Уладзімір Някляеў - Цэнтр Еўропы

— Цягнік прапілі? — угадаў Глеб. — Во гэта па­нашаму! Дык я вас да Піцера дакіну, а далей ужо не праблема… Далей у нас адна краіна, малайчына ваш Лукашэнка! Наш мужык, хакеіст!.. Ну, за хакей, Вадзіла? За юнацт­ ва?.. Ці за што?

— Давай за сустрэчу, Клей. Хто б мог падумаць…

— Жыццё падумала, — сказаў, прыгубіўшы, Глеб. — Гэта не вы цягнік прапілі, гэта яно яго прапіло. І правільна зрабіла!.. За жыццё!.. А ўсё ж як вы тут — ніяк толку не даб’юся?

— На хакей мы ў Піцер сабраліся… Тур такі турыстыч­ны: два дні тут — і дзесяць у Піцеры.

— Ды ну?.. Тады ў нас навалам часу, мужыкі! І жыць у мяне будзеце.

— Нашто ў цябе?.. У нас гасцініца.

— Якая гасцініца! Вас чорт ведае д зе паселяць, чэмпіянат свету як­ніяк… А ў мяне палац! Ты жыў калі­небудзь у палацы? Жыў, канечне, толькі ў раздзя­ вальнях… Ладна, гэта мы пасля абгаворым, а пакуль пастанаўляем так. Я зараз адскокваю па сваіх справах, а вы застаецеся гуляць. Калі я праз паўтары­дзве гадзіны за вамі не заеду, сустракаемся ў гасцініцы «Антон». Гэта побач. Ведаеце, дзе?..

— Ведаем, — кіўнуў Алег Мікалаевіч. — Жылі… У ёй ды каля яе ўсё ў нас і круціцца.

— Там у нас аўтобус свой, бярэм транты — і дахаты! — падняўся ісці Глеб, але Вадзім Альбертавіч спыніў яго:

— Чакай… А разлічвацца нам за ўсё гэта чым? Глеб рассмяяўся.

— Ну, Вадзіла!.. Ты што, падумаў, што я цябе кінуць хачу? Як цябе прастытутка некалі ў Маскве кінула?

Вадзім Альбертавіч зніякавеў.

— Ды нічога я не думаю… Грошай няма.

— За ўсё, што на стале, заплачана. І трымай крэдытную картку на ўсялякі выпадак. Можаце хоць увесь гэты ка­ бак купіць і прапіць, а то ім Пекка пару піва праставіў… Гонар трэба мець савецкі!

— Які? — спытаў Алег Мікалаевіч, але Глеб, выходзячы ў дзверы і хаваючыся за квадратнай спінай Рабчыка, на пытанне гэтае яму не адказаў.

За Глеба як бы паспрабаваў адказаць Вадзім Альбер­тавіч.

— Памятаеш, Алег, у Роберта Раждзественскага: «Па нацыянальнасці я савецкі!..» Гэта з намі — і назаўсёды.

— За гэта і вып’ем?.. — прапанаваў Алег Мікалаевіч.

— Вып’ем, — згадзіўся Вадзім Альбертавіч. — А што ў тым кепскага?.. Я з савецкай уладай не змагаўся, мне яна ні жыць, ні гуляць не замінала.

— І мне не замінала, — прыкінуў, што і ў што наліць, Алег Мікалаевіч. — Усялякае, праўда, здаралася, але ўсялякае здараецца пры любой уладзе. Там засталося ўсё, што ў нас было, Вадзік, як за гэта не выпіць?.. А, давай гарэлкі — і па фужэру!..

Як, з кім і пад якія тосты пілі яны далей, абодва потым згадвалі смутна. Чамусьці менавіта гэтыя найбагатыя ў іх жыцці паўтары­дзве гадзіны на ўспаміны аказаліся самымі беднымі. Алег Мікалаевіч успомніў, што яны запрасілі Пекку і Элізабэт… Вадзім Альбертавіч успомніў, што яны запрасілі ўсіх і ўсім прапанавалі выпіць за вялікі Савецкі Саюз… За Савецкі Саюз ні за вялікі, ні за малы ніхто, апроч іх, піць не стаў, і тады Алег Мікалаевіч заскандаліў і заявіў, што фіны за рускіх не п’юць, бо ліжуць азадак амерыканцам. «Son of bitch», — адстаронена гледзячы на яго вачыма вясновай тундры, сказала Элізабэт, мяр­ куючы, мусібыць, што Алег Мікалаевіч не зразумее. Ад­ нак Алег Мікалаевіч, маючы прыроджаныя здольнасці да іншаземных моў, у тым ліку і да мовы ангельскай, усё, як мае быць, зразумеў і, носячы ў сабе нападпітку нату­ ру ўражлівую і крыўдлівую, адказаў нешта накшталт таго, што гэта якраз Элізабэт і нарадзіла яго на свет. Тут на дзіва спакойны і нават нібы тагасветны Артсі, здаравяк у чырво­ ным свэтары, падняўся, перавесіўся цераз стол, уважліва ўгледзеўся ў Алега Мікалаевіча і ўрэзаў яму ў нюрбалку. Вадзім Альбертавіч ускінуўся бараніць сябра, Артсі прыбіў яго да крэсла, падышоў Хуга — і сяброў­таварышаў ледзьве не выкінулі з амаль купленага і амаль прапітага імі рэста­ рана на вуліцу, туды, дзе звычайна бегаюць у фінаў гола­ задыя… Толькі і на гэты раз умяшаўся і выручыў шалёны Пекка: усіх утаймаваў, уціхамірыў, разагнаў па месцах. На месцах гэтых, трохі пабітага Алега Мікалаевіча і зусім цэ­ ленькага Вадзіма Альбертавіча, прыснулых мордамі ў та­ лерках, і знайшоў, вярнуўшыся за імі, Глеб Бурга.

Як яны засталіся ўдваіх, калі і куды падзеліся ўсе астатнія, чаму і за што іх кінулі, гэтага яны ўцямна не змаглі б растлумачыць, ды Глеб пра тое і не пытаўся. Ну, напіліся — і напіліся, дзіва дзіўнае, для гэтага ён тут іх і пакідаў… Абрыўкамі ўспамінаючы, як і чаму ўсё выйшла, Алег Мікалаевіч і Вадзім Альбертавіч цьмяна здагадваліся пра нешта не найлепшае…

— Добра яшчэ, што кішкі не выпусцілі, — сказаў Глеб, глянуўшы на распухлы нос Алега Мікалаевіча. — Гэта ў іх проста: фінкай чык — і гатова. У японцаў харакіры, а ў чухонцаў гэтых пуукоттаа… Бандыты. Яны ў васем­ наццатым годзе ўвесь рускі Выбарг выразалі, не прайсці па кішках было…