Васіль Зуёнак - Паіміж небам і зямлёй

Здесь есть возможность читать онлайн «Васіль Зуёнак - Паіміж небам і зямлёй» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Город: Мінск, Год выпуска: 2009, ISBN: 2009, Издательство: Беларуская навука, Жанр: Современная проза, на белорусском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Паіміж небам і зямлёй: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Паіміж небам і зямлёй»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Аўтар кнігі — паэт Васіль Зуёнак, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі імя Янкі Купалы, ганаровы член Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Старонкі яе — плён роздуму аб праблемах жыцця, літаратуры, мовы. Аўтар дзеліцца сваімі ўражаннямі аб паэзіі класікаў Янкі Купалы, Якуба Коласа. Пімена Панчанкі, калег-равеснікаў Ніла Гілевіча, Рыгора Барадулін, Генадзя Бураўкіна, Уладзіміра Някляева, Янкі Сіпакова, даследуе сакрэты паэтычнага майстэрства, этымалагічныя глыбіні слова. Кніга адрасуецца як навукоўцам, спецыялістам, так і шматлікім прыхільнікам роднай літаратуры.

Паіміж небам і зямлёй — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Паіміж небам і зямлёй», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Ну, то забавы, тут з дзецьмі ўсё ясна (зразумела і выхаваўчая ды і — рэкламная — «нажыўка» дарослых). А як з такою сцэнкай: ля абстрактнай карціны (пустая шэрая пляма на сцяне) у музеі сучаснага мастацтва ў Мінеапалісе — купка дзяцей, гадоў так сямі-васьмі. Выхавацелька нешта горача тлумачыць. Падыходжу бліжэй, каб «падслухаць», і заўважаю: побач з тою мастацка-абстрактнай плямай — яшчэ адна дэталь — ужо зусім натураістычная — амерыканскі сцяг. Ага, дык ці не тут і разгадка: то нічога, пустата, то — цэлая краіна?.. — так магла тлумачыць насаўніца. А магла і так: «Вось гэта — мір, а гэта — вайна, усё знікне, ператворыцца ў нішто...» Не знаю, якія менавіта словы казала яна ў той момант дзецям, але здагадваюся: і гэтая абстракцыя была для іх зараз чымсьці вельмі канкрэтным — не дарэмна ж так уважліва слухалі...

Наогул амерыканцы любяць музеі. Любяць — у самым шыроім: сэнсе слова: і наведваюць іх, і найперш — ствараюць, захоўаюць, узбагачаюць. Тут шляхі самыя: розныя: і дабрачыннае апяунтва, і збіральніцтва энтузіястаў, і, можна сказаць, бесцырыонны вываз нацыянальных, народных этнаграфічна-мастацкіх багацяў з самых розных, асабліва слабаразвітых, куткоў свету.

Ілюбоў гэтая — не толькі па захапленні, але і па разліку. Беажліва і дбайна захоўваючы астраўкі самабытнасці, прывезеныя з далёкіх кантынентаў, амерыканцы, наезджыя жыхары ўсяго толькі 200-гадовых Злучаных Штатаў, хочуць мець і сваю, тутэйшую, гісторыю, бо разумеюць: без яе няма народа, няма краіны. З памяці пачынаецца, вырастае патрыятычнае пачуццё. І гэтую памяць амерыканцы шануюць і ахоўваюць, ганарацца ёю. і глядзяць на сваю, па сутнасці, такую юную — у параўнанні са старымі цывілізацыямі — пяцісотгадовую, з часу Калумбавага «адкрыцця», гісторыю такімі захопленымі вачыма, так стараюцца надаць ёй важкасць і паважнасць, што ў імкненні гэтым яна ўзрастае (прынамсі, у іх уяўленні) у шматвекавую — ледзь не «да нашай эры».

Гісторыя для амерыканца — катэгорыя, па сутнасці, вельмі блізкая па часе, паўстае ў канкрэтных праявах. У ратондзе Капітолія штата Мінесота Дзік Кэмпбел падвёў мяне да адной са скульптур і ўсміхнуўся: «Будзьце знаёмыя: мой стрыечны дзядуля — брат маёй бабкі генерал Джэмс Шэльдс...» Сябраваў генерал з Аўраамам Лінкальнам, пакахалі адну дзяўчыну, справа даходзіла да дуэлі, але памірыліся, а абранніца іх сэрцаў нікому не дасталася — пайшла за трэцяга.

