Рэй Брэдбэры - Апавяданні ў перакладзе Валерыі Далевіч

– Не, дазволь мне сказаць, Эліс. Спадзяюся, мой хлопчык, ты ўспрымаеш гэта добра...

– У любым выпадку, тат, я разумею, – запэўніў яго сын.

– Божа, як цяжка. – Бацька кінуў цыгару і прыкончыў чарговую шклянку віна. – Чорт і пекла, справа ў тым, сынку, прычына, чаму мы ня бачыліся на працягу многіх гадоў... – Ён затрымаў дыханьне, а потым выпаліў: – Ды проста з-за тваёй нудоты!

На стол быццам падкінулі бомбу. Ашаломленыя, утрох яны замерлі.

– Што? – Перапытаў сын.

– Я сказаў...

– Не, не, я чуў, – сказаў сын. – Я чуў. Вам са мной невыносна. – Ён паспрабаваў гэтыя словы на густ. У іх быў дзіўны смак. – Вам са мной нудна? Божа! Вам са мной нудна!

Ён заліўся фарбай, з вачэй пырснулі сьлёзы, і ён пачаў рагатаць што ёсьць моцы, стукаючы па стале кулаком правае рукі і прыціскаючы левую руку да ныючага ад болю ў грудзях сэрца, а затым выцер вочы сурвэткай.

– Вам са мной нудна!

Бацька з маці для прыстойнасьці памаўчалі, а потым таксама пачалі пырхаць, пасьмейвацца, затаілі дыханьне, а потым наступіла разрадка, а зь ёй прыйшла весялосьць.

– Прабач, сынку! – Крычаў бацька. Сьлёзы цяклі з вачэй, але сам ён усьміхаўся.

– Ён не знарок... – зь цяжкасьцю вымавіла маці, якая гойдалася туды-сюды, выдаючы сьмяшкі пры кожным уздыхе.

– Не, знарок, знарок! – Крычаў сын.

Зараз усе ў рэстарацыі глядзелі на вясёлае трыа.

– Яшчэ віна! – Запатрабаваў бацька.

– Яшчэ віна.

І да таго часу, калі адчынілі і разьлілі апошнюю бутэльку, усе трое сядзелі ў задаволеным маўчаньні, усьміхаючыся і цяжка дыхаючы. Сын падняў шклянку і сказаў тост: – За таго, хто самы занудлівы!

Гэта іх зноў разварушыла, яны рагаталі, абдымаліся, лавілі паветра, білі рукамі па стале, выціралі сьлёзы радасьці, падштурхоўвалі адзін аднаго ў рабрынкі локцямі.

– Ну, сын, – сказаў нарэшце бацька, трохі супакоіўшыся. – Ужо позна. Нам сапраўды трэба ісьці.

– Куды вам сьпяшацца? – Рагатнуў сын і тут жа змоўк. – Так, дакладна. Я забыўся.

– Ды не хвалюйся ты, – сказала маці. – Гэтае мейсца не такое ўжо і дрэннае, як бацька яго апісвае.

– Разумею, – ціха сказаў сын, – але хіба там ня... сумна?

– Можна прылаўчыцца... Піце віно. Годзе.

Яны дапілі апошняе віно, яшчэ трохі пасьмяяліся, ківаючы галовамі, потым выйшлі з дзьвярэй рэстарацыі і акунуліся ў цяпло летняе ночы. Было толькі 20:00, з возера дзьмуў лёгкі ветрык, у паветры быў водар кветак – хацелася проста ісьці без перапынку.

– Дазвольце мне правесьці вас, – прапанаваў сын.

– Го, у гэтым няма патрэбы.

– Мы самі гэта зробім, сынку, – сказаў бацька. –Так будзе лепш.

Яны стаялі і глядзелі адзін на аднаго.

– Добра, – сказаў сын, – затое было весела.

– Ня надта. Прыемна, так. Так, па-хатняму, таму што мы – адна сям'я, мы цябе любім, сынку, а ты любіш нас. Ці весела? Ня думаю, што гэтае слова падыходзіць. Сумна, так. На самой справе – сумна, але па-сямейнаму: сямейна й сумна. Дабранач, сынку.

Яны яшчэ трохі памарудзілі, паабдымаліся, цалуючыся і абліваючыся сьлязьмі, напрыканцы разам пасьмяяліся, і ягоныя бацькі пайшлі па цёмнай вуліцы, па накірунку да свайго прыстанку.

Сын стаяў даволі доўга, назіраючы, як іхнія фігуры становяцца ўсё менш і менш, а потым адвярнуўся, зайшоў, амаль не раздумваючы, у тэлефонную будку, набраў нумар і зноў пачуў аўтаадказьнік.

– Вітаю, Элен, – сказаў ён і зрабіў паўзу, таму што цяжка было падабраць словы, цяжка было сказаць: – Гэта тата. Мы дамаўляліся павячэраць ў чацьвер. Можа, скасуем дамову? Ніякіх праблем. Шмат працы. Я патэлефоню наступным тыднем, і мы прызначым новую дату. Так, і зьвяжыся, калі ласка, з Дэбі – скажы загадзя. Люблю цябе. Бывай.

Ён павесіў слухаўку і ўгледзеўся ўдалячынь.

Бацькі як раз праходзілі скрозь жалезную браму могілак. Яны азірнуліся, памахалі яму на разьвітаньне і зьніклі ў цемры.

Маці, Тата , паўтараў ён сам сабе. Элен. Дэбі. І зноў: Элен, Дэбі, Маці, Тата . Ім са мной нудна. Ім нудна са мной! Чорт пабяры!

Сьмяючыся скрозь сьлёзы, ён нетаропка павярнуўся і паплёўся назад у рэстарацыю. Ягоны сьмех прыцягнуў увагу наведвальнікаў рэстарацыі.

Але ён не зьвяртаў увагі, бо віно, што было выпітым да дна, было не такім дрэнным.

- Ды Ты ніяк замок зьмяніла!

Зьбіты з панталыку, ён стаяў каля дзьвярэй і глядзеў на круглую дзьвярную ручку, якую спрабаваў павярнуць адной рукой, сьціскаючы ў другой руцэ стары ключ.

Яна прыбрала далонь з такой жа ручкі, толькі па іншы бок дзьвярэй, і ўвайшла ў хату.