Максім Клімковіч - Янкі, альбо Астатні наезд на Літве

Бялюткая насоўка фальшывага мніха паклала канец ваганням адраджэнкі. Чакісты з вытанчаным тварам садыста і гіпнатычным позіркам кобры так і не паспеў ускінуць руку: кароткая чарга працяла яго наскрозь і адкінула на мармуровага анёлка. Высакародны белы камень укрылі крывавыя пырскі. Зляканыя спадарожнікі ахвяры кінуліся ў зарасці, але мудзіла з жалезнымі зубамі крыху замарудзіў. Наступная чарга ўбіла яго ў зямлю. Пашэнціла толькі ўцекачу з нездароўчым зжаўцелым тварам, куля адно адарвала яму вуха.

Гэтая страляніна сталася першымі тактамі магутнай мілітарнай сімфоніі. Глыбокім басам выбухалі гранаты, трывожным трэмалам рассыпаліся аўтаматныя чэргі, меладычна свістаў мінамёт, турэцкім барабанам вухалі фугасы. Неўзабаве гукавую палітру ўзбагаціў новы гук, ад гатычнай капліцы хіжа азваўся кулямёт сістэмы Дзегцярова.

І тут на мелодыку вайны наклалася выразная дэкламацыя былога настаўніка:

... застыгла ў жылах кроў;

Скрозь вее цяжкі дым ад спаленых лістоў,

І мігдаловы горкі пах.

Рука Эміліі пацягнулася да маскі супрацьгаза. І не здарма -- не мінула і хвіліны, як могілкавы краявід спрэс зацягнула густое белае мроіва.

33.

Кулямётная руля, што тырчэла з закратаванага вакна гатычнай капліцы, метадычна плявалася вагнём. Пярдолэк азартна ціснуў гашэтку і сыпаў кулямі, нібы дбайны сейбіт зернем. Бліскучыя спрацаваныя гільзы з меладычным ценьканнем адбіваліся ад пахавальных табліцаў. Белае мроіва, што недарэчна паўзло па могілках, яшчэ дазваляла разгледзець плён страляніны.

Янукевіч бачыў, як доўгай чаргой знесла галаву Янку Лабановічу, як заваліўся магутны Іван Брыль, як адляцелі рукі ў Янкеля Фінберга, як пашкумутала на ладныя кавалкі Аяньку Кільмандовіча. Праўда, былы жандар чамусьці не заўважаў ані фантанаў крыві, ані бліскучых вантробаў. Перадсмяротных крыкаў і енкаў таксама не было чуваць. Але хваля шчасця, што накрыла кулямётчыка-забойцу з галавой, пазбавіла яго здаровага сэнсу.

-- Ну што, атрымалі, паскуды?! -- Пярдолэк замяніў адстраляны кулямётны дыск на новы, -- я вам яшчэ ў Школе Падставовай пакляўся адпомсціць! Маеце!

Тым часам падазроны туман гусцеў, і неўзабаве вока шчасліўца ўжо не здольнае было разгледзець ані забітых ворагаў, ані вялікай ампірнай труны каля разрытай магілы.

Пярдолэк кашлянуў. У горле зашкрэбла, рот поўніўся слінаю, з’явіўся паскудны металёвы прысмак, кадык таргануўся. Янукевіч выпусціў кулямёт і аберуч схапіўся за шыю. Вочы вырачыліся, укрыты пенай язык вываліўся з разяўленага роту.

Толькі цяпер былы жандар скеміў, што за туман паўзе ў закратаванае акенца пахавальні. У галаве знічкай мільганула парада, засвоеная яшчэ ў войску. Маўляў, у выпадку раптоўнай газавай атакі жаўнер мусіць неадкладна змачыць тканіну і прыкласці да твару. Натуральна, насоўкі ў Пярдолка не было, але ж шкарпэтка з уласнае нагі прыдалася; неадкладна змочаная сікунамі, яна і легла на твар.

Раптам перад самым акном танютка прасвістала і выбухнула міна. Тынкоўка вадаспадам абрынулася на Янукевіча. Ён толькі паспеў прыкрыць галаву і неадкладна гупнуўся на падлогу. Апошняе, што зафіксаваў слых былога жандара, быў голас Лабановіча:

-- Хлопцы, цяпер зразумела, нашто ў нашай гаспадарцы газагенератар ад BMW? Які ветрык падзьмуў. Я ўжо і супрацьгаз зняў!

34.

Вецер шамацеў лісцем у могілкавых шатах. Краявід праяўляўся, нібы на фатаграфічнай паперы; белае мроіва пакрысе зносіла да Нёмана. Неўзабаве атрутны газ распусціўся канчаткова.

Карціну, што адкрылася вачам, ніколі б не дазволілі сузіраць сваім гадаванцам суворыя сёстры-кармеліткі. Сярод разбітых надмагілляў і выкарцаваных крыжоў валяліся целы мудзілаў у самых вычварных позах. Крывавыя пісягі, бліскучыя вантробы і распырсканыя чакісцкія мазгі па-мастацку разнастаілі змрочны могілкавы краявід.

Тэрарысты з НКВД, дэзарыентаваныя невядомым белым мроівам, з пераляку стралялі, не цэлячы, і, натуральна, раз-пораз траплялі па сваіх. Ацалелыя ў перастрэлцы мудзілы прынялі смерць ад газа, які спраўна выдзімаў з сябе і гнаў на могілкі газагенератар ад BMW.

А сярод раскурочаных магіл і паваленых дрэваў шчыраваў Янка. З падсумка беларускага буржуазнага нацыяналіста звісаў гафрыраваны шланг супрацьгаза. Былы настаўнік падняў вечка ампірнай палісандравай труны і жэстам заслаўскага князя Ізаслава перад маці Рагнедай дапамог адраджэнцы падняцца.

-- Вам яшчэ рана тут ляжаць!

Цётка Вастрабрамская з палёгкаю сцягнула маску супрацьгаза.