Лариса Гениюш - Збор твораў у двух тамах. Том 2. Проза

Дай Бог Табе сілаў. Цалую Тваю мілую мордачку. Маму цалуй і Валерку. Напішы, як Эрык. Няхай усё будзе добра.

Ларыса Геніюш.

Як шкада мне Броўкі! Гляджу на БелСЭ і ўсё яго ўспамінаю. Лёгкай няхай будзе яму наша зямелька.

Зэльва, 3 жніўня 1980 г.

Даражэнькая Людвіка Антонаўна!

Шчыра Вам дзякую і сардэчна цалую за мілую памяць, за шчырыя прывітанні, за неспадзяваны “салодкі падарак”. Гэта не трэба было. Гэта клопатна і каштоўна. Праўда, я мела радасць, бо такой бамбаньеры ў нас даўно не відно.

Яшчэ ўсё не магу прыйсці да сябе. Хто не прышоў у той дзень, дык ідуць амаль кожны дзень. Частую. Яшчэ не ўсе пабывалі ў мяне. Найболей было цудоўных ружаў, лільяў, гладыёлусаў і мілых, родных рагулькаў і васількоў. Хата была – як аранжэрэя! За тыдзень да гэтага дня пачалі ўжо прыносіць букеты – аж па 14 высокіх штамповых ружаў. Везлі іх у вадзе з Менску. Жаль што Лёдзя [Шышэя], якая на хвілінку да нас заехала, не магла застацца. Было хораша. Калі запяялі “Пад гоман вясёлы” (любімую песню с.п. Яначкі), дык ледзь не спынілася мне сэрца.

Вельмі крануў мяне прыезд Ніны Мацяш. Яе прывезла сястра. У хату ўнеслі на руках. Што знача – тры паэткі разам! Ніна – разумная, прыгожая. Хораша дэкламуе свае вершы. Яшчэ прыгажэй спявае дуэтам з сястрою беларускія песні. У машыну занёс яе Міхасёк, які быў гаспадаром гэтага свята. Усім вельмі спадабаўся. Хораша прамаўляў, калі яму далі слова. Еў і расказваў, як у Ольштыне часта яму сніліся бабусіны смачныя каўбаскі і паляндвічкі. Ужо паехаў. Спяшаўся. І паляндвічкі, і сухія каўбасы забралі яму на граніцы. Добра, што была там Дануся, і іх сабе забрала. Пісала, што смачныя. Міхась расстроіўся.

Мне надта цяжка было з ім развітвацца. Тактоўны, далікатны і прыгожы ды разумны хлапец. Дзівіўся і багатаму сталу. І я здзівілася, як я магла сёе-тое дастаць у апошнюю хвіліну. Баялася, што нічога не дастану, дык многа напяклі – і я, і мае дарагія маладыя сяброўкі. Адна прынесла кошычак, поўны “баравікоў”. Было і смеху, і жартаў – ці не чарвівыя? А можа, засушыць іх на Каляду? А кошычак быў спечаны, “баравікі” – таксама.

Пілі, закусвалі, прамаўлялі, аж сэрца ўздымалася з радасці. Дануся, Аляксей Міхайлавіч з жонкаю і сябрам начавалі. Было гэта так прыемна, так родна. Хораша сябе паказалі Баранавічы. Маладцы! Усе знаёмыя яшчэ пад уражаннем гэтага дня.

4 жніўня. Прыйшлі зноў віншавальнікі, і дапісваю ліст сяння. На жаль, тое насеннечка не ўзышло. У посуд, у які я насыпала зямлі і пасеяла звоначкі, знекуль налезлі мурашкі. Зрабілі там хады, наклалі белых яечак. Я нічога не магла зрабіць.

5 жніўня. Вам пішу першай і, як бачыце, ніяк не магу закончыць ліст. У нас – дажджліва і зелена. Дня няма без дажджу. Даслоўна. Усё яшчэ прыходзяць, віншуюць людзі, або хоць так заскочаць на пару слоў. Зварыла крыху маліны. Наабірала чорнай смародзіны. Разатру яе з цукрам. Увесь час занята да апошняй хвілінкі.

І так, уступіла я ў восьмы дзесятак гадоў. Хочацца, каб хоць крыху і ён быў плённы. Жаль, здароўе няважнае. Пагоршвае яго гэтая немагчымая пагода. Вызаву нявестцы яшчэ не прыслалі. Непакоюся, таму што яна хоча прыехаць з Алесікам, а яму 1 верасня трэба ў школу. Паступіў у тэхнікум нейкі садова-агародні. Гэта яму падабаецца. Рада, што паехаў Міхась, хоць моцна без яго сумую. Даведалася, што яго тут хацелі пабіць. Пасябраваў тут з харошай дзяўчынай. За яе, быццам. Але ўсё выглядае на правакацыю. Міхась – разумны і тактоўны хлапец, але ведае дзю-до і каратэ, і каб яго закранулі, дык бараніўся б. Нельга мне больш яго сюды клікаць. І так, Богу дзякаваць, 70-годдзе маё абышлося без інцыдэнтаў... Як я тут бачу, то віна Міхася ў тым, што разумна выступіў, калі далі яму слова. Разумнымі, тактоўнымі быць нам нельга. П’яніцамі – можна.

Як Вы маецеся? Яшчэ раз за ўсё вялікае дзякуй. Цалую і абнімаю Вас. Прывітанні ўсім хатнім.

Ваша Ларыса Геніюш .

Зэльва, 5 жніўня 1980 г.

Добры дзень, сябра Пётра!

Усё яшчэ падае дождж, прыходзяць віншавальныя паштоўкі і тэлеграмы, і людзі ў хату. Яшчэ ўсё стаўлю чарку, частую, чым маю, і смяюся, хоць крыху стамілася. Сяння на Вашыя рукі шлю Вам усім шчырую падзяку за Вашую прысутнасць, цёплыя словы, адвагу і розум. Дзякуй Вам, сябры! Я ведала, што харошы наш сябра Усевалад, але што настолькі аж дарагі і харошы — не спадзявалася. Хочацца верыць, што ён здароў, што бадзёры і радасны, як і раней. Ці не гневаецца на мяне мілы прымак, што пратала ад яго крыху чарку, каб яна не перамагла яго, харошага і мяккага (да чаркі...) сэрца? Як маюцца паважаныя сябры-мастакі? Дзякуй і ім за мілую прысутнасць у маёй хаце.