Мөсәгыйт Хәбибуллин - Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4

Здесь есть возможность читать онлайн «Мөсәгыйт Хәбибуллин - Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4» — ознакомительный отрывок электронной книги совершенно бесплатно, а после прочтения отрывка купить полную версию. В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Город: Казан, Год выпуска: 2012, ISBN: 2012, Жанр: Историческая проза, russian_contemporary, tt. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Татарстан Республикасыныңхалык язучысы, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты Мөсәгыйт Хәбибуллин әсәрләренеңәлеге томына «Аллаһы бүләге» һәм «Батый хан һәм Ләйлә» романнары кертелде.
«Аллаһы бүләге» ХIII гасырның40 нчы елларында татар халкы кичергән вакыйгаларга багышлана.
«Батый хан һәм Ләйлә» романында ХIII гасырда баскынчы монголларны Көнбатыш Ауропага, беренче чиратта Русия кенәзлекләренәҗибәрми тоткан болгар-татар бабаларыбызныңфаҗигале язмышы сурәтләнә.
В этот том произведений народного писателя Республики Татарстан, лауреата Государственной премии имени Г. Тукая Мусагита Хабибуллина вошли романы «Аллаһы бүләге» и «Батый хан һәм Ләйлә»
«Подарок Аллаха» посвящен событиям, пережитым татарским народом в 40-х годах ХІІ века.
В романе «Батый хан и Лейла» рассказывается о борьбе Западной Европы, и в первую очередь русских княжеств, с монгольскими завоевателями в XIII веке. Описывается трагическая судьба булгаро-татарских предков.
В формате PDF A4 сохранен издательский макет книги.

Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4 — читать онлайн ознакомительный отрывок

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

– Туй итеп тормабыз.

– Туйны Болгардан кайткач, Аллаһы теләсә, – диде Сәлахетдин. Ул бераз гасабилана иде. Күпне күргән кеше булса да, артык кинәт булуы белән ул үзен әкияттәге бер каһарман кебек хис итте, гүя толбикә белән сөйләшүче ул да, ул да түгел, имеш. Кызларны ул караса карады, карамаса – юк, чөнки яшьлек үзе гүзәллек иде.

Алар мәдрәсә бинасыннан чыктылар, ишегалдында йөрүче бер агайны күрүгә, Җамалбикә аны үзенә дәшеп алды.

– Мирхәйдәр агай, мәхәллә мулласы Хаҗиәхмәтне дәш әле, озакламый миндә булсын, – диде.

– Яхшы, абыстай, хәзер дәшәрмен, – дип, Мирхәйдәр дигәне китеп тә барды.

Торган саен, хәлләр чынга әверелә бара иде, әмма Сәлахетдин тынычлана төшкән иде инде. Нишләмәк кирәк, күрәсең, насыйбы шулдыр. Хәерлегә генә була күрсен. Тик менә бәхет дигәне кинәтрәк ишелмәдеме икән? Ләйләне тапты, күрде, исән-сау, Аллага шөкер, инде буй җиткергән, күзләрендә хатын-кызларга гына хас булган нур балкый. Иң хикмәтлесе вә көтмәгәне, әлбәттә, Җамалбикә булды. Менә монысын ул чынлап та көтмәгән иде. Иллә хәерлегә юрады. Өченче елга китте бит инде дуадак каз кебек тилмереп йөрүе, ичмасам, үзе турында кайгыртучысы булыр, сәүдәгә дә ярдәме тиюе бар әле. Бүген-иртәгә булмаса да, ике-өч көннән Болгарга таба олау белән кузгалачак.

– Мин, кайтып, бераз өс-башларны алыштырып килим, булмаса, Җамалбикә җаным?

– Озын-озак йөрмә, – диде Җамалбикә һәм туры күзләренә карады. Сынап, үз итеп.

