Грахоўскі Сяргей - Ранні снег

А чаму б проста не зайсці i не разлічыцца? Не-е, каб хто другі, так бы i зрабіла, а тут Аляксей... Убачыш яго, i затахкае сэрца. Чаму? Можа, сапраўды лес зводзіць людзей? Розумам працівілася, а сэрца цягнулася да яго.

Рыпнулі ўсходцы. Стук у дзверы перапыніў яе думкi. Ведала, што Трахімаўна i Хімка ніколі не стукаюцца, i адказала не адразу.

На парозе стаяў Аляксей, ружовы, чыста паголены, з беленькім падкаўнерыкам, у зграбным кароткім кажушку, загаварыў проста i натуральна:

— He застаў вас учора i пакінуў, каб памералі, пімы. Архіп Кузьміч скатаў прадаўшчыцы, а ёй у халяўках цеснаваты. Можа, думаю, вам падыдуць. Мералі?

— Аляксей Іванавіч, ну навошта вы? Мне проста няёмка.

— Дык добра ці не?

— Яшчэ як добра, але...

— Калі добра, дык якое можа быць але? Абувайце i насіце, бо ў вашых боціках толькі гуляць па асфальце.

— Скажыце, колькі я вам вінна?

— Мне нічога. За дастаўку не бяру,— пажартаваў Аляксей.— A Кузьмічу аддасцё, як будуць вольныя грошы. Абуйце, калі ласка, хоць паглядзець, як выглядае абноўка.

Вера паслухмяна абула пімікі i прайшлася ў ix па пакоі.

— Ну, віншую. Цяпер сапраўдная сібірачка. Можаце спакойна зімаваць.

Вера сказала, што збіраецца ў Барысаўшчыну да сваіх вучняў i Марыны Раманаўны.

— Слаўная дзяўчына. Сціплая, разумная... i прыгожая... Прыгожым чалавека робіць добрая душа. Яна свеціцца ў вачах, у кожнай рысе твару. Між іншым, таксама з нашых зямлячак, хоць i ніколі не была ў Беларусь Там ёсць вельмі цікавыя людзі — першыя хадакі, можна сказаць, Калумбы гэтых мясцін.

— Калі ж мы пачнём рыхтаваць нашу прэм'еру?

— Заўтра пачынайце рэпетыцыі, а я буду думаць, як аформіць.— I ўсміхнуўся: — Вы — рэжысёр, я — дэкаратар. Нешта зробім. Дарогу хоць вы ведаеце?.. Выйдзеце за сяло i нікуды не зварочвайце, бо можаце выйсці да стагоў. Сёння ўсе рынуліся па сена. Міняце хмызняк пяройдзеце мост цераз Тару, за ім на ўзгорку i Барысаўшчына. Справа Марыніна трэцяя хата.

— Вы ведаеце нават, хто дзе жыве.

— Не першы дзень тут. I партызанская прывычка засталася ўсё прыкмячаць i запамінаць.

— Пра партызаншчыну я так нічога i не ведаю. Раскажаце? Добра?

— Як-небудзь другім разам. Ну, шчасліва. Апранайцеся толькі цяплей.

Вера падала яму руку i накрыла другою далонню, ласкава зірнула ў вочы:

— Вялікае вам дзякуй.

— За што? — здзівіўся Аляксей.

— За клопат, за ўвагу, за дабрату вашу.

— Пра каго ж мне клапаціцца? Ведаеце, у кожнага чалавека ёсць патрэба пра некага дбаць...

— Толькі таму? — вырвалася ў Веры. Яна спахапілася i пачырванела.

— Думайце як хочаце.

Ён пагладзіў Верыну руку i выйшаў з хаты.

Праз шчылінку ў замеценым акне яна доўга глядзела ўелед. Ад сонечных промняў ільдзінкі пераліваліся аранжавымі, чырвонымі, сінімі іскрынкамі — здавалася, Аляксей ідзе ў вясёлкавым святле па ружовым зіхатлівым снезе. I самой захацелася ісці, ісці па мяккай сцежцы, слухаць цішыню празрыстага дня i дыхаць снежным пылам, што асыпаўся з кустоў i прысадаў.

Яна ішла не спяшаючыся па доўгай селавой вуліцы, адглянцаванай палазамі i прыцярушанай пахкім мурагом. У гародчыках на каноплінах гойдаліся чырванагрудыя гілі, па снезе скакалі даўгахвостыя сарокі, патыхала дымком, над комінамі гайдаліся ружовыя слупкі i раставалі ў халодным сінім небе.

За парканам дзіцячага дома чуліся смех i вясёлыя галасы. Хлапчукі адкідалі снег, дзяўчаткі размяталі сцежкі. Дзеці заўважылі яе:

— Вера Рыгораўна, заходзьце да нас!

— Вера Рыгораўна, ну, калі ласка! — наперабой крычалі хлопчыкі i дзяўчаткі, а маленькая Яня прасунула смуглявы тварык паміж штакецін:

— Цёця, чаму вы Сцёпку паставілі тро-ойку?

— Бо нарабіў, Янечка, памылак.

— Ён не паспеў праверыць i зноў «каня» не так напісаў,— апраўдвала брата Яня i рассмяшыла Веру.

З варот на маладым буланым жарабку, у лёгкіх саначках выехаў дырэктар дзіцячага дома.

— Вы да нас, Вера Рыгораўна? Ведаю, што прыходзілі, але я быў заняты з інспектарам райфа. А так трэба было пагаварыць.

— He, Васіль Сцяпанавіч. Хачу ехадзіць у Барысаўшчыну да сваіх вучняў.

— Тады прашу, сядайце. I я ў той бок.— Ён пасунуўся на сядзенні, накрытым старою коўдраю, нацягнуў Веры i сабе на. калені сабачую даху, тузануў лейцы. Конь бліснуў сінім вокам i памчаўся, шпурляючы ў перадок тугія камякі снегу.

Васіль Сцяпанавіч нечым нагадваў Макаранку: выразныя задуменныя вочы за шкельцамі акуляраў, гімнасцёрка з высокім стаячым каўняром, падпяразаная шырокаю папругаю, падцягнуты, скупы на слова. «А можа, ён знарок апранаецца i трымаецца «пад Макаранку»?» — падумала Вера.