Лариса Гениюш - Збор твораў у двух тамах. Том 2. Проза

Люцынка – гэта дачка Язэпа ад другой жонкі. Яна выкладчыца ангельскай мовы ў Мед. акадэміі ў Беластоку. Амаль штогод ездзіць дасканаліць сваю мову ў Лондан. Відно, што вельмі інтэлігентная дзяўчына. Язэп заходзіў да нашых падзякаваць сыну за апеку над яго ўнукам і ягонаю маткаю. Юрка наш прафілактычна глядзіць усіх дзяцей прафесароў Мед. акадэміі. Ён – педыятр выдатны, а вось нап’ецца, дык робіцца проста жывёлаю. Я пакуль што не магу ні пісаць яму, ні яго бачыць. А крыўдна мне болей за с.п. мужа, чымсці за сябе. Няхай Бог даруе яму. І я дароўваю, але дараваць – гэта яшчэ не значыць забыцца…

У суботу – вяселле ў радні с.п. мужа. Жэніцца Віця – харошы, разумны, але толькі шафёр. Мне вельмі блізкі. Некалі змушалі ягоную маму, каб пазбавілася сваёй цяжарнасці. У іх было дзве дачушкі, і бацька баяўся трэцяй. Ну і лаяла я таго бацьку! Думала, што век да мяне не акажацца… З якім страхам чакалі мы дзіцятка. Нарадзіўся наш Віктар, як “гаспадар”, гонар сям’і. Было гэта ў 1959 годзе – 25 сакавіка! У гэты дзень яму спраўляюць урачыста дзень народзінаў. І ягонай будучай жонцы Валі я загадала спраўляць іх заўсёды!

Учора паказаўся мне ўжо ў новым касцюме. Прыгожы і стройны, як таполя! Толькі б паздаровець мне крыху! Будзе пятнаццаць дружак і столькі ж дружбантаў, безумоўна. А іншых гасцей будзе безліч. Мне даручылі вітаць іх у ЗАГСе. Смешна, але розныя маладыя мамы і таты з возікамі – мае частыя госці. Радыя заўсёды паказаць мне сваіх нашчадкаў. А яны растуць, хварэюць, маюць зубочкі – і ўсё гэта я мушу ведаць. Адна маці выгадавала ўжо Леначку, якую нарадзіла вагою 800 грам. Колькі тут трэба было любові… Дзяўчынка нарадзілася 22 лютага сёлета.

Вось такое маё жыццё. За мяне не турбуйцеся. Я ўжо буду жыць! Медыкі глядзяць мяне добра. Пісаў Міхасёк. Думае над тым ужо, якою будзе яго будучая жонка. З Менску мне – ніхто ні слова. Ні з кім з іх не буду ўжо гаварыць! Мала ў іх чалавечнасці. А жаль. Народ некалі быў харошы.

Вітаю усіх Вашых хатніх. Вас шчыра цалую – Ларыса Геніюш .

Зэльва, 17 красавіка 1981 г.

Даражэнькая Людвіка Антонаўна!

Вітаю Вас з Велікоднымі святамі хоць са спазненнем. Была занятаю. Паехала на З’езд беларускіх пісьменнікаў у Менск. Не збіралася і не спадзявалася. Запрасілі мяне, і мне захацелася ўважыць гэты харошы жэст. Крыху баялася, але не шкадую, што паехала. Было цікава. Ёсць над чым думаць. Моладзі – мала, але наагул то даробак нядрэнны. Узаемна сябе крытыкавалі, і гэта важна. Выступалі і госці, і наш Кузмін, і нашыя пісьменнікі і крытыкі, і мае сябры, як Валодзя Караткевіч. Гэты выступаў вельмі добра. Пазнаёмілася там з Я. Саламевічам, успаміналі Вас. Усе цікавіліся маім лёсам і будучыняй. Адчувала сябе крыху як у сям’і. Ажыла з імі. Зусім іншае асяроддзе, творчае, думаючае, надзейнае.

Сумую цяпер яшчэ болей. Крыху злосць, што падае снег. Халаднавата. Многіх я там убачыла, ажылі забытыя знаёмствы. Сустрэча з сябрамі часам расчароўвае, часам вельмі цешыць, ды і са мною было падобнае. Сын выздаравеў. Апошні яго ліст быў прызваіты, добры. Хацелася б толькі нічога і ніколі ў іх не прасіць…

Нейк трэба думаць, як уладзіць жыццё. Спадабаліся мастакі і іх творы. Жаль, не ўсё давялося ўбачыць. Мой быт здаецца мне цяпер шэрым, але жыццё паўзе, збліжаюцца святы. Адзінокай не буду. Трэба спячы нешта, прыгатаваць.

Радуюся за Вас, што Вы ў сямейцы, што мілыя п. Галя і Слаўка пры Вас. Маю цяпер многа праблемаў, над якімі трэба думаць і думаць… Можа, пасля аб чым Вам напішу. Цікава гутарылася з Семяжонам. Ён пераклаў “Пана Тадэвуша” і, здаецца, пераклаў дасканала. Усе былі да мяне добрымі і часамі аж ласкавымі. Відавочна, гэта – да пасівелай маёй галавы.

Цалую Вас сардэчна і яшчэ раз вітаю Вас усіх са святамі.

Ваша Ларыса Геніюш .

Зэльва, 28 красавіка 1981 г.

Даражэнькая Людвіка Антонаўна!

Першае, што датычыцца насення і прыправаў, дык акрамя лекаў, нічога болей мне не далі. Пастараюся гэтую справу выясніць, хоць лісты ад сына ідуць дрэнна. Ад другіх асоб зусім не даходзяць. Яшчэ запытаюся ў таго чалавека, калі яго ўбачу ў Зэльве (працуе ён у Дзярэчыне). Я рада, што хоць лекі прывезлі ў парадку.

У нас крыху пацяплела, і святы праходзяць урачыста і міла, хаця пасля майго ваяжу ў Менск (у тоненькіх панчошках) схапілі мяне і радзікуліт, і сэрца, і ўтома са святочнай беганіны і турботаў. Амаль кожнаму трэба было парадзіць, дапамагчы, спячы і сабе нешта прыгатаваць, бо цяпер наязджае да нас святар з Поразава і звычайна затрымліваецца ў мяне, бо я жыву ля цэрквы. Папрасілі мяне аб гэтым нашыя людзі. Я адмаўлялася, што хворая на грыпу, але гэта не дапамагло. Дык я цяпер – нібы ў сям’і на свята. Клопатаў хапае, хоць мне і весялей у маёй адзіноце. Людзі яны вельмі арыгінальныя і цікавыя ў сваім адданні няземскаму. Я болей “зямная” і – далёка не аскет…