Анатоль Казлоў - Горад у нябёсах

— Нягож, у думках. Апраўдвайся... Ці лепей — напачатку думай.

— Супакойся, Светка. Я ж не са злосці, а ты ўжо на дыбкі.

— Ведаю. Ты добры, і душу маеш светлую. Шкада — язык з калючкамі.

— Абяцаю — выпраўлюся поўнасцю. Буду пай-хлопчыкам ва ўсіх адносінах і з усімі, а найперш, Свецік, з табою. Ніводнага колкага слова не выпырхне з маіх губ, а мозг не народзіць дрэннай думкі. За гэта яшчэ па кропельцы глытнём.

Яны зрабілі па некалькі маленькіх глыткоў. З боку дзвярэй, што вялі на балкон, павольна і ледзь улоўна для вока пагойдвалася фіранка. Нельга было зразумець: ці ад скразняку, альбо ад угрэтага ацяпляльнай батарэяй паветра. У прыглушаным асвятленні таршэра край фіранкі падаваўся жывой істотай, якая напружана вычэквала зручны момант для скачка з прыцемку ў прастору і асветленасць пакоя.

— Не ведаю, з чаго пачаць, — парушыў хвілінную прымоўкласць Антак.

— З самага пачатку, — скаламбурыла Светка.

— Баюся, што няправільна зразумееш, — хлопец раздумваў, вагаўся ў рашэнні: варта працягваць ці наўмысна збочыць на нешта іншае, перавесці гутарку на звычайную штодзёншчыну.

— Не ламайся, быццам нявеста перад выданнем, — падкалупнула сябрука Літоўка, — прамовіў «а», то гавары і «б».

— Палічыш яшчэ, крый Божа, вар’ятам і да тэлефона кінешся.

— А ты не адразу ў лоб, а спакваля, здалёк пачынай, — Светка, не хаваючы здзіўлення, пасміхнулася і падабрала ногі пад сябе ў фатэль. — З намі, жанчынамі, трэба асцярожна, беражліва, далікатна. Няўжо яшчэ такіх азоў не завучыў? У твае гадкі, дарагі, даўно пара ведаць, як да нас падступіцца.

— Светка, хачу пагаварыць сур’ёзна, а ты на жарцікі ды кепікі паварочваеш. Вельмі ж тэма далікатная. — Антак задуменна зморшчыў высокі лоб з радзімкай над правым брывом. — Не хачу, каб пасля пачутага пачала пазбягаць мяне ці раіць запісацца да псіхіятра...

— Ды ўрэшце пра што ты гаворыш? Пакуль не магу ўцяміць! Пра якое вар’яцтва, псіхіятраў талдычыш? Пачынай пра ўсё па парадку апавядаць, не рабі за мяне высновы, — Светка надзьмула губы, як дзіця, і сурова зірнула спадылба на госця.

— Карацей, шаноўная мая Літоўка, над нашым зямным горадам, так, гэтым гора¬дам, у якім мы з табою жывём, існуе другі горад — горад у нябёсах. Вось як, — хлопец утаропіў позірк у суразмоўцу, чакаючы яе рэакцыю на толькі што пачутае.

— Ну і што? Шхай сабе існуе.

— Ты не зразумела. Я бачу гэты горад, нават быў у ім. Там у мяне ёсць знаёмая. Можна сказаць — сяброўка. Як яна запэўнівае — маё няспраўджанае каханне з мінулага. Цябе, даражэнькая, і цяпер нічагусенькі не здзіўляе? — Антак прыліп позіркам да Светчынага твару. Яна маўчала, не выказваючы ні здзіўлення, ні заклапочанасці, ніякіх зрухаў, ніводная рысачка не шалахнулася, і брывом не павяла. — Чаго маўчыш? Скажы хоць нешта.

— Не адзін ты шчаслівы такі, каб бачыць краіну Продкаў.

— Што? — Антак ускочыў з канапы і агаломшана застыў на месцы. Ягоныя губы бязгучна варушыліся. Ён быў падобны да нямка, які сіліцца вымавіць найпрасцейшае слова, толькі ж яно не даецца, а правальваецца ў прадонне гартані. Урэшце хлопец ледзь чутна спытаў: — Ты ведаеш пра краіну Продкаў, пра горад у нябёсах? — на твары ў небаракі змяшалася гама пачуццяў: ці то ён быў рады, ці наадварот — расчараваны ўшчэнт; не зразумець.

— Сядай, а то стоячы нагадваеш гругана, — прамовіла Светка без усялякіх эмоцый.

Антак паслухмяна апусціўся на канапу. Ён у нечым зараз быў падобны да дзіцяці,

у якога дачасна выведалі сакрэт і не далі нечаканасцю здзівіць дарослых.

— Не перажывай, — хрумснуўшы скрыльком яблыка, супакойвала Светка. — Мне шкада, што расчаравала цябе, парушыла веру ў тваю выключнасць і абранасць. Але ж, — жыццё поўніцца нечаканасцямі.

— І даўно ведаеш пра той горад?

— Гадоў з пяці, калі яшчэ вялізныя банты насіла на рэдзенькіх косках.

— Увесь час бачыш горад у нябёсах, і ён не перашкаджае табе жыць? Не назаляе штодзённа? Можаш бачыць зоркі і месячык на небе, а не пабудовы і людзей-зданяў? Ну, раскажы, — ледзь не шэптам выдыхнуў Антак.

— Не ўскладняй. Усё проста: трэба жыць бязгрэшна, адухоўлена, па прынцыпах людской маралі, без зайздрасці ў сэрцы, з цеплынёй ды спагадай у вачах, і жыхары з краіны Продкаў назаляць не будуць. Яны робяцца саюзнікамі і памагатымі ў тваім жыцці. Горад у нябёсах, як ты кажаш, гэта абсалют, ідэал, тое, што некалі існавала на безграхоўнай зямлі...

— Зыходзячы з тваіх слоў, атрымліваецца, што горад у нябёсах — Біблейскі Рай. Я так разумею.