Рыгор Крушына - Вячорная лiрыка

* * *

Мне пра жахі проці ночы не кажы...
Кажаны пад дахам змрочным. Капяжы
У душы людзкой, адзвоньваючы, кпяць:
Ці жыцьця экзамін вытрымаў на «пяць»?
Ці на сьпеласьць думак маеш атэстат?
Ці расьцьвіў у сэрцы лятуценьняў сад?

Навальніца, злая сьцюжа і вятры.
Зноў завяла з маем ружа да пары.
Голым смуткам пазірае куст-жабрак:
Просіць радаснага сонца і дабра.
I напэўна — дачакаецца вясны.
А ці ўбачу я прытулак мой лясны?
Там таксама меў я свой ружовы цьвет —
Маладосьць, і сьпеў, і нераскрыты сьвет...

Вечар восеньскі трывожна вяжа сны,
I нясуць на крылах вусьціш кажаны.
Мне пра жахі проці ночы не кажы.
Я іх бачыў, перажыў... Як міражы,
Адплылі яны. Адно мне сьніцца край,
Дзе з табой я рваў зялёны май.

* * *

Маладосьць пачну гукаць.
Дзе-ж магла згубіцца?
Будзе ў памяці сьпяваць
З даўных дзён драбніца:

Я ў матулі на руках...
Поле каля гаю.
Сіні брылік васілька
Ў каласох зрываю.

Захапленьня першы ўскрык...
Тэй парой ня ведаў,
Што пачатак песьні ўзьнік,
Добры голас дзедаў.

Слова — жніўнае цяпло
З подыхам духмяным
Зазьвінела, загуло
Над глухім бур'янам.

Я хачу пачуць адно
Шчасны крык дзіцяці.
На руках цябе даўно
Ў сьвет нясу, як маці.

* * *

Цябе я ня бачу даўно,
Ты зьнікла за дымнай заслонаю.
I верасень мые акно
Тваёю сьлязою салонаю.

А вецер у смутку нясе
Твой стомлены голас зь мінуўшчыны.
I словы забытыя ўсе
Гучаць за фіранкай апушчанай.

Здаецца, я поруч з табой,
Мне сьніцца вясковая вуліца
I хата з паніклай вярбой.
Далёкае прывідам туліцца.

Ноч вецьцем разгойданым тне
У звонкую шыбу. Мне мроіцца:
Ты ціха гукаеш мяне.
Ізноў нападае бяссоньніца.

* * *

Ты кладзеш свае пальцы бязрадна
На маю пасівелую скронь.
Прачытаць я хацеў-бы дакладна
Далікатную любай далонь.

На далоні запісана доля
I зазначана сьцежка жыцьця,
Што імкліва праходзіць на доле
I прастуе ў таемны працяг.

Той працяг — нашых душаў вясельле,
Сьпеў нясказаных слоў на зямлі.
Хіба-ж сёньня мы ў зацішку селі
I зусім ад людзей адыйшлі?

Людзі блізкія нас зьвінавацяць,
Прадракаючы нейкі раскол...
Адзваніў мой гадзіньнік дванаццаць
I памалу сьвітае вакол.

А на досьвітку шчырасьці болей
I ўжо болей таго адкрыцьця —
На далоні запісана доля
I зазначана сьцежка жыцьця.

* * *

Ня згінула песьня старая,
Яе мы сьпяваем ціраз.
Пажарам пачуцьцяў згарае
Апошняя сувязь у нас.

Мужчынскае сэрца ў жаночьм
Знаходзіць прытулак, спакой.
Хвілінную радасьць мы хочам
Прадоўжыць і несьці з сабой.

I выгнаць з уласных канураў
Нястачы, няўдачы, тугу.
Я словам твой кляштар разбурыў,
Зазначыў: хачу і магу.

Хачу я забыцца пра тое,
Што восень завыла ў жыцьці.
Магу я мурожным настоем
Гарачага лета прыйсьці.

Хачу я сьмяяцца з табою,
Магу паўтарыць маладосьць...
Наш вечар акрыты зарою
Зайздросьнiкам нашым на злосьць.

* * *

Мне даруй, што я часам цяжкім
Захлынаўся у песеннай бразе.
Ахмяляўся я словам, якім
Не пакрыўдзіў цябе, не абразіў.

Уначы прачынаўся ня раз.
Чуў — зьвініць слова роднага краю.
Мройны вобраз у далечы згас
I цяпер я нястомна шукаю.

Хай было — перабраў, недабраў...
Можа ўсяк неспакойнаму стацца.
Дзеля шчасьця твайго і дабра
Я сьпяваю ў сьвятыні мастацтва.

Я малюся, каб слова маё
Ня было між тупых і ў загане.
А каб мела яно гастрыё
I ўшчапляла ў народзе каханьне.

Каб сьмяяцца і плакаць маглі
I, як дзеці, наўскрык захапляцца,
Каб паважна на нашай зямлі
Шанавалася творчая праца.

* * *

Маладосьць трымаю у віхровым танцы,
Адчуваю, быццам, на сваім вясельлі.
Цені блізкіх, любых нада мною ўстаньце!
Вы нязгубным згусткам на душы аселі...

Цені любых засьцяць сьвет перад вачыма.
I з гадоў мінулых сіла жарсьці зноўку
Песьняй выбухае. Паланець магчыма,
I знайсьці магчыма добрую сяброўку.

А такое шчасьце станецца ратункам.
Нашы вусны вып'юць залатыя вёсны.
Застанецца горыч над дарожным клункам,
Адгукнецца далеч — сумны скрып калёсны.