Зміцер Вішнеў - Тамбурны маскіт

Цікавы праект.

Чалавек першы раз усміхнуўся і паказаў зялёны зуб.

Вы здагадаліся — я праекціроўшчык. Я праектую наш горад.

Гэта нецікава, — заўважыў я. — Я, напрыклад, люблю ляжаць на балконе і разглядаць аблачынкі. Гэта цікавей.

Не згодны, — запярэчыў чалавек. — Акрамя афіцыйнага праектавання я займаюся неафіцыйным. Гэта адбываецца па панядзелках у сне.

I які вынік? — запытаўся я.

Наш горад папрыгажэў. Вакол паркаў з'явіліся трыццаць чатыры дзоты. На плошчы Леніна паставілі помнік Троцкаму. Каля рэстарацыі «Чырвоны мак» пабудавалі вадапомпавую вежу. Вакол гарадскога выканкама выкапалі некалькі траншэй і ўстанавілі каналізацыйныя адстойнікі.

Вы трубадур.

Канечне, галоўнае ў нашай справе - не перабольшыць. Людзі нашай прафесіі павінны валодаць пластыкай розуму і абавязаны быць хранічнымі алкаголікамі.

Яны абавязаны лётаць, — дадаў я.

Безумоўна. Тут павінен прысутнічаць палёт. Чаму многія паэты співаюцца? Яны п'юць, каб лётаць. Некаторыя займаюцца падводным паляваннем — гэта таксама своеасаблівае лятанне. Скачкі з трампліна і дахаў — трэці від палётаў. Выдатны па-свойму палёт на дэльтаплане — але гэта прывілея багатых. Самая даступная і лёгкая разнавіднасць палёту — п'янства.

Ваша філасофія можа загубіць чалавецтва. Вас нельга пускаць у дзіцячыя сады і школы.

Давайце вып'ем квасу, — запрапанаваў праекціроўшчык.

Я пасміхнуўся. У кубках бліскалі маленькія бурбалкі і разынкі. Тут таксама прысутнічаў палёт.

За ваша нахабства! — абвясціў я.

За вашу даверлівасць! — дадаў праекціроўшчык. ч I за мяне — праекціроўшчыка.

Не падавіцеся, — заўважыў я.

Мы чокнуліся кубкамі, як два алені рагамі, і выпілі.

Вы любіце халву? — пацікавіўся я.

Люблю. Мне падабаецца, калі яна стаіць на стале на фоне кветак. Ствараецца ўражанне радасці. Тады я адразу прыгадваю горы.

Значыць, вы займаліся альпінізмам. У вас позірк пераможцы гор.

Так. У пяць гадоў гэта была мая галоўная мара. Тады я паставіў свой рэкорд — я перамог хатнюю шафу. Як зараз памятаю: залез на яе пры дапамозе зубіла і малатка — і я, і шафа паваліліся ўніз. Вось гэта рамантыка.

Вы ідэаліст.

Я рэаліст.

У любым выпадку вам трэба заняцца лячэннем сабак. Мне падаецца, у вас атрымаецца.

Праекціроўшчык неяк сарамліва заморгаў вачыма:

Вы думаеце, атрымаецца?

Упэўнены.

У маім жыцці заўсёды прысутнічалі жывёліны. Яны неяк ліпнуць да мяне. Так у маёй кватэры развяліся пацукі і мышы. Нават на працы мае супрацоўнікі нагадваюць жывёлін — гэткіх мілых бройлерных пеўняў, — праекціроўшчык уздыхнуў. — Але вось лячыць я пакуль яшчэ не спрабаваў. Праўда, у мяне ёсць маленькае захапленне: я зрэдчас палюю — адстрэльваю дзікіх качак.

Дык будзеце халву? — зноў запытаў я.

А панюхаць можна? — пацікавіўся праекціроўшчык і ўсміхнуўся.

Я таксама ўсміхнуўся, прайшоў да насценнай шафы і выцягнуў пакет з халвой.

Нюхайце! — крыкнуў я і сунуў ласунак пад нос госця.

Праекціроўшчык зажмурыў вочы, заціснуў рукамі вушы і са свістам уцягнуў у сябе паветра.

Адчуваеце, як мы падымаемся ў паветра?! - закрычаў я. — Вакол лунаюць чайкі, плаваюць дэльтапланы і рояцца чмялі!

Так! Так! — падхапіў праекціроўшчык. — Я вялізны бамбардзіроўшчык! Дыхаю дымам, пахам мёду і гарам! Я пашкоджаны і падаю ў марскую бездань!

Іншы свет! — паведаміў я і прыбраў пакет з халвой з-пад носа праекціроўшчыка. — Мне здаецца, мы астылі — час у парыльню.

Можа, мы пары напусцім сюды? Каб нікуды не хадзіць. Проста расчынім дзверы і парыцца будзем тут — з квасам і гарэлкай, —запрапанаваў госць.

Давайце лепш палаемся, — прапанаваў я, — вы занадта мне падабаецеся — баюся пасябраваць. Давядзецца разам арганізоўваць розныя пікнікі, хадзіць у грыбы, на рыбалку, на паляванне... Карацей, праблемаў наплыве — баржа!

Праекціроўшчык вырачыў вочы, пачырванеў ад напругі і ціха выдыхнуў:

Падлюга!..

Яшчэ. Яшчэ, — пачаў падбадзёрваць я. — Разгортвайце крылы! Раскрывайце адвечную прыгажосць нашай мовы!

Не магу, — прызнаўся госць, — няма моцы. Не магу адшукаць адвечнай прыгажосці. Толькі лопухі і рамонкі.

Небасхіл пакрыты плеўкай у 32 сантыметры, - паведаміў я. — Гэта плеўка, як хірургічная пальчатка, стварае ўмовы для стэрыльнасці. Зверху на нас навальваюцца тоны нябеснай музыкі. Мы яе не чуем, а толькі адчуваем. А вы кажаце аб нейкіх акселератах-лопухах. Мы абавязаны спяваць песні аб касміч- ных глыбінях.

Праекціроўшчык усміхнуўся ва ўсю сваю картаграфічную мысу.