Сяргей Грахоўскі - Табе зайздросціць сонца

Я гэта ўспомніў, можа, недарэчы...
Пілот свідруе хмары напралом,
Яны лажацца на крутыя плечы,
А мы ix рэжам сонечным крылом.

Мы уладарым на зямлі i ў небе,
У нас хапае сонца i вады,
Мы больш ужо не молімся аб хлебе,
Як некалі ў дзіцячыя гады.
Ляцім, ляцім над полем i над лесам,
Задзвінне перакрэсліў самалёт.
На нас глядзіць анёлам сцюардэса
I, як Ілья-прарок, сівы пілот.

1961 г.

СТАЛАСЦЬ

Курыцца пыл над Млечным Шляхам,
Мігаюць Марс i Эрыдан,
Між імі ўрэзаўся з размаху
«Усход» у зорны акіян.
Яшчэ рывок, яшчэ імгненне —
I выйдзе на арбіту ён,
Закон зямнога прыцягнення —
Ужо адменены закон.

Зямля ў блакітным арэоле,
У тонкіх жылках сініх рэк.
Як згустак розуму i волі,
Ляціць савецкі чалавек.
Яго спакойна сэрца б'ецца,
Яму зямныя сняцца сны,
За першым следам след кладзецца
Сярод касмічнай цаліны.

То дзень, то ноч, то зноў світанне,
А ён — у зорнай цішыні,
I першым Сонца прывітанне
Яму прыслала з вышыні.
Яго імя зямля пачула
I ўжо запомніла навек,
Над Рымам, Токіо, Кабулам
Ляціць савецкі чалавек.

Ён родным сынам, братам, другам
Зрабіўся кожнаму з людзей,
За ім i дзень i ноч з Калугі
Спакойны сочыць чарадзей,
Нібы пытае: «Дзе ты, дзе ты?»,
Нібы падлічвае віткі.
A ў неба зноў i зноў ракеты
Ўзлятаюць з Ленінскай рукі.

1961 г.

MACKOЎCKI ЧАС

У небе сніліся пілоту
Спакойныя зямныя сны:
Тугая сцежка каля плоту
I шум карэльскае сасны,

Смаловыя масніцы ў хаце,
Сякеры стук i звон пілы,
I устрывожаная маці
У далёкай вёсцы Шаршалы.

Між зор прысніліся пілоту
Кастры на беразе Дняпра...
Звініць будзільнік. На работу
Уставаць i ў космасе пара.

Зацягнуты папругі туга,
Спакой на борце карабля,
Чуваць знаёмы голас друга,
I песня чуецца здаля.

Ляцяць сузор'і i планеты,
З арбіт не сходзячы сваіх,
A ўжо касмічныя ракеты
Даўно нацэлены на ix.

Плыве зямля ў празрыстай сіні
Дзень мільгануў i зноў пагас,
A ў космасе заўжды гадзіннік
Паказвае маскоўскі час.

20. VIII 1962 г.

ДЗЕНЬ НАРАДЖЭННЯ

Яшчэ на ўзлессі снег ляжыць,
Але шпакі ужо шчабечуць,
Звіняць да змроку капяжы,
I кроплі падаюць на плечы.

Ідзе вясна, а не адліга,
З вятрамі, ліўнямі, цяплом:
I крыгі крушацца аб крыгі,
А хутка грымне першы гром.

Плывуць над Волгай хмарын
Маланкі тушачы ў вадзе.
Вось у такі вясновы дзень
Радзіўся хлопчык у Сімбірску.

У свет з'явіўся чалавек
З вялікім сэрцам i натхненнем.
I ў дзень ягоны нараджэння
Пачаўся новы светлы век.

1957 г.

НА ВОЛЗЕ

На Волзе непагадзь.
Ляцяць на бераг пырскі,
Над Волгай не змаўкае ветру свіст.
Завулкамі купецкага Сімбірска
Ідзе на стромкі бераг гімназіст.
Яму ад нараджэння дарагая
Вялікая расійская рака.
Ён бачыць, як у змроку дагарае
На тым баку агеньчык рыбака,

Ён бачыць, як у непагадзь i спёку
На узбярэжжах бурлакі снуюць,
I чуе, як над Волгаю шырокай
Тужлівую «Дубінушку» пяюць.
Ён бачыць вочы гнеўныя i шыі
У пісягах ад мулкага ярма.
Яму здаецца, што уся Расія
Прыйшла сюды,
а ёй канца няма;

Няма канца i краю цяжкім стратам
I песням пра пакуты i бяду,
Няма канца i тым, што брат за братам
У турмы i на катаргу брыдуць.
Яны праходзяць, скутыя у пары,
З узнятаю высока галавой...
Гарцуюць захмялелыя жандары,
I ляскае затворамі канвой.

Стаіць адзін хлапчук каржакаваты,
I бліскаюць агеньчыкі ў вачах.
Ён паўтарае сам сабе, як клятву:
«Мы адшукаем самы пэўны шлях».
Над Волгаю заняўся золак сіні,
Над Волгай непагадзь, над Волгай ветру свіст.
Глядзіць i бачыць заўтрае Расіі
Пакуль што невядомы гімназіст.

1957 г.

САЛДАЦКІ ХЛЕБ

У салдата груз не цяжкі,
Бо ідзе не на кірмаш —
Скатка, торбачка, біклажка,
Стрэльба, штык i патранташ.

Вось i ўсё яго багацце.
Каптэнармус сухары
Выдае яму не ў хаце,
А на полі ці ў бары.

Не заўсёды ёсць махорка,
Не заўсёды ёсць вада.
Паліняла гімнасцёрка,
Пасівела барада.