[337]
BT-Drs. 7/910, S. 59; OVG Berlin v. 27.3.1986, NVwZ 1986, 579 (579); Henneke in Knack/Henneke, VwVfG, § 38 Rz. 14.
[338]
BVerwG v. 22.3.2012, BVerwGE 142, 179 (Rz. 24); v. 10.11.2006 – BVerwG 9 B 17.06 –, juris, Rz. 4; v. 11.5.2006, BVerwGE 126, 33 (Rz. 36); Sächs. OVG v. 27.7.2016 – 5 B 117/16 –, juris, Rz. 6.
[339]
Zur Auslegung eines Aktenvermerks lediglich als Dokumentation einer Anhörung ohne den für eine Zusicherung erforderlichen Bindungswillen vgl. Bay. VGH v. 21.12.2006 – 19 B 05.626 –, juris, Rz. 26.
[340]
BVerwG v. 25.1.1995, BVerwGE 97, 323 (326 f.).
[341]
Sächs. OVG v. 8.6.2011 – 5 B 32/11 –, juris, Rz. 6.
[342]
Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 38 Rz. 122.
[343]
Uechtritz in Mann/Sennekamp/Uechtritz, VwVfG, § 38 Rz. 10.
[344]
BT-Drs. 7/910, S. 59; Stuhlfauth in Bader/Funke-Kaiser, VwVfG, § 38 Rz. 6; Tiedemann in Bader/Ronellenfitsch, BeckOK VwVfG, § 38 Rz. 13.
[345]
Stuhlfauth in Bader/Funke-Kaiser, VwVfG, § 38 Rz. 6; Tiedemann in Bader/Ronellenfitsch, BeckOK VwVfG, § 38 Rz. 13.
[346]
BVerwG v. 22.3.2012, BVerwGE 142, 179 (Rz. 24); v. 23.5.1986, NVwZ 1986, 1011 (1011); Henneke in Knack/Henneke, VwVfG, § 38 Rz. 38; Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 35 Rz. 99; Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 38 Rz. 32 ff.; Stuhlfauth in Obermayer/Funke-Kaiser, VwVfG, § 38 Rz. 6; Tiedemann in Bader/Ronellenfitsch, BeckOK VwVfG, § 38 Rz. 13; vgl. auch BVerwG v. 17.5.2004 – BVerwG 9 B 111.03 –, juris, Rz. 3 („verwaltungsaktähnlich“); a.A. Ziekow , VwVfG, § 38 Rz. 4.
[347]
Vgl. Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 37 Rz. 154; Ziekow , VwVfG, § 37 Rz. 24.
[348]
BVerwG v. 17.5.2004 – BVerwG 9 B 111.03 –, juris, Rz. 9; Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 20a.
[349]
Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 23.
[350]
Tiedemann in Bader/Ronellenfitsch, BeckOK VwVfG, § 38 Rz. 31.
[351]
Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 29; Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 38 Rz. 75; Ziekow , VwVfG, § 38 Rz. 8.
[352]
Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 33.
[353]
Schwarz in Fehling/Kastner/Störmer, Hk-VerwR, § 38 VwVfG Rz. 37.
[354]
Eine Verletzung von Vorschriften über die Zuständigkeit führt also zwar nicht stets gem. § 38 Abs. 2 i.V.m. § 44 VwVfG zur Nichtigkeit der Zusicherung (vgl. § 44 Abs. 3 Nr. 1 VwVfG), hindert aber in jedem Fall wegen Verstoßes gegen § 38 Abs. 1 Satz 1 VwVfG den Eintritt der Bindungswirkung ( Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 18).
[355]
BT-Drs. 7/910, S. 59 f.; Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 38 Rz. 54; Ziekow , VwVfG, § 38 Rz. 7.
[356]
BVerwG v. 17.1.2007, BVerwGE 128, 87 (Rz. 31); Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 38 Rz. 69.
[357]
BVerwG v. 17.1.2007, BVerwGE 128, 87 (Rz. 26).
[358]
Nach diesem allgemeinen Grundsatz steht der Bestand getroffener Vereinbarungen unter dem Vorbehalt gleichbleibender Verhältnisse ( Bonk/Neumann in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 60 Rz. 1).
[359]
BT-Drs. 7/910, S. 60; Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 36; Ziekow , VwVfG, § 38 Rz. 13.
[360]
Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 37 f.
[361]
Bay. VGH v. 19.9.2016 – 19 CS 15.1600 –, juris, Rz. 15; Ziekow , VwVfG, § 38 Rz. 13.
[362]
Vgl. Henneke in Knack/Henneke, VwVfG, § 38 Rz. 62.
[363]
BVerwG v. 25.1.1995, BVerwGE 97, 323 (330); vgl. auch VG Minden v. 16.6.2009 – 10 K 1533/08 –, juris, Rz. 84; Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 39.
[364]
Uechtritz in Mann/Sennekamp/Uechtritz, VwVfG, § 38 Rz. 161, m.w.N.
