Михась Южик - Перакулены час

– Я зараз “хуткую дапамогу” вызаву, калі не сунімешся! – прыгразіла бузацёру жонка.

– Вызывай! Уладкуюць мяне ў вар’ятню – толькі радыя будзеце! Лішняя жылплошча аслабаніцца!

– У, бессаромная твая душа, – з прыкрасцю махнула рукой Людміла Пятроўна і зноў занялася бялізнай. – Балабонь, заўтра ж шкадаваць аб тым будзеш.

– А мне, як люмпену, няма чаго губляць, апроч сваіх путаў! – зноў плюхнуўся ў крэсла муж і схапіўся за газеціну. Аднак чытаць не змог – рукі моцна дрыжалі.

– Ты ж зразумей, Люда, што я яму толькі дабра жадаю! Што ў дваццаць пяць гадоў прападзеш без цара ў галаве! Што жыццё сваё планаваць трэба! Ну няма ў нас умоў на тры сям’і жыць у адной кватэры. Хлопец жа відны – знойдзе сабе адпаведную пару. Адно мэту трэба такую паставіць. Ну няма ў нас іншага выйсця. Жэнька – старэйшы, яму і жыць тут належыць. Думаеш, чаго яны з Галяй дзіцёнка не заводзяць? Ізноў у тую ж праклятую жылплошчу ўтыркаюцца справы. Дык зразумей жа, здаецца, дарослы ты чалавек! Дай людзям пажыць!

– Балабонь-балабонь. Добра што язык па-за вушшу ходзіць! – Васілёва маці зняла стос бялізны са стала, панесла да шыфаньера.

– У іх і адносіны, я гляджу, з тае прычыны пагаршаюцца, – перайшоў на шэпт бацька – Што гэта за сям’я без дзіцяці? Жэнька сваім раманам прыкрываецца: маўляў, давяршу, апублікую; нібыта пакуль няма часу… Лухта – ведае, што побач з гэтым шалапутам нашчадка не пагадуеш. Дый умоў няма, элементарнага паветра ў гэтай бетоннай скрыні…

– Я табе сказала, – абарвала прамоўцу жонка, – сын мой будзе тут жыць як хоча і колькі хоча! Бо гэта мой сын! Я сыду, калі табе не стае паветра!

– Ат, загнула! – сярдзіта зашалахцеў газетай муж і падробна ў яе ўткнуўся. – Ну мучся з гэтым пераросткам, галава малінавая…

– Во, давай, абражай! Гэта твой інтэлектуальны ўзровень. Для таго трэ было інстытуты заканчваць.

– А жыццё зацкавала, вельмішаноўная! Я цяперака мацёры ваўчына…

– Вось менавіта ваўчына і ёсць. Не дзіва, што на людзей кідаешся, – злосна сыкнула Людміла Пятроўна.

– “Людзі”! – грэбліва скрывіўся ейны муж. Праўда, імгненна апомніўся: – Так, ты чалавек. І Жэнька, і Галя – людзі. А гэты?! Хіба так людзі сябе паводзяць?! Надоечы, у выхадныя, кажу: “Хадзем, Вася, у гараж. З машынай падмагчы трэба, дый бульбы, варэнняў якіх прыцягнуць…” Дзе там! Занятым назваўся. А сам як ляжаў на канапе дагары нагамі, калі я адыходзіў, так і застаўся ляжаць ажно да майго вяртання! Толькі касеты ў магнітафоне мяняе ды пультам тэлевізар перашчоўквае. Гэта ж да чаго дайшло: бацька ў сваёй кватэры тэлевізара паглядзець не можа! А зробіш яму заўвагу ці прымусова гук прыцішыш, калі ўжо няможна цярпець гэты лямант, то лаецца ці біцца лезе. Балазе ж вымахаў дылда. Затое ледзь толькі я слоікі з варэннем на сваім гарбе прывалок, ён увобмірг іх паўскрываў ды давай упісваць…

– Што табе – варэння шкада? – неспагадліва заўважыла жонка.

– А ты думала! Так, шкада, калі хочаш! – зайшоўся новым прыступам злосці муж. – Гэта што ж атрымоўваецца? Мы ўсёй сям’ёй на дачы гарбацімся, садавіну-гародніну вырошчваем, у горад перавозім, цягаем штотыдзень з гаражнага склепа, каб усё свежанькім было, у лепшым, так бы мовіць, выглядзе… А гэтая прорва толькі жэрці здатная. Дзе, я ў цябе, маці, пытаюся, Васілёва дапамога? Колькі разоў ён за лета на дачы пабываў? Два, тры разы?

– Затое ён, калі прыязджае, то ў дзесяць разоў больш за ўсіх разам робіць. І не ляжыць, як ты, пасля кожнага капка лапатай. А ездзіць ён туды не любіць, сам ведаеш, чаму: каб тваю буркатню не слухаць. Ты ж яго поедам ясі!

– Я ў ягоным узросце не тое, што агарод, горы пераварочваў! Камуністы і дэмакраты ў мяне здароўе адабралі. Кол ім у горла!

– Сам ты яго ў сябе адабраў, ды язык твой з’едлівы. Ну, прыкладам, каб не абразіў ты таго ж Васіля ў прамінулыя выхадныя з першых жа слоў, то і ў гараж бы ён пайшоў, і дапамог бы табе без пярэчанняў. Завошта ж яго абібокам і дармаедам абазваў? Хто пасля такіх слоў не ўзлуецца?

– Таму што абібок ён і ёсць. – Сяргей Уладзіміравіч у гэты момант часаў паміж пальцамі босых ног. – Я ў ягоным узросце…

– Ды што ты заладзіў, як сарока: “Я ва ўзросце… я раней… я колісь…” Паслухаеш, дык проста героем ён быў! – чарговы раз перабіла прамоўцу жонка.

– Э не, ужо выслухай, май ласку! – бухнуў кулаком па парэнчы крэсла муж. – Я ў ягоныя гады не на канапе качаўся, а завіхаўся паміж кульманам, дзіцячым садком, домам і магазінамі! Ды ўжо кааператыў, вось гэтую самую кватэру, будаваць распачаў! Бо не было ў мяне гатовенькага. А гэты… Хе-хе… Чуеш, маці, што я ад Жэнькі нядаўна даведаўся? Вершыкі піша! Ну, хіба не ёлупень гэта?