Анджей Пилипюк - Czerwona gorączka

Ilustracje

Grzegorz i Krzysztof Domaradzcy

fabryka słów

Lublin 2007

Czerwona gorączka

Doktor Paweł Skórzewski minął stos granitowych głazów i stanął na plaży. Wzdłuż niej piętrzył się wysoki wał kry wyrzuconej przez fale. Lekarz spojrzał przed siebie. W sinosrebrzystym blasku księżyca za wąskim pasem czarnej wody widział rozległą, sięgającą horyzontu połać lodu. Koło brzegu tafla popękała, ale dalej wydawała się nienaruszona. Tylko jak się tam dostać? Ruszył na południe, wypatrując miejsca dogodnego do przeprawy.

Przydałaby się porzucona łódka albo coś podobnego, pomyślał. Albo chociaż siekiera, zrobiłbym tratwę...

Nieoczekiwanie za cyplem zobaczył stary, rozchwierutany pomost wybiegający w morze. Z wahaniem wszedł na ciemne, popękane deski. Konstrukcja zakołysała się w rytm jego kroków, ale wytrzymała. Ostatnie pale tkwiły sztywno wrośnięte w pole lodowe.

Z kieszeni wydobył dwie pary prymitywnych raków, wyklepanych z zardzewiałej blachy. Przyłożył je do zdartych zelówek butów i starannie przymotał grubym konopnym sznurkiem.

Wiatr zawył i sypnął w twarz śniegiem. Skórzewski spojrzał na leżące za jego plecami miasto. Ciemne, ponure, przypominało cmentarz... Nawet niebo nad nim, dawniej rozświetlone łuną latarni, było teraz prawie czarne.

Nie wróci tu nigdy. Ostrożnie zszedł z pomostu. Z kieszeni wyjął kompas zawieszony na łańcuszku i ustaliwszy kierunek, ruszył ku horyzontowi. Maszerując, raz jeszcze przebył w myślach drogę, która doprowadziła go tutaj - na pokryty lodem przestwór Zatoki Fińskiej.

Kilka dni wcześniej

Towarzysz Żeliaznikow wracał z wiecu bardzo zadowolony. Idea żywej cerkwi, jak się okazało, padła na podatny grunt. I świetnie, to osłabi normalne prawosławie. A za parę lat w ogóle się te zabobony zlikwiduje. Silnik potężnego forda mruczał kojąco. Auto zaledwie przed tygodniem wyciągnięto z carskich jeszcze garaży. Agitator uśmiechnął się pod nosem. Co samochód, to samochód. Niżsi rangą towarzysze musieli chodzić pieszo. A i bezpieczniej w aucie. Ludzie gadali, że ostatnimi czasy w mieście zrobiło się nieprzyjemnie. Jakiś wariat ponoć obcina głowy komunistom.

Coś cicho chrupnęło. Tylna szyba pojazdu rozleciała się z trzaskiem. Na rozłożone na kolanach sprawozdania chlapnęła krew zmieszana z czymś szarym. Kula przeszła przez przednią szybę i czoło siedzącego za kierownicą towarzysza, zostawiając tylko niewielkie otworki. Za to, opuszczając czaszkę, wyrwała całą potylicę...

Żeliaznikow poczyniłby niewątpliwie jeszcze niejedną obserwację, ale w tym momencie pojazd uderzył w ścianę budynku. Silnik zgasł. Agitator szarpnął drzwi i wyskoczył na ulicę. Spodziewał się, że za chwilę kolejny pocisk wystrzelony gdzieś z ciemności ugodzi i jego, ale nic takiego nie nastąpiło. Przyczaił się za samochodem i dłuższą chwilę zbierał w sobie. Wyciągnął mauzera, przeładował. Wreszcie ostrożnie wyjrzał. Brudny zaułek, prószący z nieba śnieg. Nigdzie żywego ducha. W jednym tylko oknie nikły poblask świecy...

Poderwał się do biegu, pośliznął na trotuarze, złapał równowagę. Skoczył w bramę. Wszędzie nadal panowała głucha, martwa cisza. Obejrzał się. Rozbity samochód z martwym kierowcą powoli pokrywał się białym puchem. Kto strzelał, dlaczego się nie pojawiał, czemu nie spróbował wykończyć i jego?

- No, pokaż się - szepnął, wodząc lufą po pogrążonej w mroku uliczce.

Na kamiennym bruku bramy skrzypnęła skórzana podeszwa buta. Żeliaznikow rozpaczliwym szarpnięciem spróbował się odwrócić, ale już było za późno. Nieznajomy działał z ogromną wprawą. Jedną ręką złapał agitatora za włosy i trzema pociągnięciami klewanga odciął mu głowę od tułowia.

