Dorota Terakowska: Poczwarka

– Bogactwo dla domu – mówiła, zwracając uwagę, by obrotowy fotel nie stał do drzwi tyłem, lecz bokiem.

Wesołe kolory pojawiły się jedynie w pokoju dziecinnym, co miało ulec zmianie, gdy dziecko podrośnie, po to aby i ono kształtowało sobie dobry gust. Ewie i Adamowi spodobała się ta, początkowo jedynie narzucona, estetyka minimalizmu: minimum koloru, minimum mebli, dużo jasnej, wolnej przestrzeni. Każdy, kto ich odwiedzał, był zachwycony, choć niektórzy czuli się nieswojo, biorąc do ręki kieliszek czerwonego wina czy filiżankę kawy. Było jasne, że jedna kropla strącona niechcący na beżowy dywan czy śmietankowe obicia krzeseł zepsuje cały efekt. Nawet Ewa wolała pić kawę w kuchni niż w salonie.

Oczywiście, że zbyt kolorowe grzbiety książek zniszczyłyby wypracowaną starannie urodę wnętrza. Trzeba też było pozbyć się różnych pamiątkowych przedmiotów, nawet jeśli je lubili. Siedem zielonych malachitowych słoni “na szczęście”, prezent z czasów narzeczeńskich, powędrowało na strych, gdzie wyniosła się także “kolekcja kiczu”, jak ją nazywała Ewa. Były tu zabawne porcelanowe bibeloty odziedziczone po babci (tancerka z wachlarzem, para angielskich chartów, miniaturowe i naczyńka, białe i łaciate koty), bogaty zestaw jarmarcznych drewnianych ptaków, kolorowe kulki, zegar z kukułka, gitara Adama z czasów studenckich, dwa podkoszulki z twarzą Toma Waitsa, zestaw kompaktów z muzyki), którą dawniej lubili (patos zakonserwowany w “The Willi” Pink Floydów, schrypnięty, zatrzymany na kasecie glos tragicznie zmarłej Janis Joplin, King Crimson z najlepszego okresu). Były tu także cztery potężne pudła pamiątek z okresu młodzieńczego, z czasów studenckich, K czasów narzeczeństwa – i ze starego mieszkania. Wszystko to znalazło teraz miejsce na strychu, gdzie minimalizm i feng shui nie obowiązywały.

Pewnego dnia Adam starannie podliczył w komputerze ich, jak to nazwał, “pasywa i aktywa” i powiedział: – Możemy sobie pozwolić” na dziecko.

Adam miał 37 lat, Ewa 35.

I urodziła się Myszka.

Ewa nie zapamiętała, kiedy Adam z ich wspólnej sypialni przeniósł się do gabinetu, a w ślad za nim powędrowały jego poduszka, puchowa kołdra, Jasiek i koc, w gabinecie zaś przybył wkrótce nowy mebel: wąski tapczan nie dopasowany do wnętrza. Przenosiny Adama nie nastąpiły nagle; odbywały się codziennie, po trochu, przez wiele miesięcy, począwszy od dnia przybycia Ewy z Myszką do domu.

Najpierw oddalali się od siebie w porze posiłków. Gdy Ewa wstawała, by przygotować mężowi ulubione i tostyy i mocną kawę zabieloną mlekiem, Adama już nie było. Zaczął wcześniej wychodzić do pracy. A pewnego razu, gdy spała tak czujnym snem, że potrafiła uchwycić moment jego wstania i mimo wszystko podać mu śniadanie – Adam powiedział:

– Niepotrzebnie cię budzę. Coś trzeba z tym zrobić… Za kilka dni pod ich dom przyjechał wóz meblowy z wiśniowym tapczanem, stanowiącym rażący dysonans w stosunku do chłodnej szarości gabinetu, która miała być kojarzona wyłącznie ze “zgaszonym błękitem ułatwiającym koncentrację”. W ślad za tapczanem do gabinetu powędrowały Jasiek i koc, wraz z cząstką Adama – tylko na kilka nocy, kochanie – a potem poduszka, kołdra i cały Adam.

Ale zanim Adam przeprowadził się z małżeńskiej sypialni do drugiej części domu, oddzielonej dużym holem, zanim zaczął jadać śniadania i kolacje w porach odmiennych niż dotąd (a obiady już tylko “na mieście”) – Ewa zauważyła, że mąż nigdy nie zagląda do pokoju dziecinnego. Ani wówczas, gdy Myszka płakała, ba, darła się na cały dom i trudno było tego nie słyszeć, ani wówczas, gdy była niepokojąco cicha.

