Анджей Пилипюк - Czerwona gorączka

- Jest szansa, że ona już tu nie wróci? - odważyła się zapytać Magda.

- Minimalna. Co ostatnio przerabialiście? - Odruchowo sięgnął po leżącą na mojej ławce książkę, obejrzał ją z niejakim zdumieniem, a potem odłożył.

- Potop szwedzki - wyjaśniłem. - Doszliśmy do wyparcia najeźdźców z Polski.

- Znakomicie. A zatem, jak się zapewne domyślacie, po ustąpieniu najazdu kraj był kompletnie spustoszony. W wyniku działań wojennych, głodu i przywleczonych chorób zmarła lub uciekła, porzucając wsie, jedna trzecia mieszkańców. Jan Kazimierz tymczasem na wyposażenie armii zaciągnął gigantyczne pożyczki...

Referował sytuację znakomicie, płynnie, jakby czytał z książki.

Oto prawdziwy nauczyciel, pomyślałem z żalem. Nie to, co tamta...

Spostrzegłem, że coś wysunęło się z książki Tomka. Zakładka albo pocztówka. Spróbowałem dopchnąć palcem, jednak nie wchodziła. Nie chciałem grzebać w jego rzeczach, ale nie miałem wyjścia. Otworzyłem. To była fotografia. Przedstawiała piękny miecz, chyba średniowieczny. Włożyłem obrazek głębiej i zamknąłem tomiszcze.

*

Komisja dyscyplinarna ulokowała się w pokoju pedagoga szkolnego. Zaczęli od przesłuchań uczniów z klasy, w której Grucha była wychowawczynią. Potem przyszła kolej na nas... Na mnie. Zapukałem i wszedłem do środka. Facet w garniturze był chyba z kuratorium, drugi, w mundurze, reprezentował organa ścigania, jako trzeci siedział nasz dyrektor. Na jego widok zrozumiałem, że całe to przesłuchanie będzie farsą, podobną do obrad tych od afery Rywina. Mimo to byłem gotów.

- Sławomir Ciachorowski - rzucił dyro do faceta z kuratorium. Ten kiwnął głową i odhaczył moje nazwisko na liście.

- Opisz własnymi słowami, co się wydarzyło.

- No więc pani Gruszczyńska wyrwała Tomka do odpowiedzi - powiedziałem, starannie dobierając słowa. - Odpowiadał znakomicie, aż doszedł do...

- Nie mógł odpowiadać znakomicie - przerwał mi dyro. - Neborak był kompletnym tumanem historycznym. W ciągu miesiąca nauki zgromadził osiem jedynek... - wyjaśnił pozostałym.

- Rozumiem. - Facet w garniturze skinął potakująco. - A zatem odpowiadał słabo i otrzymał kolejną ocenę niedostateczną? - zwrócił się do mnie.

- To nieprawda - zaprzeczyłem. - On bardzo lubił historię...

- Dostał pałę i co dalej? - zapytał policjant.

- Próbował przedstawić dowody na poparcie swojej tezy i dostał drugą. To go załamało.

- Jak często wcześniej zdradzał objawy zaburzeń psychicznych? - indagował mundurowy.

- Zaburzeń? - zdumiałem się. - To był najzdrowszy chłopak pod słońcem! Ona go zaszczuła!

- Był pod opieką szkolnego psychologa - wtrącił dyrektor. - Chcieliśmy go nawet wysłać do specjalniaka...

- Dobra, nie mamy czasu na drobiazgi - przerwał urzędnik. - Dostał drugą jedynkę i co?

- Otworzył drzwi i wyszedł.

- Wyszedł czy wybiegł?

Zamyśliłem się na chwilę.

- Wyszedł. Był kompletnie załamany. To ona go wykończyła! - wybuchnąłem. - Przez miesiąc traktowała go jak szmatę! To psychopatka.

- Ciachorowski, licz się ze słowami - warknął dyro.

- Chyba nie lubisz swojej nauczycielki, co? - uśmiechnął się bubek z kuratorium. - Swoją drogą, z ciebie też niezły ancymon, sześć jedynek...

Zaczerwieniłem się.

- Na mnie też się uwzięła.

Dyrektor westchnął i teatralnie uniósł oczy ku sufitowi, a ja zrozumiałem, że moja szczerość w najbliższym czasie drogo będzie mnie kosztować. Wychodząc ze szkoły, wiedziałem już, że nic z tego nie będzie, że wyciszą całą sprawę. Szkolny psycholog pewnie wyprodukował całą dokumentację dowodzącą, że nasz kumpel był niezrównoważony psychicznie... To, co powiedziałem, nie ma większej wartości - opinia ucznia z takimi ocenami jest dla nich bez znaczenia.

