Зміцер Вішнеў - Тамбурны маскіт

Чулася:

— Адпусціце!.. Я гэтага не рабіў... 123... Каля 118 затрымаўся...

Сурветкін бег, але раптам нейкі псіх нечакана наскочыў на яго і, чапляючыся за бальнічны халат, замармытаў:

— Бяздарна, пошла, але гэтага хочацца і мне, — сказаў Сурветкін уголас і выскачыў на вуліцу.

А ўсё навокал патыхала праклёнам. Варона села на сук і гучна, з хрыпам, гыркнула. Свет перакуліўся і званітаваў механізмамі.

* Апавяданне напісана ў 1991 годзе на амхарскай мове сумесна з Андрэем Кадрэнкам.

“Колькі ж я цябе не бачыў, мой дарагі Хвост?

Апошні раз мы запарылі па бярозавым веніку, выпілі па кубку віна і выкурылі па люльцы балотнага сусвету. А потым праз паперу стагоддзяў плявалі на патэльню часу. Здаецца, разляцеліся стракозамі. Таму давай сустрэнемся каля Казярога ў леташнім стагоддзі, каб не парушыць графік.

Твой Брыдота”

Я вываліў свой адказ у сталёвы куфэрачак, прыбіў яго да хваста сарокі і кінуў яе ў мора, але яна вырашыла ляцець без адпачынку і таму, мне здаецца, не даляцела.

"Колькі ж я цябе не бачыў, мой дарагі Хвост? Сёння з раніцы ў мяне быў брыдкі настрой. Я зусім не ведаю, чаму ён у мяне такі. Я умыўся дрыгвянай вадой, паглядзеў на агідныя хаты за акенцам, і мне стала да жудасці адзінока.

Я назіраю вакол сябе звярыныя твары, апырсканыя юшкай, ртутны небасхіл, які абсыпае мяне аскепкамі роспачы. Я хаджу па непралазным гушчары маны і нянавісці, тапчу нагамі ўлас- ныя вартасць і каханне. Я кладуся адпачываць з думкамі пра стагодцзі і падымаюся цыклопам, каб не ўбачыць золак... А чаму я такі, не ведае ніхто, нават я.

Твой Брыдота"

Я вываліў свой адказ у сталёвы куфэрачак, прыбіў яго да хваста сарокі і кінуў яе ў мора, але яна вырашыла плыць без адпачынку і таму, здаецца, не даплыла.

"Колькі ж я цябе не бачыў, мой дарагі Хвост? Пачуў ад знаёмых, што ты глытаеш небяспеку. Таму крычу да цябе!.. Не палі! Не ўжывай! Не лайся! Не спрачайся! Не раві! Не крадзі!

Твой Брыдота"

Колькі ж можна слухаць? Я — мужык — у плямістай скуранцы, з вялізным сінім вокам, трымаю ў адной руцэ цыгару, у другой — поўную шклянку бразільскага рому.

Я выліў свой адказ у сталёвы куфэрачак, прыбіў яго да хваста сарокі і кінуў яе ў мора, але яна вырашыла бегчы без адпачынку і таму, здаецца, не дабегла.

"Колькі ж я цябе не бачыў, мой дарагі Хвост? Так. Лісты ідуць вельмі-вельмі доўга, таму вырашыў павінша- ваць цябе з Новым годам! Зычу табе здароўя, якога не маюць нават сланы.

Твой Брыдота”

Камар Хвядос чмякнуўся аб люстэрка-загароду. БАМС. Хрушч Антух пратараніў лімонную лямпачку-маяк. БРАМ-М! Прусака Аўтуха прыціснулі пантофлем-шлагбаўмам (300 гр.). БУМ. КР-КР-Кр.

Мураш (курашка, курсік) Мікола зваліўся ў журавінавае варэн- не. ПЛЯСЬ.

Плюска (блошчык) Генюш забіты кімсьці незразумелым пунсо- вым аб'ёмістым. ЛОПС. ЛОПС. ЛОПС.

Здыхля мышаня Віктусь трэснулася аб зубы гагатавага ката БРЫ- КЕТА-МАФІЁЗІ. ХРУМ.

Муха (мушка, клушка) Варуся глазуравая чвякнулася ў павуці- ну-гасцініцу. Ш-Ш-Ш. Ш-Ш-Ш. Ж-Ж-Ж.

Павучына Валех - серавадародны — трапіў у серавадарод-пас- тку. ЖБОК...

Пацук Барнась — небарака — паспеў пад'есці брыдоты-пачас- тунку. БРАЗЬ.

Моль (свірнавая, брызглінавая, дубовая, пупышкавая, парасонавая, бульбяная, дывановая, пакаёвая, лістоўнічная, цыбульная, мэблевая, рапсавая, парэчкавая, свірэпавая) Аршуля пырхала. Грукнулі клямары-забойцы. БА-Бах!!!

Вош Ева — несамавітая, бляклая, зубатая. ЛОП... Конік (прузік) Зміцер джвугнуўся аб сцяблінку-слуп. БЛЯМ! БЛЫХА (скочка) Анэта - пякуча-нязграбная. СКОК. СКОК. ЛЯП. БРЫК.

П. - Барон занавесіў чырвонымі, колеру «кітайскай вішні», фіран- камі акно. Запаліў п'яўкападобныя свечкі. Узяў калматы венік і паволі пачаў падмятаць запылены, засмечаны паркет.

1995

Калі месяц заплюшчвае свае марганцовыя вочы, таварыш Л. выходзіць на вулкі металічнага горада. Ён з асалодай дыхае паветрам, якое смярдзіць тухлым мясам. Галоўныя заняткі Л. у гэты час — шпурлянне вялізных камянёў у ліхтарнае сургучнае шкло. Дзіньканне шкляных аскромкаў нагадвае фашыстоўскія маршы. Ад яго на душы становіцца неяк брыдка і брудна. Звычайна на гукі збягаюцца мясцовыя дзікія каты. Яны падхопліваюць крыкі мёртвага шкла, і маршы ператвараюцца ў артылерыйскую кананаду. Тады расчыняюцца вокны ў суседніх дамах, і людзі злосна пачынаюць успамінаць розных бабулек, дзядулек і сабак. Гэта Л. падабаецца больш за ўсё. Яму падаецца, што ў гэткія хвіліны горад ажывае. Тады Л. пачынае бегаць па няправільных траекторыях і крычаць песню пра паветраных зайцоў, што жывуць на планеце Марс. Гэта канчаткова псуе маральны дух абуджаных гараджанаў — звычайна яны выклікаюць паліцыянтаў. Апошнія на месцы начнога спектаклю знаходзяць толькі бітае шкло і рудую паперку з дзіўным надпісам: «Фрак — барак!» Таварыш Л. працягвае начныя гулянні па іншых раёнах горада, дзе ён зноў наладжвае колькі феерычных спектакляў. Калі яму надакучваюць падобныя ўцехі, ён выцягвае з кішэні пісталет «ТТ». Цудоўна расстрэльваць зялёныя вочы, расціснутыя на небе металічнага горада! Потым таварыш Л. выцягвае з кішэні кавалкі марлі і чапляе іх на пад'езды. На жаль, раны вуліц ад гэтага не вылечваюцца. Але прыемна ўсведамляць, што ты робіш добрую справу - дапамагаеш роднаму гораду заглушыць страшэнны боль. Калі на небе ўспыхвае жоўтае вока спадара С., таварыш Л. супакойваецца. Ён падыходзіць да пурпуровай бездані. Затым, пракрычаўшы словы пра салёныя палі, дзе жыве ягоны дэбіл-бацька, знікае — як атрутны хомар.