— Ой, ледзь не забылася табе падказаць! Сусед працуе рэферэнтам у таварыстве «Веды». Толькі што прыехаў з аэрадрома, прывёз нейкага прафесара. Прафесар будзе выступаць у горадзе, ты ведаеш? — сказала яна ўжо шэптам, з шырока адкрытымі вачыма ад важнасці весткі.— Скажы свайму Косцю!
У разуменні Веры мой муж — чалавек навукі, і калі ў Доме народнай творчасці ідзе лекцыя на якую-небудзь навуковую тэму, то ён павінен стрымгалоў ляцець туды ды садзіцца ў першы рад...
— Не мае часу ён хадзіць усюды...
Але Вера ўжо лічыць, што абавязак сяброўкі выканала і да гэтай тэмы больш вяртацца не трэба.
— Ты мяне любіш? — пытаецца без уступаў.
Аб сваіх пачуццях не ўмею гаварыць услых, маўчу.
— Дзе-е там,— крыўдзіцца.— Ты — жонка вучонага, хіба нам з Ігарам да вас дацягнуцца?!
— Не балбачы што не трэба, а то зараз ад мяне атрымаеш!
Успамінаю Косцевы словы пра сціпласць. Відаць, ён мае рацыю. Веру сціплай і ціхай не назавеш аніяк. Наадварот, Вера — з буйных. А хіба яна — дрэнная? Я вельмі прывязаная да гэтай казачкі. I хоць ёй нізавошта не сказала б пра свайго незнаёмага, але ўсе мае сямейныя беды і радасці яна ведае дасканала. Прыйду пазычаць часам грошы, а ў Веры маёй толькі два рублі. Мы раздзелім іх, і абедзве задаволены. Гэтак-сама апошнім дзялюся з ёю і я.
Аднойчы праходзім каля рынку. Хутка ўжо вечар. Але хіба можам туды не заглянуць? Мо яшчэ там хто застаўся — мы ж гаспадыні!..
Пад акапам сапраўды — пару цётак. Зморшчаная і счарнелая бабулька трымае ў кошыку яйкі.
— Пачым яны ў вас, бабка? — пытаюся.
Жанчына называе цану. Такіх цэн не было даўно. I ў магазіне танней. Але робіцца надта шкада старой. Хутка ўжо цямнець пачне, кабеціне трэба яшчэ дабірацца бог ведае куды...
— Вера, давай зробім добрую справу і — купім! — прапаную.
— Давай! — ахвотна падхоплівае сяброўка.
Даём грошы. Бяром з кошыка яйкі. Гандляркі ад мяшкоў з семкамі глядзяць на нас хто з зайздрасцю, хто са здзекам: ну і купчыхі!
Апаражнілі мы кошык, далі грошы, а бабка чагосьці глядзіць на нас падазрона.
— Усё! Мы вам заплацілі! Дзякуем, бабуся! Адпраўляйцеся сабе дамоў!
— Дак вы ж лішніх яек сабе паклалі!
— Што вы, бабка?! — чырванею.
Чырванее і мая Вера, а бабка ўжо лямантуе на ўвесь рынак:
— А-а, гарадскія нахабніцы!.. Думаеце, калі я з вёскі, так мяне можна і абдурыць?!. А я сабе мяркую: штосьці надта хутка купіць згадзіліся!.. Стой, ты, спраўная!..
I старая запускае жылістыя ды халодныя кіпцюры ў маю кішэню, робіць рэвізію.
Моўчкі выходзім на вуліцу. Аддаляемся ад высокага плота, за якім рынак, глядзім адна на адну ды рагочам.
— Філантропкі!
— Бедная цётка!
...У Веры на кватэры кажу аб просьбе Макаравіча.
— Ці наскрабу столькі? — заклапочана моршчыць лоб сяброўка і шукае грошай па кішэнях, між старонак падручнікаў, у партфелі, заглядвае ў кубачак, які стаіць на буфеце: яна ніколі не ведае, дзе ў яе што ляжыць.
— Няма такога дня, каб хто-небудзь не папрасіў у мяне ці ў Косці пазычыць грошай,— апраўдваюся вінавата.— Усім здаецца, я — мільянерка...
Вера і сама гэтае ведае.
— Вось пабачыш, аб'яўлю ў настаўніцкай усім пра твае фінансавыя справы, каб не мучылі болей цябе...
Яна толькі так гаворыць, а сама задаволеная. Чалавеку памагчы заўсёды прыемна, а выручыць сяброўку — тым больш.
— На, трымай!..
— Дзякуй, Верачка. Толькі дробныя надта, яшчэ Міхась Макаравіч здагадаецца пра ўсё. Давядзецца, мабыць, зайсці ў магазін, памяняць.
— Ладна, па дарозе памяняеш... Ты чула, наша дырэктрыса злавіла мужанька з пісьмом ад любоўніцы!.. Заўважала даўно — штосьці ён хавае, і раптам...
— Ён жа — стары пень?!— дзіўлюся і прадбачу цікавую размову.
Вера пачынае маляваць займальную гісторыю.
Ой, гэтыя плёткі! Як вы сабе хочаце, але я ў іх знаходжу і нешта карыснае! Слухаючы плёткі, мы перажываем сітуацыю, ад якой нас шчасліва ўсцярог лёс. На хвіліну і мы адчуваем сябе героямі незвычайнага здарэння ці скандалу, пра які толькі што даведаліся. Адразу ў нас паляпшаецца і настрой, бо можам самі сабе зрабіць камплімент: «Не-е, каб са мной так здарылася, я не гэтак зрабіла б, няма дурных, ого!»
Позна ўжо. Збіраюся дамоў.
— Ірка, начакай! — просіць, спахапіўшыся. — Я ж зусім забылася!.. Сёння атрымала пасылку з Кубані ад мамы! Занясеш дзецям гасцінец!..
Пакуль Вера робіць з газеты кулёчкі і, не шкадуючы, шчодра насыпае мне сушаных абрыкосаў і семак, уяўляю сабе, як мае малыя стануць вішчаць ад радасці. Расчулена кажу:
Читать дальше