*

Mieszkali w niedużym domku koło piekarni na skraju osiedla. Zadzwoniłem do furtki. Zamek szczęknął i otworzył mi dobrze zbudowany mężczyzna. W ręce krzepko dzierżył potężnych rozmiarów topór.

- Dzień dobry - wykrztusiłem stremowany.

- Przepraszam, właśnie rąbałem drewka. - Jakby się zawstydził. Odstawił narzędzie mordu na ziemię. - Byłeś kolegą Tomka ze szkoły?

- Sławek - przedstawiłem się. - Przyniosłem jego torbę i książkę...

- Aha, tak. - Uśmiechnął się smutno. - Dziękuję bardzo. Może wejdziesz na chwilę?

Po plecach przebiegł mi dreszcz.

- Nie, dziękuję, muszę już lecieć - bąknąłem. - Mam takie pytanie: mogę przeczytać? Oddam za kilka dni.

- Zaciekawiło cię rzemiosło katowskie?

- To chyba były fajne czasy - odparłem. - Sprawiedliwość powinna być twarda.

- Masz rację. - W jego oczach zalśniło coś ponuro. - Są ludzie, którzy nie powinni chodzić po ziemi...

Uśmiechnął się jeszcze raz na pożegnanie i wprawnym ruchem ręki złapał stylisko swojej „siekierki". Ukłoniłem się i zwiałem.

*

Grucha wróciła w poniedziałek, dwa dni po pogrzebie Tomka. Weszła do klasy i popatrzyła na nas z czarującym uśmiechem psychopatki. Skuliłem się odruchowo. W dodatku cholernie chciało mi się sikać - nie zdążyłem na przerwie, sądząc, że jakoś wytrzymam godzinę.

- Ciachorowski, robaczku - syknęła jadowicie - słyszałam, że byłeś bardzo elokwentny, odpowiadając na pytania komisji dyscyplinarnej. Zobaczymy, czy z twojej elokwencji cokolwiek zostało.

- Do odpowiedzi? - jęknąłem.

- A coś ty myślał? Że będziesz mnie, gnoju, bezkarnie oczerniał? - Zaczerwieniła się ze złości. - Już ci mówiłam, gdzie jest miejsce takich tumanów jak ty... Siadaj, pała.

*

Wahałem się trzy dni. Wreszcie nie wytrzymałem. Dochodziła szósta wieczorem, nad miastem zapadał ciepły jesienny zmierzch. Zapukałem do drzwi Neboraków. Znów otworzył mi ojciec Tomka. Tym razem nie trzymał w ręce topora, ale przez ramię miał przerzucony zwój grubego konopnego sznura.

- Ach, to ty - przywitał mnie. - Wpadłeś oddać książkę? Jak ci się podobała?

- To też. - Kiwnąłem głową. - Ale mam sprawę...

- Czym jeszcze mogę służyć?

Poczułem, że wie. Wyjąłem zdjęcia, które znalazłem wetknięte między kartki. Tomek, kilku chłopaków, jakaś dziewczyna, paru dorosłych. Wszyscy poprzebierani w piękne średniowieczne stroje katowskie, wokoło narzędzia tortur, przerażeni dresiarze powkręcani w żelaza...

- To z naszego zjazdu rodzinnego - wyjaśnił. - Wejdź, proszę.

Usiedliśmy w saloniku. Stoliczek o szklanym blacie, na ścianie topory i miecze...

- Obejrzyj sobie - zachęcił.

Zdjąłem ten najładniejszy. Na ostrzu gotyckie literki układały się w napis Me Fecit Solingen.

- To pamiątka rodzinna - powiedział. - Przechodzi z pokolenia na pokolenie od co najmniej pięciuset lat.

- Proszę mnie przyjąć do cechu - wypaliłem. - Bo chyba nadal stanowicie cech?

Westchnął.

- To paskudne zajęcie, brudne, krwawe i co więcej, chwilowo nielegalne...

- Całe życie marzyłem o tym, że ktoś przyjdzie i zaprowadzi porządek. Ukarze winnych, poucina głowy wrednym nauczycielom. A teraz widzę, że się nie myliłem, że jest organizacja, siła, która może tego dokonać. Chcę wymierzać sprawiedliwość razem z wami.

- To nie jest łatwy zawód - powiedział. - Mamy swoją akademię, szkołę katów zakamuflowaną jako liceum z internatem. Tomek miał opory... Jeśli pomożesz mi w jednej sprawie, możemy się zastanowić.

Domyśliłem się, co mam zrobić, i moja twarz rozciągnęła się w uśmiechu.

- Dobra, omówimy sobie parę szczegółów z dziedziny psychologii... - zaczął.