ч а л а в е к

Я моўчкі выслухаў цябе.
Цяпер i ты мяне паслухай.
Я не напоўню сэрца скрухай,
Хоць ведаю: мой час праб'е.
Ты толькі бачыла вякі,
Ты толькі збоку назірала,
А ўсю планету сагравала
Цяпло вось гэтае рукі.
Твой лес халодны i пусты.
Не для цябе з бядой змаганне.
Інстынктам самазахавання
Адвагу называеш ты.
Ты лічыш час, як медзякі
І днём i ноччу лічыць скнара.
I для цябе, я знаю,— кара
Твае бязмэтныя вякі.
А я — жыву! А я — жыву!
I ў сваіх справах буду вечным.
Я над табою Шляхам Млечным
Імчу ў галактык сіняву.

Аб чым сумую i ўздыхаю,
Аб чым я думаю, калі
Халодным снегам замятае
Цёмна-зялёныя палі?

Я думаю пад небам белым,
Што шлях і лёс мы маем свой,
Што стане сейбіт жытам спелым,
Лайдак — балотнаю травой.

Што стрэну, сонцам захмялёны,
Я прадзеда ў цішы палёў.
Знайду яго паміж мільёнаў,
Паміж мільярдаў каласоў.

Паклон табе, далёкі прадзед!
Хоць ты сканаў, ды нас з табой
Заўжды адна яднае радасць,
Заўжды адзін яднае боль.

Абодва любім мы Радзіму,
Яе палеткі i лугі.
На розных мы канцах адзінай
Гіганцкай вольтавай дугі.

Ты ёй не здрадзіў. Я не здраджу.
Во мы заўжды яе сыны,
Ці майскі вецер шчокі гладзіць,
Ці б'юць у сэрца перуны.