Margit Sandemo: Samotny

Bolało go to jednak. A co z jego marzeniami o miłości i porozumieniu dusz?

– Zapytajmy najpierw ją – powiedział ostrożnie.

Hrabia odetchnął z ulgą.

– W każdym razie nie mówisz nie…

Na miłej twarzy Mikaela ukazał się smutny uśmiech.

– Wiecie, że jestem posłuszny wam obojgu. Zawsze chcieliście mojego dobra. A w dodatku…

– Tak?

– W dodatku przyjemnością może być odebranie staremu rozpustnikowi takiego smacznego kąska.

– Dobrze pomyślane, Mikaelu – powiedział hrabia i otoczył chłopca ramieniem. – Chodź, poszukamy Anette.

Mała Anette de Saint-Colombe dzielnie osuszyła już łzy i kiedy marszałek dworu wraz ze swą ukochaną żoną i przybranym synem weszli do jej komnat, szybko podniosła się z klęczek sprzed obrazu Madonny. Oszołomiona słuchała ich propozycji.

Mikael Lind z Ludzi Lodu? Czy to możliwe, że on jeden z najprzystojniejszych kawalerów na dworze, chciał ożenić się z nią? Uwolnić od koszmaru? Co prawda każdy człowiek, który nosił spodnie, wydawał się jej potworem, ale z dwojga złego, jeśli już koniecznie musiała poddać się ich przerażającym potrzebom, wolała potwora młodego. Serce tłukło się jej w piersi i prawie nie śmiała na niego patrzeć, ale mimo wszystko jej spojrzenie, całkiem wbrew woli, błyskawicznie obiegło sylwetkę chłopca. Gwałtownie zadrżała na myśl o tym, co mogło kryć się pod pięknym strojem… Zawstydzona odwróciła wzrok, a później wpatrywała się w oczy Marki Christiany tak intensywnie, że aż zaczęła mrugać.

Jak wygląda sytuacja? – zapytał hrabia. – Czy twój opiekun oficjalnie poprosił cię o rękę?

– Tak. To znaczy… Po prostu stwierdził, że przyjedzie za kilka tygodni i zabierze mnie do domu jako swoją narzeczoną. Tu jest ten list.

Ty go jeszcze nie dostałaś – z naciskiem powiedziała Marka Christiana. – Nic nie wiemy o jego planach. Gabriel i ja siądziemy i napiszemy bardzo wyrafinowany list. Postawimy twego opiekuna przed faktem dokonanym. Za tydzień już będziecie małżeństwem, a Gabriel wkrótce wyśle Mikaela na front. Kiedy więc twój opiekun przyjedzie, nie będzie już mógł nic zrobić. Jeżeli w ogóle przyjedzie. Na pewno najpierw dostanie list.

– Czy on nie może unieważnić małżeństwa? – dopytywała się Anette, a broda jej się trzęsła. – Ponieważ nie otrzymałam jego błogosławieństwa?

Gabriel Oxenstierna zagryzł wargi.

– Myślę, że i z tym jakoś sobie poradzimy – orzekła Marka Christiana. – Może to niezbyt pięknie w stosunku do zmarłego, ale wiem, że Jacob de la Gardie, którego należy traktować jako twojego opiekuna w czasie gdy u niego mieszkałaś, bardzo lubił Mikaela. Powiemy, że już dawno wyraził zgodę na małżeństwo.

– Och, nie! – zaprotestował Gabriel Oxenstierna. – Postradałaś zmysły? Tak się nie robi! Ale czy nie możemy zapytać wdowy po nim?

– Nie – odparła natychmiast Marka Christiana. – Ona jest tak zajęta wyczynami swego syna, że niczego innego nie zauważa. A w dodatku Anette nie pozostawała z nią w najlepszych stosunkach.

Wdową po marszałku koronnym Jacobie de la Gardie była Ebba Brahe, młodzieńcza miłość Gustawa II Adolfa. Urodziła swemu Jacobowi czternaścioro dzieci, z których jej oczkiem w głowie był Magnus Gabriel de la Gardie, wyniosły, arogancki szlachcic, cieszący się wielkimi względami królowej Krystyny. Jednakże jego próżność i skłonność do obrażania się były trudne do zniesienia; wiele osób na dworze odnosiło się do niego z niechęcią. Choć matka go uwielbiała, nie była na tyle zaślepiona, by nie dostrzegać jego wrogów, i wszystkie jej myśli koncentrowały się na ukochanym synu.

Na dodatek hrabina Ebba, świadoma swej pozycji, na stare lata stała się bardzo wyniosła. Nigdy nie zaakceptowałaby niskiego pochodzenia Mikaela.

