“І калі ты думаеш гэтым заняцца?” “Заўтра к вечару”.
“А можна, я з табой, Берташ?”
“Не, — адразу і даволі жорстка запярэчыў я. — Адзінае, што я магу табе паабяцаць, Мойра, дык гэта прагляд стужкі потым.
Урэшце, мы нават зробім мантаж разам”.
“Будзь асцярожны, Берташ. Не хачу, каб цябе вылічылі службы бяспекі. І не толькі з-за “п’яўкі”. А яны, пэўна, узнятыя на ногі, бо замешаная нацыянальная ідэя. Гэта ім як цвік у задніцу”.
“Наўрад. Пляваць ім на нейкага сапселага функцыянера.”
“Не зусім так, Берташ. Можа ім сапраўды на яго напляваць, бо зараз у свеце шмат блытаніны, але яны ўжо апрытомнелі і, як лічыць Маркус, дзейнічаюць на ўзроўні інстынктаў.” “А больш дакладна?” — пацікавіўся я.
“Ён кажа, што бясконцыя сцверджанні пра рынкі збыту, барацьбу за нафту, за тэрыторыю, за чыстую ваду — усё гэта пустое і далёкае ад сапраўднай прычыны. А прычына ў ідэалогіі, у “палітруках”. Усе людзі — ворагі і ненавідзяць адзін аднаго, як ваўкі і сабакі, бо яны ад нарад-жэння на розных узроўнях.” “Так, цікава. І што?”
“Той, хто валодае ідэалагічнай парадыгмай і навязвае яе дурной большасці — той і кіруе светам.”
“Бадай, што ён мае рацыю, — сказаў я, — палітрукі з аблытаннымі ідэалогіяй мазгамі замбіруюць большасць, а большасць заўсёды хоча быць менавіта такой, бо не можа інакш.”
“Так. Ён кажа, што хоць “людзі-цені” і ўмела маскіруюцца, іх можна вылічаць па асноўнай прыкмеце: яны апантана ненавідзяць адно — нацыянальную ідэю.” “І знішчаць “палітрукоў”?” “Магчыма”.
“Гэта не жаночая справа.” “А якая жаночая? Нараджаць новых “палітрукоў”?”
Тое, што шматлікія ідэалагічныя аддзелы, якія былі задзейнічаныя паўсюль, нічога не рабілі ў сэнсе маральнасці, а наадварот усяляк разбэшчвалі яе, нішчылі ўсё здаровае і мірна суседнічалі з хлуснёй, бардэлямі, антрапафагіяй — даўно стала нязменнай рэальнасцю і сведчыла хіба што пра суцэльны абсурд. Я даўно ведаў гэта.
Мы нейкі час назіралі за тым, як перасоўваецца ў бок плошчы пакуль яшчэ разбіты на асобныя купкі натоўп, але Мойра раптам моўчкі павярнулася і пайшла ў дом.
“Барбі стаіць у мяне ў вачах, — зноў тужліва сказала яна перад тым, як знікнуь за дзвярыма. — Мне хочацца завыць і закапацца ў якую нару”.
“Можа, мы нікуды не пойдзем?” — спытаў я з надзеяй.
“Я б з задавальненнем засталася тут з табой, але мне трэба пабачыць таварышаў, і да таго ж сёння к вечару пастар Себасцьян будзе гаварыць казань у новым храме. Хіба ты запамятаваў пра гэта?”
У віхуры апошніх падзей я сапраўды выпусціў з віду пра маючае адбыцца адкрыццё Храма. Што ж, падумаў я, дзень свята абяцае прынесці і нешта станоўчае.
“Я зараз”, — сказала Мойра.
Я агледзеўся навокал. Краем вока я раз-пораз бачыў Беніту, якая круцілася непадалёку. Было па-ранейшаму спякотна, але вецер са звалак дзьмуў у іншы бок.
“Паслухай, Беніта, — урэшце спытаў я, — куды гэта падзяваліся твае кватаранты? Нешта я іх не заўважаю”.
Дзяўчына адразу апынулася ўсутыч і з гатоўнасцю падтрымала размову. Вусны яе былі нафар-баваныя ярка-чырвоным, а важкія грудзі зазыўна калыхаліся пад сукенкай.
“З’ехалі. Як яны мне надакучылі”.
“І куды? Пацукі недарэмна перабягаюць з аднаго месца на іншае”.
“Хіба яны скажуць? Мяркую, у Мегаполіс”.
“У цябе могуць увогуле адабраць пусты пакойчык. А пасля і той, дзе жывеш. На карысць тых жа мнагадзетных кватарантаў. А то і яны самі да гэтага дадумаюцца”.
“Могуць”, — уздыхнула дзяўчына.
Я ўжо ведаў, што ў паселішчы, дарэчы, як і паўсюль, бязбожна кралі. Скрадзенае перапрадавалася, а на грошы набывалі наркотыкі, ці яны адразу прапіваліся. Часта гэтае скрадзенае, набытае новым гаспадаром — які-небудзь варты жалю хлам — кралі зноўку ўсё тыя ж злодзеі. Урэшце, красці — ужо не лічылася заганай. Мойра расказала мне, што толькі частая прысутнасць у яе жытле Платона (змрочнага і зацятага — яго проста не разумелі, і з-за таго пабойліваліся) стрымлівала ахвотнікаў да чужога.
Чыноўнікі паселішча і ўсё тутэйшае начальства, а таксама мясцовыя крымінальныя аўтарытэты займалі асобныя дамы, часта двухпавярховыя, агароджаныя бетоннымі блокамі і калючым дротам. За астатняе жытло ўвесь час ішла прыхаваная барацьба: моцны і нахабны раз-пораз выжываў слабейшага і з больш лабільнай нервовай сістэмай, як, прыкладам, (калісьці я чытаў пра гэта ў старых кнігах) лісіца выцясняе з нары рупліўцабарсука, не адзін раз там нагадзіўшы.
“Беніта, — звярнуўся я да яе і ўзяў за руку, — здагадваюся, што ты мне хочаш тое-сёе сказаць. Табе нешта замінае?” “Сказала б, але баюся”, — Беніта нерашуча хіхікнула.
Читать дальше