Зміцер Вішнеў - Тамбурны маскіт

Выбар кашулі быў таксама няпросты. Яе я шукаў па ўсіх менскіх крамах і кірмашах. Мне была патрэбная са своеасаблівай расфарбоўкай, дзе абавязкова мусілі расці пальмы і бегаць афрыканскія звяры. Тубыльская ануча! Недзе пасля дзесятай крамы я зразумеў, што тубыльскія рэчы варта купляць толькі ў тубыльскіх месцах. Таму я завітаў у адзін з «сэканд-хэндаў», што распладзіліся на тэрыторыі Беларусі, як мушкі дразафілы. Мяне ніколькі не засмучае, што я купіў паношаную вопратку. Прэч гідлівасць! Лідэр тубыльцаў абавязаны трымацца ўласных канонаў.

Асобнае месца ў экспазіцыі, бясспрэчна, займалі розныя напоі. Іх я выставіў на імправізаваным століку, зробленым з белых кубоў і прамакутнікаў, што былі абцягнуты шпалерным абрусам. На ім няроўнымі літарамі я напісаў паэму «Аб кракадзілавых Шханках». Прычым радкі паэмы перамяжоўваліся вершамі-іерогліфамі, якія нагадвалі чалавечыя галовы. Пад маім кіраўніцтвам палкоўнік-швейцар выпаліў на паперы дзіркі, што мусілі быць вачыма гэтых галоваў. Абрус я аздобіў трыццацю пластмасавымі шклянкамі. Адмысловай, каларытнай і апошняй кропкай гэтага відарысу сталі некалькі трохлітровікаў з «Кактусавым напоем» і «Кракадзілавым булькнутам». Рэцэпт прыгатавання той смакаты і цяпер трымаецца ў сакрэце, бо прывезены з краіны Гвінея-Бісаў. Дарэчы, і гукавая афарбоўка перформансу, дзе ёсць агу-ый (кракадзіл) і розныя маду (мужчыны) і уані (жанчыны), складаецца часткова са словаў адной афрыканскай мовы, якая ў сексуальным спалучэнні з беларускімі словамі загучала ў галерэі, як штабкавыя тамтамы.

1998

КАВАЛАК СА СТРАЧАНАГА ТЭКСТУ

ПЕРФОРМАНСА «КРАІНА КАКТУСАЎ»

1

Будзем фатаграфавацца. Будзем хавацца. Пачнем кідацца чорнымі гарбузамі. Заплюшчым вочы, выцягнем кулямёт "Максім" і расстраляем свае белыя жаданні. А калі з неба прыйдзе чалавек з сякерай, тады гучна закрычым гукамі бубна пра нашы магнітныя ўчынкі. Ноччу, 13 верасня, мы пойдзем у парк імя Горкага, каб заняцца паглынаннем італьянскай гарэлкі "АSКА". Вырвем сабе языкі, выталупім вочы, ногі апусцім у раку Свіслач. Адчуем восеньскую прахалоду і глынем думак пра рыбіны, што сноўдаюцца па дне марскім. Потым запэцкаем у конскай крыві свае страўнікі, бо толькі яна выцягне з нас звычаі продкаў. Папросім прабачэння. Будзем маршаваць, махаць шаблямі. Напішам вялізны дыфірамб на перамогу парцалянавага над каштанавым. На мосце, што ляжыць побач з паркам, знойдзем сімвал Мапа. Гіпнозам надрукуем у сваіх галовах рыфмы і сімфоніі новага часу. Але калі супраць нас падцягнуць гарматы, мы схаваемся. Будзем сядзець сярод жоўтых пялёсткаў і ціха крумкаць. Як жабкі.

2

Выпаўзем змяюкай да цэнтральнага рэспубліканскага сарка- фага. Успомнім старыя звычаі. Адкаркуем бутэльку з сіропам вішнёвым. Натолім сябе асалодай салодкай. Зробім новы акведук, што будзе ахутваць дрэвы і агароджу, як павуцінне. Адным словам, упрыгожым родны горад цудам мастацтва. I вось тады націснем рукамі на неба, каб белы флегматык сыпануў цукру з перцам і карыцай. Назвы вуліц зменім да ценявога гуку "р" і "я". Затым каля сметніц мы паставім транспарант з цытатамі ад Каш-

Прапанаванае апавяданне мае каля 15 розных варыянтаў, напісаных Юрасём Барысевічам.

курэвіча. Дзядзька Фрэйд сядзе каля цырка і распавядзе казку пра геаграфічную заблытанасць і недасканаласць свету. Магчыма, у гэты раз супраць нас вышлюць танкавую армаду. Распачнем. Распачнем оперу пра цёцю Рагнеду. Болей нафталіну кінем на свае чырвоныя гальштукі і лакіраваныя лысіны, і з гэтага атрымаем эпілептычны радок. Закалоцімся. Закалоцім цвік у сцяну бетонавую. Спілуем прозвішча мінулага правадыра і, можа, нарэшце атрымаем прафесарскае званне.

3

Бо некалі я і ён боўталіся па менскіх пячорах, грызлі макавую саломку. Супраціўляліся дэспатызму. Спявалі песні па-андалуску. Зрэдчас выносілі на балкон свае ныркі, каб яны супакоіліся і загадалі два словы: "Гага сар". На ботах крэмзалі фарбай усялякія непрыстойнасці. Начавалі на даху лякарні № 6, хацелі ператварыцца ў лятучых звяроў. Будавалі сваю выспу, абмазвалі яе шакаладам і варэннем. Марылі жыць вечна. I калі здырдзіліся — самі не заўважылі. Бо наступіла зіма.