Юры Станкевіч - Любіць ноч — права пацукоў

Марка Валынец ехаў у лес. Кіламетраў за сорак-пяцьдзесят ад горада, лічыў ён, усё адно — выйдзе. У лесе ён іншым разам збіраў травы, карэнні, асобныя віды грыбоў, а потым проста адпачываў: знаходзіў якую ціхую паляну і, калі не надта надакучалі камары, ляжаў да поўнай цемнаты, паклаўшы голаў на рукзак, драмаў ці слухаў, як шумяць пад ветрам дрэвы.

Галоўнае пачыналася пасля, калі цемра шчыльным дываном ахоплівала ўсё навокал і калі абвостраны слых пачынаў лавіць і аналізаваць начныя гукі. Марка Валынец эксперыментаваў са страхам.

Пацук нечакана выслізнуў на дарожку, і маладая жанчына, якая назвала сябе раней Ірынай Абуховіч, не паспела зрэагаваць. Яна спынілася і стаяла так, прыціснуўшы да грудзей пусты пластыкавы пакет. Пацук імкліва перабег заасфальтаваную дарожку і прапаў у шэрым, як і сам, смецці. Жанчына агледзелася: яна прыкідвала, як ёй лепш прайсці. Тут, на тэрыторыі клінікі, яна была не першы раз, але амаль заўсёды нейкі час блукала сярод шматлікіх двухпавярховых карпусоў і дарожак паміж імі, якія перакрыжоўваліся і зноў разбягаліся ў розныя бакі. Узбоч густа раслі кустоўе шыпшыны, акацыі ды клёны.

Трава на даўно не стрыжаных газонах парудзела, ноччу ўжо крыху падмарожвала, з клёнаў ападала лісце і ўсцілала зямлю жоўта-чырвоным покрывам.

Жанчына так і пайшла — не па дарожцы, а па траве газона, падслепавата гледзячы пад ногі праз фотахромныя лінзы акуляраў. Таму яна запознена ўбачыла двух мужчын, нерашуча сцішыла крокі, павярнулася, каб скіраваць назад, і міжволі пачула іх размову. Мужчыны былі маладыя, гадоў па трыццаць-трыццаць пяць. Адзін светлы, каротка стрыжаны, з масіўным падбародкам і кірпатым носам баксёра, другі — цёмны шатэн, амаль брунет, доўгавалосы, з завушніцай і роўным, амаль класічным малюнкам носа. Жанчыну яны не ўбачылі.

— Ты б замест мяне схадзіў, — сказаў шатэн з завушніцай, — на, бяры кантэйнер.

— Не хачу, гэта твая работа, — аспрэчыў баксёр.

— Там энергетыка хрэновая, а я ж табе гаварыў, што са мной. Учора паўтарылася, а я думаў — прайшло.

— Зноў заклініла? — здзівіўся баксёр. — А дома?

— Дома норма.

— Ну ты і псіх. Давай кантэйнер. Калі што — ірві да дзвярэй, да мяне. А ўвогуле -«пушку» трэба з сабой браць, ёлуп. Пакуль не ўліплі.

— Ты ж ведаеш, я «мокрых» спраў не люблю. Кожнаму — сваё.

— Тады сядзі дома, галадай, як усе. А тут — чужая тэрыторыя, нас, пэўна, узялі на пеленг, дый Фелікс многа ведае.

— Не скажа, пакуль больш даём, — заўважыў шатэн.

— Ну, куй, пакуль гарачо, — падсумаваў кірпаносы.

— Пакуль — дурачок, — скаламбурыў шатэн з завушніцай.

Абодва засмяяліся.

Жанчына ціха павярнула ўбок і адразу выйшла на знаёмы арыенцір — адзінокую сасну з засохлай вершалінай. Там, за ёй, стаяў флігель празектуры. Але яе апярэдзілі: кірпаносы з металічным кантэйнерам у руках, накшталт таго, што носяць зімой рыбакі, скіраваў да дзвярэй раней за яе і спусціўся ўніз па прыступках.

Жанчына нерашуча спынілася. Яна пашукала і знайшла побач рэшткі драўлянай лаўкі, села і агледзелася. Людзей на дарожках між карпусамі ў гэты час амаль не было. Там-сям мільгаў брудна-белы халат медсястры, ды правезлі на калясцы нябожчыцу: старую з жоўта-васковым тварам. Жанчына дастала з сумачкі цыгарэту і запаліла. Яна выкурыла яе амаль усю, калі з'явіўся кірпаносы з кантэйнерам у руках. Кантэйнер відавочна пацяжэў, бо ён не размахваў ім, як раней. Доўгавалосы з завушніцай перахапіў у яго скрыню, і абодва таропка нырнулі ў цёмна-карычневую іншамарку. Запрацаваў матор, машына развярнулася і знікла.

Жанчына кінула недапалак і спусцілася па прыступках. Яна адчыніла дзверы і нерашуча зайшла ўнутр. Санітар празектуры, якога звалі Феліксам, — высокі, худы, з рэзкімі рысамі твару, не заўважыў яе, бо якраз рабіў доўгі разрэз скальпелем па тым, што ляжала перад ім на стале, засланым пластмасавай цыратай. Гэты рух скальпеля і зафіксавала жанчына. Унутрана сцяўшыся, яна сачыла за тым, як рукі ў гумавых пальчатках выцягнулі і кінулі на латок каляровыя вантробы, што нечакана набылі ў электрычным святле ўсе колеры вясёлкі.

— Прывет, Фелікс, — сказала жанчына. Голас яе гучаў глуха. Яна раскрыла сваю сумачку, выцягнула адтуль апроч таго, вялікага, што трымала ў руках, яшчэ некалькі цэлафанавых пакетаў і двухсотграмовую бутэльку са спіртам.

— А, Ірына. І «падагрэў» прынесла?

Санітар азірнуўся, кіўнуў, не здымаючы пальчатак, падышоў да яе і забраў з рук два пакеты. Затым вярнуўся да латка з вантробамі, саўгануў туды скальпелем, выняў сэрца, потым адчыніў халадзільную камеру, выцягнуў яшчэ адно, кінуў у пакеты і паклаў жанчыне ў працягнуты ёй вялікі пакет.