- І гэты час прыйшоў, Гэнры.
- А я і не заўважыў, вось яно як. Урокі танцаў, кажаш? Разьбярствам? Хіба ў Яе атрымаецца?
- Танцуе Яна пасрэдна. А скульптуры робіць проста выдатна.
- Пахвальнае захапленьне. Альбо лепей сказаць “правальнае”? Так альбо іначай. Ну што, можна толькі нарадавацца. Так-так, мяне гэта цешыць. Прынамсі, хоць які-небудзь занятак. А мне самому што застаецца? Вырашаць крыжаванкі.
- Чаму крыжаванкі?
- Каб яго! А што Ты прапануеш у маім-та выпадку? На шчасьце, я памятаю ўсе крыжаванкі, што былі надрукаваныя ў “Ню Ёрк Таймс” і “Сэтэрдэй Рэв’ю”, – і разумныя, і дурныя. Так, крыжаванкі. Егіпецкі фараон, знакаміты сваімі скарбамі, дзесяць літар. Тутанхамон. Адно зь вялікіх азёраў, тры літары. Эры! Ну, гэта лухта. А вось, напрыклад, пятнаццаць літар – старажытная сталіца ў Міжземнамор’і. Тут трэба паварушыць мазгамі! Канстантынопаль.
- Імя зь пяці літар. Свой у шчэнт, лепшы сябра, узорны муж, скрыпач-віртуёз.
- Гэнры?
- Адгадаў. Гэта Ты. – Стыў Ральфс, усьміхаючыся, паднес да вуснаў шклянку.
- У такім выпадку мне застаецца толькі апрануць капялюш і разьвітацца. Аднак, я прыйшоў без капелюша. Ну, не істотна.
У Стыва Ральфса вырваўся нейкі прыглушаны гук.
- Што гэта было? – захваляваўся Гэнры, нахіліўся да яго і прыслухаўся.
- Ня вытрымаў сьлёз, Гэнры.
- Малайчына! Мне ўжо лепей. Павер, гэта грэе маё зьнявечанае сэрца. Калі ласка…
- “… паўтарай гэтую спробу хаця б некалькі разоў на тыдзень цягам наступнага года”. Я не памыліўся?
- Мне, сапраўды, няёмка…
- Паспрабую, Гэнры. – У Стыва Ральфса зноў засеў ком у горле. Ён пасьпяшаўся заліць яго глытком віскі. – Ведаеш, што мне надумалася? Патэлефоню-ка я Эвеліне. Скажу, што пішу пра Цябе кнігу і жадаю атрымаць Твае дзёньнікі, нататкі, клюшкі для гольфа, акуляры і астатнюю дробязь, а сам буду раз на тыдзень і праглядваць ды скарбець па Табе. Ня супраць?
- Да Ты галава! Вось што значыць сапраўднае сяброўства. – Гэнры Гросбак зазьзяў. На ягоных шчаках нават праступіў ірдзень. Дапіўшы віскі да апошняе кроплі, ён узьняўся з фатэлю.
Каля дзьвярэй нешта прымусіла яго абярнуцца і пільна паглядзець на Стыва Ральфса.
- А Божухна, няўжо гэта сьлёзы?
- А што ж яшчэ, Гэнры?
- Давай, давай. Ужо лепей. Да Эвеліны, вядома, далёка, ды й рыданьні глухаваты. Але сыйдзе і так. Прымай маю падзяку.
- Не кажы лухты, Гэнры.
- Ну, добрага пакрысе. – Гэнры адчыніў дзьверы. – Да хуткага.
- Ня будзем падганяць падзеі, Гэнры.
- У якім сэньсе? Ах вось Ты аб чым? Вядома ня будзем. Шчасна, Дружа.
- І Табе шчасна, Гэнры. – З горла маладзейшага вырваўся яшчэ адзін падазроны стогн.
- Працягвай у тым жа духу, – усьміхнуўся Гэнры. – Каб я спакойна прайшоў па калідоры. Ну, як казаў Граўча Маркс…
З гэтымі словамі ён зьнік. Дзьверы зачыніліся.
Павольна падышоўшы да тэлефона, Стыў Ральфс прыладзіўся на крэсла і набраў нумар.
На другім канцы проваду прагучала пстычка; па тэлефоне загучаў голас.
Стыў Ральфс выцер вочы тыльным бокам ладоні і, памаўчаўшы, вымавіў:
- Эвеліна?
Тэрбэр, Джэймс (1894-1961) — амэрыканскі пісьменьнік-юмарыст і карыкатурыст; супрацоўнічаў з часопісам «Ню-Ёркер».
Уіла Кэтэр (1873-1947) — амэрыканская пісьменьніца; была народжаная і гадавалася ў штаце Нэбраска падчас ягонага засяленьня і шмат пісала пра жыцьцё франтыра.
Карэн Хорні (1885-1952) — амэрыканскі псіхатэрапеўт. Сьпецыялізавалася ў галіне жаночае псіхалёгіі; шмат у чым адышла ад вучэньня 3.Фрэйда.
Юнг, Карл Густаў (1875-1961) — швайцарскі псыхіятр; напачатку супрацоўнічаў з 3.Фрэйдам, потым заснаваў сваю школу.
Джон Кальер (1901-1980) — ангельскі пісьменьнік, сучасны клясык «літаратуры аб звышнатуральным»; ляўрэят узнагароды ім. Э. А. По за 1950г.
Сол Бэллоў (н. 1915) — адзін зь відных амэрыканскіх празаікаў XX ст., ляўрэят Нобэлеўскае ўзнагароды па літаратуры 1977г.
Джон Апдайк (н. 1932) — амэрыканскі пісьменьнік, аўтар сацыяльна-псіхалягічнае і гіранічнае прозы.
Фрэнк О'Конар (1903-1966) — ірляндзкі драматург і празаік, папулярызатар ірляндзкае культуры і літаратуры (сапраўднае імя — Майкл О'Донаван).
Гэнры Джэймс (1843-1916) — амэрыканскі пісьменьнік, стаяў у вытокаў мадэрнізма ў літаратуры; фонам падзеяў большасьці ягоны кніг ёсьць супастаўленьне амэрыканскае і эўрапейскае культурных традыцый.
Читать дальше