*

Doktor Skórzewski zawinął się szczelniej w wyświechtaną jesionkę. Latarnie nie świeciły, co kilka kroków musiał omijać dziury z nawierzchni ulicy, bo powyrywano drewnianą kostkę. Od strony Zatoki Fińskiej wiał lodowaty wiatr. Gdzieś daleko huknął pojedynczy strzał. Czerwoni strzelali do kogoś, a może to nieuchwytny Szlapikow wykonywał wyrok na którymś z „towarzyszy"? Lekarz odruchowo przyspieszył kroku i po chwili z ulgą wszedł w znajomą bramę. Marmurowe schody były zachlapane błotem, zniknął czerwony chodnik. Na klatce schodowej panowała ciemność, tylko przez okna wpadało nieco blasku z zewnątrz.

Lekarz wspiął się na trzecie piętro i zastukał do drzwi. Profesor Wozniesieński otworzył niemal natychmiast. Skórzewski wszedł do przedpokoju i dłuższą chwilę, szczękając zębami, chłonął panujące w mieszkaniu ciepło. Powiesił przemoczoną jesionkę na wieszaku.

- Mam taki drobny podarunek. Prezent, można powiedzieć, na miarę naszych czasów i parszywej sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy... - Wyjął z teczki kilkanaście klepek podłogowych związanych starannie kawałkiem sznurka. - I to, co zamawiałeś. - Postawił niedużą, ciężką paczkę na podłodze.

- Bukowe! - ucieszony gospodarz natychmiast rozpoznał drewno. - Dzięki, przyjacielu!

Zaprosił gościa do kuchni. Piecyk-koza, wyklepany niedbale z blachy dachowej, trochę dymił, ale przyjemnie grzał. W żeliwnym saganie dochodziły ziemniaki w mundurkach, a na patelni rumieniły się dwa cienkie plastry boczku.

- A gdzie Iwan? - zainteresował się lekarz. Twarz profesora stężała.

- Iwan... Tak... Iwan - westchnął orientalista. - Poszedł na zebranie.

- Do nich? - zdziwił się doktor.

- Tak...

- Oszalał?

- Na to wygląda. Poszedł z ciekawości jakieś dwa tygodnie temu. No i się zaczęło. Zaczął latać codziennie. Zbierają się, gadają przez kilka godzin, piją, śpiewają swoje pieśni... A po powrocie gada takie bzdury, że uszy więdną od słuchania. I palić zaczął, w dodatku najobrzydliwszą tanią machorkę. Zresztą - wzruszył ramionami - już ze trzy dni się nie pokazuje. Widać wstydzi się ojca naukowca...

- Syn doktora Czernobajewa tak samo - uzupełnił ponuro Skórzewski. - Pije tanią wódkę, pali ordynarny tytoń i opowiada o tym przyszłym szczęściu ludzkości, jakby się szaleju najadł.

- Wspaniały! - Orientalista w czasie rozmowy odpakował mikroskop.

- Tak jak prosiłeś, najmocniejszy, jaki miałem. - Lekarz spojrzał na przyjaciela badawczo. - Na razie nie jest mi potrzebny, więc używaj sobie spokojnie. Co planujesz oglądać?

- Mam pewną hipotezę. - Profesor uśmiechnął się dziwnie. - Może to szaleństwo, ale muszę coś sprawdzić. Za tydzień powinienem już wiedzieć. A na razie... Znasz tę pozycję?

Wyciągnął z półki opasłe tomiszcze.

- „Historia epidemii chorób zakaźnych" - przesylabizował niemiecki tytuł jego gość. - Nie znam.

- Wydana w Lipsku ponad sześćdziesiąt lat temu, bardzo dokładna, oparta na dokumentach archiwalnych i kronikach miejskich.

- Chętnie bym sobie przestudiował. - Skórzewski kartkował wolumin, z zaskoczeniem oglądając kolejne mapy przedstawiające zasięg historycznych epidemii.

- Jest twoja. Ja już przeczytałem, a tobie się przyda. I jak dobrze pójdzie, za parę dni będzie temat do rozmowy.

Doktor podziękował i starannie ukrył książkę w teczce. Gdzieś z daleka przez mury i szyby wentylacyjne kamienicy dobiegł gwar głosów.

- Komitet domowy obraduje - wyjaśnił orientalista. - Chcą mi dokwaterować lokatorów. Mam za duży metraż. W zeszłym tygodniu postawili ścianę, odcinając dwa pokoje, ale teraz wyliczyli, że kuchnia jest o półtora arszyna za długa.

- Mnie przebili drugie drzwi do łazienki, żeby nowi sąsiedzi mogli korzystać. A mieszkanie Gorypinów pocięli na trzy mniejsze...