Максім Клімковіч - Янкі, альбо Астатні наезд на Літве

-- Я толькі аднаго не паспела дастрэліць, -- патлумачыла яна крыху вінавата, -- звяружны мудзіла з жоўтым тварам. Пэўна, на гепатыт хворы.

Лабановіч заправіў гафрыраваны шланг і пасміхнуўся:

-- Лепшы сродак ад “Гепатыта-А” -- “Цыклон-Б”!

Вайсковая аперацыя на могілках была пралічаная і здзейсненая хлопцамі, як шахматная партыя Хасэ Рауля Капабланкі з пачаткоўцам.

Чакістыя мудзілы памыліліся ўжо ў дэбюце, бо палічылі, што першы ход за імі. Хлопцы-янкі яшчэ па цёмнаму расставілі вакол разрытай магілы манекены, што па-мастацку выяўлялі ўсіх чатырох. Нерухомасць постацяў Янкі, Івана, Янкеля і Аянькі лёгка тлумачылася жалобнай скрухай перад абліччам смерці. Тым часам прататыпы манекенаў і Хросны ў абачліва надзетых супрацьгазах хаваліся ў непраходных зарасцях непадалёк ад газагенератара.

Вершы Багдановіча пра “мігдаловы горкі пах”, прадэкламаваныя Янкам, сталі сігналам да маштабнай газавай атакі. Прагноз надвор’я абяцаў бязветраны світанак, а гэта гарантавала, што атрутны газ накрые могілкі раўнамерна. Такім чынам, поўная і канчатковая перамога была дасягнутая ўжо ў мітэльшпілі.

Іван лёгка засунуў масіўны газагенератар у кодаб “Студэбекера”. Хросны, Аянька і Янкель пацягнулі да грузавіка пустую ампірную труну.

-- Колькі ж народу мы тут паклалі! -- уразіўся Лабановіч, перш чым сесці за руль.

-- Такія прыгожыя могілкі мёртвымі мудзіламі запаскудзілі! -- скрушана дадаў Брыль.

-- Усе гэтыя помнікі, пэўна ж, дорага каштавалі! -- Фінберг паглядзеў на мармуровага анёлка з адбітымі крыламі.

-- А я да таго ж ранішні намаз прапусціў! -- уздыхнуў Кільмандовіч.

Цётка Эмілія ўставіла ў бурштынавы мундштук доўгую дамскую папіроску, прыпаліла ад паднесенага Хросным агеньчыка і з ласкавым дакорам прамовіла:

-- Хлопцы, а нягож вы думалі, што змаганне за светлую будучыню -- гэта барацьба дабра і ліха?

-- А што ж гэта такое? -- не зразумеў былы настаўнік.

-- Гэта барацьба ліха з яшчэ горшым ліхам! Добры мудзіла -- забіты мудзіла, -- запэўніла адраджэнка.

-- Карацей, паехалі, пакуль пшэцкія мудзілы не наехалі! -- падсумаваў Хросны.

Цяжкі амерыканскі грузавік даў задні ход, развярнуўся і асцярожна, каб не расціснуць каго з падабрэлых мудзілаў, пакаціў да брамы.

35.

Янукевіч апрытомнеў раптоўна, быццам хто штурхануў у карак. Ён сцягнуў з твара смярдзючую важкую шкарпэтку і ўбачыў, што ляжыць на цагляным друзе. Праз раскурочаны дах у капліцу ўжо зазіраў пахмурны світанак. У горле і ў носе па-ранейшаму шкрэбла, круцілася галава. Былы жандар ускінуў на плечы кулямёт і рачкі пасунуўся да высаджаных дзвярэй.

Карціна могілкавага апакаліпсісу прымусіла сціснуцца нават Пярдолкава сэрца. Пасечаныя кулямі манекены, што валяліся вакол разрытай магілы, выдасталі з яго праўдзівы крык спакутаванай душы:

-- От, падлюкі! Зноў мяне падманулі!

Раптам з-за пакамечанага выбухамі знаёмага “Пакарда”, што страшна чарнеў сярод надмагілляў, пачуўся прыцішаны енк. Янукевіч здрыгануўся і нібы самнамбула, на дыбачках рушыў на гук.

Паміж капцамі на кукішках сядзеў звяружны волат з жаўтаватым тварам, і скрываўленым, ажно кропала, рукавом прыкрываў нос. Дрыготкая рука безвынікова спрабавала прыляпіць да галавы адарванае вуха.

Былы жандар інстынктыўна ўскінуў кулямёт і пагрозліва наставіў на аднавухага:

-- Адсечанае не прыточаш! -- кулямётная руля красамоўна тыцнула ў шыю. -- Ну што, пазнаеш мяне, мудзіла чакісцкі? Зараз ты мне за ўсё адкажаш!

Аднавухі нібы не пачуў. Ён разгублена агледзеўся і спыніў позірк на мерцвяку ў скрываўленай мнішскай сутане:

-- А я ж казаў табе, таварыш Пранік, што гэтыя янкі ўсіх ухойдаюць! Калі іх не спыніць, неўзабаве да сусветнага панавання прыйдуць!

-- Мне вось цікава, а табе жыццё даражэй? -- абсёк трызненне Пярдолэк.

-- Як не даражыць жыццём, калі да камунізму ідзём! -- азваўся аднавухі.

-- Менавіта таму і прысуджаю цябе да смяротнага пакарання, -- Пярдолку карцела каго-небудзь забіць, і калі не янак -- дык хаця б параненага небараку, -- дарэчы, як хочаш, то можаш памаліцца свайму савецкаму богу, -- літасціва дазволіў былы жандар.

Дрыготкая рука слізганула ва ўнутраную кішэню скрываўленай скуранкі. Янукевіч не стаў рызыкаваць, адразу адскочыў і націснуў на гашэтку. Кароткая чарга ўспарола жывот.

Смяротна паранены чакісты заваліўся на спіну і прашаптаў:

-- У краіне светлай, дзе я ўміраю... я не самотны, я кнігу маю...

З горла аднавухага пайшла кроў. З кішэні выслізнула рука -- мёртвыя пальцы сціскалі чырвоны томік “І. В. Сталін. Прамовы”.