Рыгор Крушына - Выбраныя творы

Ня трывожце маю маладую спакусамі,
Не чапайце рукамі, паглядам, замоваю.
Гэта я маю права гарачымі вуснамі
Пражыць ейнае цела пругкое, вясновае.

I гарэць у натхненьні ад палкага дотыку,
Аднаўляць маладосьцi забытую драму...
Я іду, перахмелены мёдам эротыкі,
Праз дзявочае сэрца — праз Войструю Браму.

15.4.56

* * *

Гляджу на косы сьветларусыя
I гладжу кужаль гэты.
Ізноў я мару Беларусяю,
Тваім цяплом сагрэты.

Ты моцна тулішся. Ты згодная.
Я цісну кволы локаць.
З табой прыемна ў хату родную
Ўвайсьці і сесьці ў покуць.

16.4.56

ЛЯ РАКІ

Я з табою сядзеў ля ракі,
Між чароту плылі шчупакі...
Над вадою трымцеў плавучок.
— Можа плотку падчэпе кручок?

А што думала ты — ня ўгадаць.
Твой пагляд лашчыў водную гладзь.
I сьпявала ты ціхенька мне:
— Ці кахаеш, мой любы, ці не?

Раптам голас узрушаны сьціх,
Ты танула ў абдымках маіх.
I ў той момант, нібы назнарок,
Патануў на вадзе плавучок.

1938

КАШТАНЫ

Сьпелы плод кастрычнік з дрэва рве.
Лопаецца мяккая шкарлупка.
I, падскочваючы, карыя каштаны
У густой хаваюцца траве.
Прыгадаў цябе, мая галубка!..
Можа там, у змроку распластаным
Сохнеш, як лілея на жарсьцьве.

Прыгадаў, і ціха затужыў.
Слаўная, на Случчыне калісьцi
Я ў цябе і ў восень закаханы
На прысадах з крозамі кружыў,
I танула песьня ў жоўталісьці.
Там таксама падалі каштаны,
Падаў ліст і сітны дождж імжыў.

Мне даруй за смутак і нуду.
Маё-ж сэрца сьціснута ў калодкі,
I баліць, і марыць Беларусяй.
Дарагая, ў добры час прыйду!
На вясьне ў дні шумнае паводкі
Я, нязломны ў бурах, прабяруся
Да цябе, як промень праз ваду.

17.10.1946

* * *

Праймаюць дрыжыкі мяне.
Ты ўся мая — ад скронь да пятаў.
Струной напятай ператне
Мне грудзі тое сьвята сьвятаў,

Калі пачую плач і сьмех,
Мой голас вершаў з тваіх вуснаў,
I ў сьвеце дробязных уцех
Уцеху прыязьні хаўруснай.

Тады і я ў пачуцьцях сам
Дайду да сьмелых кульмінацый.
Сваю душу табе аддам,
Каб шчыра, горача прызнацца.

Сьпявае ў казачнай мане
Твой лірык першы і апошні.
Успомняць праўнукі мяне,
Як гаспадыня збан на пожні.

I пацячэ мой хмельны мёд,
I скажуць людзі тыя словы,
Якія браў я ў пераплёт
Са стогнам любай і дубровы.

1950

ЛАСТАЎКА

Убраная ў белым, прыгожа і сьвежа,
Пад чорным карункавым шалікам...
Прызнацца адкрыта: да ціхіх належу,
А стаў цішыні парушальнікам.

Вясёла сьмяюся, сьпяваю з табою.
Ты ўпотайку дзьверы на засаўку.
I я расьцьвітаю трыццатай вясною,
Я лашчу цябе, маю ластаўку.

Зрываю твой строй і тваю сарамяжасьць,
I водарыць цела магноляю...
Ніколі ні песьні, ні казкі ня скажуць,
Якой мы гарэлі сваволяю.

Каханьне закрэсьліла пункты і нормы,
I пэўныя правілы этыкі.
Як заклік задорны — няўкрытыя формы
I позірк, прываблівы гэтакі.

Я ў позірку любай — шчасьлівы тапелец.
Нязьменная сэрцу выбраньніца,
Гарачая блізкасьць нам дзіваў насьпеліць
I соладзь няземнаю станецца.

1937

ДВА ЛІСТЫ

Лiст першы

Мой дарагі, каханы дружа!
Ты зразумей маю душу,
Што напакутвалася дужа,
I супакой яе, прашу.
Прыйдзі, мой любы, мой жаданы,
У позны вечар ці ўначы,
I на грудзёх свае Зузанны
Ад злога сьвету адпачні.
Прыйдзі, прашу цябе, ў ваўторак.
I гэтак станецца ізноў, —
Я пацалую разоў сорак,
А можа й тысячу разоў.
Я зацалую тваё цела
Так моцна ўзацмак, каб яно
Агнём гарэла і трымцела,
I бушавала заадно.
У жарсьці, вытачанай д'яблам,
Дам да эротыкі ключы.
Маіх грудзей сасьпелы яблык
Кранеш далоняй, дрыжучы.
Пачуеш сэрца майго клёкат,
Як радасьць бусла на вясьне...
Неспадзявана і здалёку
Зьявіўся любы да мяне.
Прыйшоў з прастораў Беларусі,
3-пад саламяных чорных стрэх.
Мяне чароўным словам змусіў
Прыняць зямны, прыемны грэх.
Цяпер, ня маючы спакою,
Я асьмягаю безь цябе,
Хачу заўсёды быць з табою
I ў весялосьці, і ў журбе.
Твае імкненьні і настроі
Хачу да тонкасьці ўспрыймаць.
Хачу з табой ускрыліць мроі
I разам высака лунаць.
Каханьня вузел завязаны...
Каб быў мацнейшым на вязі —
Прыйдзі ў ваўторак да Зузанны,
Прашу, прыйдзі! Твая Зузі.