Аляксей Карпюк - Выбраныя творы ў двух тамах. Том 2

I г а р. Глянь, чаго захацеў?! Я нават не браўся за яе!

Валодзя. Ну, тады нічо-ога, зараз мы яе рэшым! Даставай сшытак і падручнік! (Спявае.) ...И-и не ра-аз он борозди-ил оке-а-ан!..

Хлопчыкі садзяцца за стол. I г а р — ляніва, сонна, а В а л од з я — жыва, безупынна балабонячы ды працягваючы спяваць свайго «Капітана».

Валодзя (чытае з падручніка). «Бабулі спатрэбілася засмажыць шэсць катлет, а ў патэльні ўмяшчаецца толькі чатыры катлеты...» (Балбоча, паўтараючы тэкст.) Ва-ва-ва... Яа-асненька! «Кожную катлету трэба смажыць пяць мінут на адным баку і пяць мінут на другім». Ага-ага... Яа-асненька!..

I г а р. Гэта — зразумела і мне, але чытай далей...

Валодзя. Далей? Што там далей? (Чытае.) «Колькі часу спатрэбіцца бабулі для таго, каб засмажыць шэсць катлет на гэтай патэльні?» — адно пытанне і другое: «Як можна зрабіць гэта за пятнаццаць мінут?» (Заклапочаны, пяе.) ...Ра-аз пятна-адцать он тону-ул, по-огибал среди аку-ул!.. среди аку-ул!.. Гм?!.

I г а р. Я ўжо ведаю!

В а л о д з я. Што ты ведаеш?

I г а р. Трэба шэсць памножыць на пяць, а тады... (Напружана думае.)

Валодзя. Змо-оўкні, матэма-атык! (Паўтарае задачу.) «Бабулі спатрэбілася засмажыць шэсць катлет, а ў патэльні ўмяшчаецца...» Гм?.. Гм?.. Гм!!. (Цягне песню ўжо з сумам.) ...По-огибал среди аку-ул, но ни разу...

Ігар (няўпэўнена). Я і кажу — трэба шэсць памножыць...

Валодзя. А навошта?

I г а р. Бо калі катлеты памножым на мінуты, то атрымаем...

В а л о д з я. Што?

I г а р. Атрымаем...

Валодзя (з'едліва). Заварное марожанае! Нічога ты не атрымаеш!

I г а р. Як жа тады яе рашаць?

Валодзя. А ніяк!

I г а р. Ты што?

Валодзя. А тое! У задачніку памылка!

I г а р. Памы-ылка?

В а л о д з я. Яшчэ й дзівіцца ён! Слухай сюды! Колькі ў тваёй мамы патэльняў на кухні?

I г а р. Пры чым тут кухня?

Валодзя. А ўсё-такі скажы: колькі ў тваёй мамы патэльняў?

I г а р. Пры чым тут яшчэ й мая мама?

Валодзя (ледзяным тонам). Памятай: цяпер пытаюся толькі я, зразумеў?

I г а р. Зразумеў, зразумеў...

В а л о д з я. Дык колькі ў тваёй мамы патэльняў? Ад цябе патрабуецца толькі адказ!

I г а р (гледзячы ў столь, загінае пальцы). Адна — маленькая, з жалезнай ручкай... Сярэдняя — з драўлянай... I вялікая — з пластмасавай...

Валодзя. А разам?

I г а р. Разам — тры. Ну і што з гэтага?

В а л о д з я. Тады колькі ў вашу вялікую патэльню ўмяшчаецца катлет?

I г а р. Не ведаю...

Валодзя. А ты думай! Хто за цябе думаць будзе?!

I г а р. М-м-м...

В а л о д з я. Ну, пу! З дзесяць змесціцца?

I г а р. Бо-ольш!

В а л о д з я. Ну вось бачыш! I ў маёй мамы тры патэльні.

I г а р. Ну й няхай! Але ж пры чым тут наша задачка?

В а л о д з я. Ы-ы-ых, ты ўсё яшчэ не здагадаўся?

I г а р. Не.

Валодзя. Тады слухай, калі сам не дадумаешся! Людзі старыя — запаслівыя?

Ігар. Ну...

В а л о д з я. Кажы цвёрда, не нукай!

I г а р. Запаслівыя.

Валодзя. То і ў бабулі, папэўна, не адна патэльня.

I г а р. Напэ-эўна...

Валодзя. А маючы шэсць катлет, хіба стане яна смажыць іх у малюсенькай патэльні? Хіба ў яе час лішні? (Стукае сябе па лбе.) Няма дурных!

І г а р. А што?

В а л о д з я. Возьме самую вялікую!

I г а р. Ага-а!

Валодзя. Дайшло нарэшце! Бабуля пакладзе катлеты ў вялікую патэльню на пяць мінут на адзін бок, па пяць мінут — на другі, і праз дзесяць мінут — усё гатова!

Ігар (няўпэўнена). Дапусцім... А другое пытанне?

Валодзя (чытае). «Як можна зрабіць гэта за пятнаццаць мінут?»

I г а р. Ну як?

В а л о д з я. Гм! Зусім проста. Навошта, скажы, расцягваць ёй гэту работу на пятнаццаць мінут, калі яна справілася ўжо і за дзесяць?!

I г а р. Та-ак?

В а л о д з я. Вядома! А цяпер глянем у канец задачніка, там адказ. (Нахіляюцца абодва над кніжкай.) Глядзі, а ў іх — зусім іначай?!.

I г а р. А ты казаў...

Валодзя (спахапіўшыся). Я так і думаў — памылка ў гэтым задачніку!

I г а р. Хіба ў кніжках памыляюцца?

В а л о д з я. ЬІ-ы-ых, а ты не верыш?! А як у газетах? Учора мы з табой чыталі ў ёй, што сёння навальніца будзе і грымоты з маланкамі, а дзе яны, дзе?.. Глядзі, як сонечна на дварэ!

Ігар (дзівіцца). Ага-а!.. I па радыё гаварылі, што будзе дождж — сам чуў!

В а л о д з я. Нарэшце дайшло. (Пераможна спявае.) Но-о ни ра-азу даже гла-азом не моргну-ул! И в беде-е... (Нахіляецца над сталом.) Што за новая марка ў цябе?

I г а р. Мама ліст атрымала, а марку аддала мне для альбома.

В а л о д з я. Ы-ы-ых, якая люксо-овая! Дай мне, а я раскажу табе, з чаго робяць мыла!

I г а р. З чаго?

Валодзя. З тлушчу.