– Ale przecież nie możemy wkładać w usta zmarłego kłamstwa – powiedział Gabriel.

– To tylko w połowie kłamstwo – niefrasobliwie odparła Marka Christiana.

– Nie, zabraniam ci – zirytował się jej mąż. – Marko, twoja moralność jest chwilami…

Oni dyskutują o tym poza nami, pomyślał Mikael. Ja nie chcę, nie chcę! A czego pragnie dziewczyna? Przed chwilą miała minę, jakby się obawiała, że mogę ją pożreć.

Zerknął na Anette ukradkiem. Siedziała spuściwszy oczy, zapłakana, z czerwonym, błyszczącym nosem. W dłoni trzymała przemoczoną łzami chusteczkę. Była sztywna i bezbarwna, usta po panieńsku zacisnęła w ciup. Nie, zdecydowanie nie była dziewczyną, którą wybrałby dla siebie.

Całe życie spędzone razem z nią?

Nie mógł się jednak teraz wycofać. Mikael nigdy nie potrafił nikogo zranić, a dziewczynie na pewno byłoby przykro. Chciał także być posłuszny swoim przybranym rodzicom.

Myśli Anette biegły podobnym torem. Czego on chce? Jeszcze nic nie powiedział. I nie wydaje się szczególnie zachwycony. Jeżeli jednak wybór ma należeć do niej, to wcale nie jest trudny. Gwałtownie zadrżała na wspomnienie opiekuna we Francji. Brzuch opierający się o kolana, liczne podbródki, łysa czaszka schowana pod peruką, nieprzyjemny oddech. Najgorszy jednak był jego paskudny charakter. Wyłupiaste oczy śledzące wszystkie młode dziewczęta, dyskretne miętoszenie sukien, ciągłe pochrząkiwanie i bekanie przy obiedzie, przechwałki na temat bogactwa i urodzenia.

Podejrzewała, że nie jest już taki bogaty. Słyszała, że roztrwonił rodzinny majątek. A teraz chciał zawładnąć jej pieniędzmi…

Mikael…? Starała się myśleć jasno, zapomnieć o potwornościach, które kryły się pod jego ubraniem. Oczywiście nie miał takiego majątku jak ona i daleko mu było do arystokracji. Choć jego matka, hrabianka Breuberg, pochodziła z wysokiego rodu, ojciec nie był szlachcicem.

Dla Anette więc małżeństwo z Mikaelem oznaczało krok w dół.

Co powiedziałaby na to jej droga matka? Ta, dla której nieposiadanie tytułu szlacheckiego stanowiło niemal grzech śmiertelny?

Czuła jednak ostrożnie kiełkującą nadzieję. Wiedziała, że Mikael jest miły. Nieco roztargniony i właściwie wcale nią nie zainteresowany. Jak do tej pory. Nigdy nie traktowała go jak kogoś niebezpiecznego, widząc go nie odczuwała głęboko wszczepionego poczucia zagrożenia.

A tu nagle on stoi i prosi o jej rękę!

Anette bardzo się zmieszała. Zwróciła się do Marki Christiany i głosem, który w zamierzeniu miał być wyniosły, a w rzeczywistości okazał się bardzo schrypnięty od płaczu, zapytała:

– Ale czy pan Mikael wyznaje właściwą wiarę?

– Naturalnie – odparła hrabina, gdyż uznała, że „właściwa wiara” jest pojęciem bardzo względnym.

Odpowiedź uspokoiła dziewczynę, ale zanim zdążyła się zastanowić, już wybuchnęła swą francusko-szwedzką plątaniną słów:

– O, mam nadzieję, że nie robicie tego z dobrego serca, z litości? Tego bym nie zniosła!

Dwoje starszych, na moment zbitych z tropu, błagalnie popatrzyło na Mikaela, prosząc o pomoc.

Mikael drgnął, ale szybko się opamiętał.

– Nie, nie, oczywiście, że nie. Od dawna już było to moim pragnieniem.

Och, kłamstwa, skąd przybywacie na każde zawołanie? Teraz wpadł już w sidła. Nieodwracalnie.

Gabriel Oxenstierna powiedział w zamyśleniu:

– Ale jak poradzimy sobie z opiekunem? Tego problemu jeszcze nie rozwiązaliśmy.

– No właśnie, on na pewno unieważni małżeństwo – przyświadczyła Marka Christiana. – Musimy to starannie przemyśleć.

– Macie w każdym razie nasze błogosławieństwo, dzieci. Anette, jeśli się zgadzasz, podaj dłoń Mikaelowi. A ty, Mikaelu, weź jej rękę.