Кавалачкі гісторыі тут пабачыш, бадай, у кожным доме: на самым відным месцы — сямейная радаслоўная, ілюстраваная фотакарткамі. На гістарычным абсягу ў дзвесце гадоў амерыканцы як бы імкнуцца запоўніць «усе ячэйкі», што іншымі народамі і дзяржавамі запаўняліся тысячагодняму. На наша «гістарычнае вока» ўсё гэта бачыцца як бы ў мініяцюры, а ў іх атрымліваецца і ўспрымаецца ўсур'ёз. Як, скажам, уражвае першы раз сваёй архітэктурнай сціпласцю і немаштабнасцю (у параўнанні з дзяржаўнай значнасцю) Белы дом — на нейкія два з паловай паверхі, з маленькімі, зноў жа як у мініяцюры, прэзідэнцкімі кабінетамі альбо «садам» жонкі былога прэзідэнта Кенэдзі — Жаклін: куточак у вестыбюлі з двума-трыма дрэўцамі, пасаджанымі ў вазонныя кадзі, ды яшчэ жменькай зеляніны — як у дзіцячай гульні. Але затое адкрыта ўсё гэта для людзей: прыходзь у нядзелю, калі прэзідэнцкая служба не працуе, глядзі і дзівіся — як «сціпла» кіруюць вялікай дзяржавай. Зразумела, маглі б узвесці і для прэзідэнта пышны небаскроб, аднак моду дыктуе традыцыя, а найперш палітыка. І бяспройгрышны псіхалагічны момант: хадзі там, дзе штодня ходзіць прэзідэнт, — і ў гэтым набліжэнні, «размыванні» дыстанцыі між простым абывацелем і вярхоўнай уладай, зноў жа, вялікая і прадуманая палітычная гульня...

«Індустрыя дэмакратыі» працуе нястомна і з невычэрпнай фантазіяй. Вось — побач з Белым домам — падыходзь і сфатарафуйся з «самім прэзідэнтам Рэйганам». Фанерны, у натуральную велічыню, ён стаіць на тратуары з характэрнай: рэйганаўска-акцёрскай усмешкай, а ля яго — увішны фатограф: заклікае кліентаў. Падмывала і нас з Уладзімірам Лявонцьевічам Бядулем (як любіўся — жартам і ўсур'ёз — паўтараць: «Для гісторыі...») стаць пад той аб'ектыў. Ды — старая наша «трагікамедыя»: ні я, служка беларускай паэтычнай музы, ні ён, старшыня калгаса-мільянера, не мелі ў кашальку тых лішніх долараў, якія выстаўяліся за «гістарычную» таксу прадпрымальным фатографам...

Вернемся, аднак, да гісторыі. Вось яе «кавалачак» у сённяшняй падачы, своеасаблівы гістарычны абразок у сучасным выкананні — форт Снэлінга. Галоўная брама прапускае цябе ў жыццё 150-гадовай даўніны. Пабудаваны форт у 1820-1825 гадах трымастамі салдатамі пад камандаваннем палкоўніка Джосая Снэлінга пры зліцці рэк Місісіпі і Мінесота, за 1000 кіламетраў ад больш-менш цывілізаваных асяродкаў і дарог. Мэта збудавання? Ну, ясна ж: форт ёсць форт... Усе землі належалі тут двум вялікім індзейскім плямёнам — аджыбіва і дакота. Яны, на той час, ловяць баброў, андатраў, абменьваюць пушніну на еўрапейскія коўдры, мушкеты, розны рыштунак. Тут жа скрыжаваліся інтарэы дзвюх пушных кампаній. Ваеннае начальства выдае ліцэнзіі, інспектуе прадметы гандлю. І, як тлумачыць музейная даведка, ухіляе войны паміж плямёнамі, не дае новапрышэльцам захопліаць землі індзейцаў, займацца лесараспрацоўкамі, закладваць руднікі. Толькі праз некалькі год, пасля перамоў з індзейцамі, тэрыорыя будзе адкрыта для пасялення. Гэта афіцыйная версія. А мы зробім папраўку: ішло асваенне, пакарэнне, каланізацыя ноых прастораў і своеасаблівай, непаўторнай індзейскай цывілізацыі.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Паіміж небам і зямлёй»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Паіміж небам і зямлёй» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Отзывы о книге «Паіміж небам і зямлёй»

Обсуждение, отзывы о книге «Паіміж небам і зямлёй» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x