[365]
OVG NRW v. 5.9.2014, GewArch 2015, 35 (36); Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 38; Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 38 Rz. 103.
[366]
Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 40.
[367]
Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 40; Schwarz in Fehling/Kastner/Störmer, Hk-VerwR, § 38 VwVfG Rz. 54; Tiedemann in Bader/Ronellenfitsch, BeckOK VwVfG, § 38 Rz. 48.
[368]
Vgl. demgegenüber § 60 Abs. 1 VwVfG beim öffentlich-rechtlichen Vertrag.
[369]
Henneke in Knack/Henneke, VwVfG, § 38 Rz. 59; Ziekow , VwVfG, § 38 Rz. 15.
[370]
BVerwG v. 26.9.1996, BVerwGE 102, 81 (84).
[371]
BVerwG v. 26.9.1996, BVerwGE 102, 81 (84); a.A. OVG Sachs.-Anh. v. 21.3.2012 – 3 L 301/11 –, juris, Rz. 29; differenzierend Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 38 Rz. 44 ff.
[372]
BVerwG v. 26.9.1996, BVerwGE 102, 81 (84); vgl. auch VGH Bad.-Württ. v. 16.10.1989, NVwZ 1990, 892 (893).
[373]
VGH Bad.-Württ. v. 16.10.1989, NVwZ 1990, 892 (893), m.w.N.
[374]
Ramsauer in Kopp/Ramsauer, VwVfG, § 38 Rz. 6c; Tiedemann in Bader/Ronellenfitsch, BeckOK VwVfG, § 38 Rz. 12.
[375]
Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 39 Rz. 75; Ziekow , VwVfG, § 39 Rz. 7.
[376]
Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 39 Rz. 74.
[377]
Vgl. im Einzelnen Schwab , Die Begründungspflicht nach § 39 VwVfG, 1991.
[378]
Vgl. im Einzelnen Schwab , Die Begründungspflicht nach § 39 VwVfG, 1991, S. 17 ff.; Tiedemann in Bader/Ronellenfitsch, BeckOK VwVfG, § 39 Rz. 1 ff.
[379]
Tiedemann in Bader/Ronellenfitsch, BeckOK VwVfG, § 39 Rz. 1 ff.
[380]
BVerwG v. 27.11.2014, NVwZ 2015, 531 (Rz. 8).
[381]
Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 39 Rz. 45.
[382]
Vgl. BVerwG v. 17.8.2016 – BVerwG 6 C 50.15 –, juris, Rz. 11.
[383]
BVerwG v. 27.11.2014, NVwZ 2015, 531 (Rz. 8 f.).
[384]
Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 39 Rz. 65.
[385]
BVerwG v. 16.6.1997, BVerwGE 105, 55 (57).
[386]
BVerwG v. 16.6.1997, BVerwGE 105, 55 (57); vgl. auch Ziekow , VwVfG, § 39 Rz. 6.
[387]
Vgl. dazu BVerwG v. 3.3.2016, NVwZ 2016, 616 (Rz. 15); v. 27.8.2015 – BVerwG 1 WB 37.14 –, juris, Rz. 32; Sachs in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 40 Rz. 26, m.w.N.
[388]
VGH Bad.-Württ. v. 27.2.2014 – 8 S 2146/13 –, juris, Rz. 19; Sächs. OVG v. 10.11.2016, SächsVBl. 2017, 107 (Rz. 38); v. 19.10.2012 – 2 A 762/11 –, juris, Rz. 9; Nds. OVG v. 10.2.2011, NZV 2012, 100 (101); Stelkens in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 39 Rz. 28.
[389]
BT-Drs. 7/910, S. 61; Sachs in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 40 Rz. 13, 32; Ziekow , VwVfG, § 40 Rz. 1.
[390]
Sachs in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 40 Rz. 12; zur Verhältnismäßigkeitsprüfung bei gebundenen Verwaltungsakten vgl. OVG NRW v. 18.6.2008 – 19 B 870/08 –, juris, Rz. 11; Barczak , VerwArch 105 (2014), S. 142 ff.; Mehde , DÖV 2014, 541 ff.
[391]
Ziekow , VwVfG, § 40 Rz. 1.
[392]
Sachs in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 40 Rz. 21 f.; Ziekow , VwVfG, § 40 Rz. 21 f.
[393]
BVerwG v. 3.3.2016, NVwZ 2016, 616 (Rz. 15); v. 27.8.2015 – BVerwG 1 WB 37.14 –, juris, Rz. 32; Sachs in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 40 Rz. 26, m.w.N.
[394]
BVerwG v. 16.6.1997, BVerwGE 105, 55 (57).
[395]
Vgl. nur Sachs in Stelkens/Bonk/Sachs, VwVfG, § 40 Rz. 26 ff.; Ziekow , VwVfG, § 40 Rz. 23 f.
Читать дальше