Myszka płakała często, dręczyła Ewę w nocy i w dzień rozpaczliwie gwałtownym i głośnym lub monotonnie męczącym popłakiwaniem, więc Ewa nie zdziwiła się, gdy pewnego dnia pojawił się jakiś człowiek i obił drzwi gabinetu dźwiękoszczelnym korkiem od wewnątrz, a brzydką imitacją skóry z zewnątrz. Skóropodobne obicie miało barwę brudnego brązu, kłócącego się z eleganckim, rozbielonym różem holu.

Gdy Ewa przez kolejną noc musiała biegać pomiędzy sypialnią a pokojem dziecinnym (Myszka właśnie zachorowała na zapalenie ucha), nazajutrz rano, nie wzywając nikogo do pomocy, przepchała dziecinne łóżeczko do małżeńskiej sypialni. Nieskazitelny parkiet holu został zarysowany nogami łóżeczka, ale żadne z nich, ani Ewa, ani Adam, nie zwróciło na to uwagi.

Od tej pory Myszka pozostała już w niegdysiejszej małżeńskiej sypialni. Właśnie zaczynała raczkować. Dzieci raczkują, gdy mają niecałe pół roku, czasem nieco później. Myszce zajęło to trzy lata. O wiele więcej czasu pochłonęło jej rozpoznanie pór dnia, pogodzenie się z tym, że noc jest do spania, a dzień do poznawania świata. Myszka potrafiła nie spać całą noc, wytrwale łażąc na czworakach, a zasypiała o świcie. W dodatku żądała od Ewy stałej uwagi.

Podobno było to typowe, jak przeczytała Ewa w jednej z licznych lektur o DS – “Down Syndrome” (Ewa wolała ten niezrozumiały dla innych skrót od pełnej nazwy choroby). Brak poczucia bezpieczeństwa, instynktowne wyczuwanie własnej inności owocowały wzmożoną potrzebą bliskiego, jak najbliższego kontaktu z rodzicami.

Ojciec coraz częściej przebiegał jedynie przez dom – z gabinetu przez hol do kuchni, z kuchni z powrotem do gubi netu, a stamtąd do wyjścia. Znikał na długie godziny, więc Ewa musiała być w dwójnasób obecna, gotowa tło natychmiastowego odzewu na chrypliwe, nieartykułowane okrzyki Myszki. Zmaltretowana, kładła się koło córeczki na wielkim, wspaniałym małżeńskim łóżku, gdzie we dwie zajmowały niewiele miejsca – i zasypiała około siódmej rano, aby obudzić się w porze obiadu. Na początku Adam zaglądał czasem do sypialni, ale drzwi na ogół były zamknięte. Musiały być, skoro Myszka nocami uparcie wędrowała, opierając się na kolanach i łokciach, szorując nimi po podłodze jak czworonożny, niezgrabny stwór; wspinając się na krzesła i przewracając je na siebie, by potem krzyczeć ze strachu i bólu. Adam o tym nie wiedział; zrozumiał, że Ewa zamyka się przed nim – więc pewnego dnia to ona zastała drzwi gabinetu zamknięte na klucz.

Zanim Adam je zamknął, ostatecznie i nieodwołalnie, Ewa zdążyła zauważyć, że złamał kolejną zasadę feng shui: jego fotel stał tyłem do drzwi. I ta pozycja fotela w domu, w którym wcześniej przemyślano ustawienie każdego mebla, pokazała Ewie, jak daleko odeszli od życiowego “biznesplanu”. Nie zdziwiła jej ciemna plama na jasnym obiciu fotela przed telewizorem. Nazajutrz pojawiła się kolejna, a potem przybywały wciąż nowe, prawie codziennie, jakby mieszkańcom zależało na tym, by jak najszybciej zapomnieć o dniach, gdy ten dom był czysty, estetyczny, nieskazitelnie jasny i oczekiwał na przybycie dziecka.

Gdy Ewa, zmordowana nocnymi porami czuwania i nieregularnymi porami snu, budziła się nieprzytomna, z opuchniętymi oczami, by znów stwierdzić, że to pełnia dnia – jej wzrok zawsze najpierw wędrował ku Myszce. Myszka urosła już na tyle, że nie sypiała w dziecinnym łóżeczku, zwłaszcza że w wielkim małżeńskim łożu miejsca dla nich obu było aż zanadto. Zaspany wzrok Ewy przywierał do ciemnej głowy córeczki, pokrytej naturalnie skręconymi lokami, do zamkniętych, podłużnych powiek, które opuszczone, wyglądały niemal normalnie, do ładnie wykrojonych, przymkniętych we śnie ust, z których nie sączyła się ślina – i jej mózg ponownie atakowała natrętna myśl: “…to nie jest moje dziecko. Ktoś mi je zamienił. Ona miała być taka jak teraz, gdy śpi”.