Генадзь Аўласенка - Дзікія кошкі Барсума

Затым яна ўстала з крэсла і, не зірнуўшы нават у бок былога мужа, выйшла з памяшкання. І адразу ж з таго боку дзвярэй пачуўся характэрны бразгат засоўкі…

Праўда, калі праз нейкі час Сарджэн падыйшоў да дзвярэй, то ўбачыў, што засоўка гэтая гэтак жа лёгка адчыняецца знутры, як і знадворку. Выходзіць, Мэры і не думала зачыняць яго тут, хутчэй за ўсё, яна проста ўпэўнена ў тым, што ён самне зробіць аніякай спробы пакінуць месца свайго зняволення.

А ўрэшце рэшт, якое ж яно тады зняволенне, хацелася б ведаць! І ці захочацца яму сапраўды яго пакінуць?

Што ж, на ўсялякі выпадак, някепска было б аглядзецца вакол…

Уздыхнуўшы, Нікаля Сарджэн адсунуў засоўку. Потым, крыху павагаўшыся, рашучарасчыніў дзверы і… застыў у невысокім іх праёме нібы аслупянелы.

Вакол быў лес. Вялізны трапічны лес, самыя сапраўдныя джунглі…

Планету Аграполіс адкрывалі двойчы.

Першы раз гэта было зроблена гадоў трыста таму, і атрымалася яно зусім нават выпадкова. Невялікі транспартны карабль, СМ-320, збіўшыся з курсу і спрабуючы зноў на яго выйсці,натрапіў раптам на гэтую, нікому тады не вядомую яшчэ планету, планету зямнога тыпу. Планета мела багатую і разнастайную флору і фауну, і, што галоўнае, усё неабходнае для паспяховай яе каланізацыі. Экіпаж СМ-320, трэба аддаць яму належнае, максімальна зблізіўся з планетай і нават правёў на каляпланетнай арбіце некалькі мясцовых сутак. Вядома ж, на караблях такога тыпу не бывае нінавуковых работнікаў, ні больш менш кваліфіцыраваных спецыялістаў па каланізацыі планет… але СМ-320 у гэтым сэнсе пашанцавала –груз, які вёз траспартнік, прадназначаўся менавіта для каланізацыі адной з нядаўна адкрытых планет, і груз гэты суправаджала некалькі навуковых работнікаў… мелася ў іх і належная апаратура для самых разнастайных даследванняў. Таму вучоныя з дапамогай экіпажа змаглі даволі дэталёва апісаць невядомую гэтую планету, а потым зрабіць падрабязную справаздачу аб гэтым сваім адкрыцці.

Але здарылася так, што іх справаздача не выклікала аніякай зацікаўленасці ў тых, каго на самой справе павінна была ўсур’ёз зацікавіць. Прыкладна ў гэты ж час былі зроблены куды больш значныя адкрыцці яшчэ некалькіх, таксама прыдатных для жыцця планет, і планеты тыя знаходзіліся куды бліжэй да ажыўленых трансгалактычных трас, чым гэтая занядбаная планетка, на якой, да таго ж, амаль адсутнічалі залежы тых ці іншых каштоўных выкапняў.

І толькі праз сто дваццаць гадоў пасля першага одкрыцця планету (яна яшчэ не мела тады назвы Аграполіс) адкрылі паўторна. Тут высадзілася цэлая навуковая экспедыцыя і працавала гэтая экспедыцыя на планеце каля дзесяці гадоў.

Што шукалі тут вучоныя, і чаму яны, наогул, зацікавіліся Аграполісам, гэтага Сарджэн не ведаў. У інтарнаце, дзе ён выхоўваўся да шаснаццаці гадоў, гісторыю планеты вывучалі ўсяго адзін толькі семестр, і галоўную ўвагу пры гэтым засяроджвалі на тым моманце, калі планету Аграполіс набыла ФІРМА і даволі хутка зрабіла яе цалком фермерскай планетай, галоўным пастаўшчыком харчовых прадуктаў для некалькі дзесяткаў суседніх планет, якія, альбо ў той ці іншай ступені залежылі ад ФІРМЫ, альбо проста цалклмналежылі ёй…

Веды па геаграфіі Аграполіса будучым фермерам таксама давалі самыя што ні на ёсць павярхоўныя. Сарджэн ведаў, што на планеце маецца адзіны вялізны мацярык, які размяшчаўся, у асноўным, у паўночным паўшар’і і два акіяны, паміж сабой ніяк не звязаныя, таму што паміж імі і размяшчаўся адзіны гэты мацярык, маючы форму шырокага кальца. Невялікі Паўночны акіян, які і акіянам называць неяк няёмка, быў добра вядомы фермерам. На ўсім, бадай што, ягоным узбярэжжы фермеры займаліся марскім промыслам, там жа былі размешчаны шматлікія санаторыі і дамы адпачынку. А вось пра велічэзны Паўднёвы акіян у падручніку геаграфіібыло сказана ўсяго толькі некалькі радкоў. Фермеры не асабліва цікавіліся паўднёвым паўшар’ем сваёй планеты, бо ўся без выключэння паўднёвая палова мацерыка была пакрыта непраходным трапічным лясамі і, практычна, не даследавана (калі не лічыць той навуковай экспедыцыі, але аб выніках яе тагачаснага даследвання ніхто з мясцовых жыхароў амаль нічога не ведаў). Так што, у Паўднёвы акіян можна было трапіць толькі паветраным шляхам, і шлях гэты ў некалькі тысяч кіламетраў пралягаў над дзікімі і суцэльнымі ляснымі масівамі.

Жывёл, якія заселялі стэпаваю частку мацерыка, фермеры часткова знішчылі, часткова прыручылі (тых жа кароў, к прыкладу)… а вось аб тым, хто ж водзіцца ў лясной, трапічнай ягонай частцы, яны ведалі куды горш, дакладней, амаль што не ведалі нічога . У падручніку па біялогіі было сказана толькі, што ў непраходных паўднёвых лясах жыве вялізная колькасць самых разнастайных мясцовых жывёл, многія з якіх небяспечныя для чалавека. Там жа прыводзіліся ў якасьці прыкладу некаторыя з гэтых жывёл, прычым назвы ім людзі далі па аналогіі з жывёламі далёкай планеты Зямля, былой прарадзімы цяперашніх жыхароў Аграполісу.