Юры Станкевіч - П'яўка

“Скажыце, — спытаў я, — ад якой хваробы днямі памерлі дзеці ўнізе?” “Ніхто не ведае. А вы, можа, думаеце, што гэта неяк супольна з прывідам мужа, які з’явіўся ў доме?” “Упэўнены. Вы таксама ў небяспецы”.

Адмета нервова заварушыла рукамі, а твар яе збялеў яшчэ больш, нягледзячы на спёку.

“Няхай. Я заўтра ж.., не, сёння з’еду адсюль у іншы дом. Зараз жа пачну збірацца.”

Але я расчараваў яе.

“Нават, калі вы апынецеся ў Амерыцы, мяркую, ён і там вас знойдзе. Хіба што вас высадзяць на Месяцы — але і там... я не ўпэўнены. Вось толькі, калі вылеціце за межы Сонечнай сістэмы.

Тады, магчыма, “п’яўка” павінна пакінуць вас у спакоі”.

Яна ўстрапянулася.

“Як вы сказалі? “П’яўка”? Ён п’е кроў?” “Не. Тут, верагодна, іншая справа”.

“Што ж мне рабіць? Я нічога не разумею”.

“Ёсць толькі адзін спосаб. Яго ўжывалі продкі, бо раней такія з’явы былі масавымі”.

“Падкажыце мне. Вы, я бачу, вопытны чалавек. Я заплачу вам”.

Я крыху памарудзіў, але вырашыў сказаць ёй усё, як ёсць. “Патрэбна эксгумацыя цела вашага мужа. І неадкладна.

Звярніцеся да ўлад і вазьміце дазвол. Найміце людзей, якія за грошы здолеюць гэта здзейсніць”.

“І што мне рабіць з тым целам? Мне ніколі не было так страшна!” “Мяркую, яго трэба знішчыць. Ён жа хацеў, дарэчы, каб з ім пасля смерці паступілі па звычаях яго продкаў?”

“Ужыць у ежу?” — Адмета адхіснулася з выразам жаху на твары.

“Труп трэба проста спаліць”.

“Але ж... улады. Яны могуць не зразумець. Мяне арыштуюць і я апынуся ў вар’ятні ці ў лагеры”.

“Дарэчы, — папрасіў я, ужо ідучы да дзвярэй, — калі вы пойдзеце да ўлад, не кажыце там, што я тут нешта здымаў на камеру. Лепш увогуле ні слова пра мяне”.

“І вы больш не прыйдзеце?” — з надзеяй спытала Адмета, сутаргава соўгаючы рукамі. Выглядала яна зусім дрэнна, зноў адзначыў я, і сказаў: “Мяркую, што мы хутка пабачымся. Я зайду да вас позна ўвечары. Лепш, на мой погляд, заўтра”.

І я развітаўся з ёй, зноў паабяцаўшы, што вярнуся.

Унізе мяне чакалі Васка Петкавіч з Андрушам. Іх абкружылі ўзрушаныя дамачадцы, хто лісліва, а той-сёй і нахабна патрабуючы, калі не дапамогі, то хоць бы тлумачэнняў. Але мы рашуча выйшлі на вуліцу і скіравалі назад па дарозе.

Андруш паведаміў мне, што за той час, пакуль знаходзіліся ў доме, яны нічога вартага не пабачылі, хіба што абрынулася долу шафа, але гэта магло быць і натуральна, ды адзін з пляменнікаў

Адметы крычаў, што ў яго прапалі грошы, якія тут жа знайшліся на падворку. Проста ляжалі на зямлі. Пэўна, ён іх згубіў, хоць ён сцвярджаў, што хаваў іх у шуфлядзе.

Васка Петкавіч пацікавіўся ў мяне, ці сапраўды паказаў што-

небудзь замацаваны ў пакоі ўдавы “клоп”. Але я сказаў, што нешта сцвярджаць пакуль што рана і дадаў толькі, што жыццё многіх тутэйшых дамачадцаў у небяспецы, паабяцаўшы сваім спадарожнікам абмеркаваць з імі ўсё гэта пазней.

Я развітаўся з імі і пайшоў далей адзін, паглыбіўшыся ў думкі. Ці з’явіцца ноччу зноў тая самая “п’яўка”, ад падобнай да якой, нават працяўшы віламі і адсекшы галаву, сяляне яшчэ адгароджваліся і бетонам — настолькі моцны жах апаноўваў людзьмі?

Абат Кальмэ ў сваіх даследаваннях адзначаў класічнымі краінамі вампірызму вобласць Карпатаў — Угоршчыну, Букавіну, Галіцыю, Сілезію. Яго думкі, дарэчы, супадаюць з меркаваннямі наступных даследчыкаў, якія паведамлялі пра нечуваную эпідэмію вампірызму, ахапіўшую ў васемнаццатым стагоддзі Балканы, Турцыю, шматлікія еўрапейскія краіны, а таксама паўднёва-заходнюю частку Расіі, Польшчу, Украіну і Беларусь: тэрыторыю былога Вялікага Княства Літоўскага. Характэрна тое, што старажытны аўтар знакамітага рамана “Граф Дракула” Брэм Стокер таксама пераносіў яго дзеянне ў Карпаты — на “межы” трох абласцей: Трансільваніі, Малдавіі і Букавіны. Стокер, вядома, пісаў рамантызаванае, разбаўленае робленым жахам глупства, але геаграфічна быў даволі дакладны. Урэшце, у яго час ён наўрад ці мог напісаць нешта больш абгрунтаванае навукова і наблізіцца да той ступені ведаў, на якой цяпер знаходзімся мы, але ж і мы, мяркую, толькі падышлі ўсутыч да той мяжы, за якой цалкам, магчыма, хаваецца, як я казаў раней, найвялікшае для нас ўзрушэнне, але і гэта можа так і застацца гіпотэзай, не больш. Толькі шматлікія доказы хіба што здолеюць высветліць для нас ісціну.

Сонца ўжо завісла на бясхмарным, блакітным небе, і бязлітасная спёка набывала моц. Чамусьці я скіраваў у бок плошчы, дзе зноў нейкі час назіраў за брудным, з пісягамі на сценах, будынкам муніцыпалітэта. З апошняга ніхто не выходзіў і не заходзіў. На бетоннай стэле Дошкі гонару кандыдатаў на бессмяротнасць я пабачыў чарговую налепку.