Сәлахетдин белә иде: ул хатын-кызларга ошый, аңа күз аталар, бигрәк тә Болгарда, монда исә – Үргәнечтә, – гадәттә, хатын-кыз пәрәнҗә бөркәнгән. Күрер күзгә урта бәдәнле, кырыктан узган, иллегә аяк баскан дигәндәй, үзен саллы тота, аты бар, хәтта пәйҗәсе дә куенында. Сәүдәгәр буларак, ул хатын-кыз белән сөйләшә белә, теле чарланган, хатын-кыз колагы белән ярата дигәнне белмәсә дә, алар белән ипле сөйләште, ямьсезләрне гүзәл итте, гүзәлләрнең аякларына төште. Һәм язмыш аны менә кемгә китереп каптырды. Мәгәр белми иде әле ул, Биккол мөгаллиме риза булырмы? Иллә ышана, ул аның өйләнүенә каршы килмәс, иншалла.

* * *

Мулла да, шаһитлыкка килгән мөгаллим-мөгаллимәләр дә никахны тиз тоттылар. Хак, никах табыны мул иде. Никах укыганда да, укып беткәч тә, Сәлахетдин Җамалбикәнең кулыннан җибәрмәде. Соңгы мәлдә ул аңа тәмам гашыйк булды. Аннары мөгаллиме Биккол да ризалыгын бирде, гәрчә үзе килә алмаса да, авырып-сызланып торса да, фатихасын бирде.

Сәлахетдин әле муллага, әле Хәйретдин ага өләшкән акчаларны кулларына учлап тоткан мөгаллим-мөгаллимәләргә карады һәм үзалдына елмаеп куйды. Әгәр дә мәгәр аңа бер үлеп, бер терелергә булса, ул барыбер Җамалбикәне сайлар иде. Аңа нәкъ менә шундый хатын кирәк. Никах укылып, кунакларны озатып һәм икәүдән-икәү генә бер ятакта калып төнозын сөешеп чыккач, иртәнге якта чыгып килгән кояшка баккач, Сәлахетдин шундый нәтиҗәгә килде. Чөнки ул уянганда, Җамалбикә табын хәстәрләгән, ятак ягына җиз таз белән комган алып кергән һәм:

– Сәлахетдин җаным, тор инде, – дип басып тора. Иңендә чиккән сөлге, йөзе елмая, өрфия күлмәге аша тулынкы гәүдә-сыны үзенә тартып тора.

Хатынның кайнар тәне, җылы сулышы аны тәмам гаҗизләндерде, иләсләнер хәлгә китерде. Сәлахетдин үзенең яшьлегенә кайткандай булды, гүя яшьлектәге ярату-сөю хисе әйләнеп кайткан иде, ләкин тагын да югарырак хистә, кадерлерәк рәвештә.

Бу хәлләр төнлә булды. Бүген аңа торасы, юынасы, ашыйсы-эчәсе дә барысын Бикколга барып сөйлисе, ә моңа кадәр һәр кызга тарханнан барып рөхсәт аласы һәм тиешле акчаны кертәсе бар иде. Зәмзәм суыдай татлы Җамалбикәсе моны эшлим дисә дә, сәүдәгәр буларак, бу чараны үзе үткәрәсе килә иде. Кулдан-кулга күчкән җантовар гына түгел, гади товар да кадерен һәм бәһасен югалта. Сәлахетдин күзләрен тутырып тагын бер бакты Җамалбикәгә. Китәсе килми аның бу хатын яныннан, хәтта ятактан да кузгаласы килми. Тәрбияче абыстайның яшәү бүлмәсе зур түгел, әмма әйбер-җиһаздан затлылык бөркеп тора. Мамык түшәк, йомшак һәм җылы юрган, өрфия кебек тукымага төренгән ятак-чыбылдык һәм аның каршында сөлге, комган тоткан юантыграк гәүдәле алиһә. Борыны белән сизде Сәлахетдин: түр яктагы киезгә табын хәстәрләнгән, тәмле исләр килә, танау эчен кытыклый. Сәлахетдиннең ул хәтле ашыйсы килми, ә менә нинди булса да төнәтмәне чүмече белән аткарып куяр иде. Хикмәт, бу өй-бүлмәдә Бикколны, Мәүлә Хуҗаны да күрәсе килә иде аның. Тик монысы көзгә, Аллаһы боерса, Болгардан исән-имин әйләнеп кайткач.

Сәлахетдин торды, юынды, Җамалбикәнең күзләренә карый-карый, иңеннән сөлгене алды, сөртенде.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Отзывы о книге «Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4»

Обсуждение, отзывы о книге «Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x