Jenő Rejtő - Sinjoro Vanek en Parizo

La novaĵo cetere estis relative mallonga, presita nur per tre dikaj literoj. Kiel la hokbastono de Siro Ludoviko. Ĉiu memoras – publikas la gazeto – tiun temeraran krimulon, kiu dum hela antaŭtagmezo, kiu penetris en la mano kun du pistoloj en la filion de la Franca Banko en la strato Billancourt, li mortpafis la kasiston kaj suboficiron, prirabinte la kontantan monon, li forfuĝis.

La novaĵo ne maltrankviligis lin eĉ por sekundo. Ĝi povas esti nur io terura kaj freneza eraro.

La bankrabado de Siro Ludoviko ne signifas grandan danĝeron. Sed malantaŭ la nepublikigo de mia artikolo povas esti io.

Maeniĝis. Nun certe ankaŭ Nedda atendas ie la gazeton. Kun mia ĉefartikolo. Mi tuj telefonas al la loĝejo de Bourin. Estas ĝenerale konata, ke li vekiĝas frue.

– Bonan matenon, ĉi tie parolas Almási…

– Kiu? – li demandis raŭke.

– Almási – mi respondas, kaj mi sentas tuj, ke estas ia problemo. – Tiu Almási, al kiu vi promesis, kies artikolon publikigos la hodiaŭ gazeto, kiel ĉefartikolon.

– Ĝi estas ia eraro – respondis Bourin heziteme, kaj sendubas, ke tio estis lia voĉo. – Mi tenas ĉiam mian promeson, se nur ia malkorekta afero ne devigas min agi alie. Ĉu vi do transdonis artikolon al la redaktejo?

– Mi transdonis tion al vi, sinjoro Bourin!

– Ĝi estas ia eraro… mi ne scias pri tio, ke vi estus transdoninta artikolon al mi. Ĝi estas ia eraro…

Mi ankoraŭ parolis.

Sed li demetis la aŭdilon! Li ne aŭdis eĉ unu vorton de mi.

Sed li donis fadenon en mian fanon. Io do okazis depost hieraŭ… Sed mi parolis nur kun Nedda… Nedda! Ŝi povintus rakonti ion! Ĉu tamen ŝi estis aventuristino?

Mi kuregas al ŝia loĝejo.

Nedda ne estis hejme. Sinjoro Vanek ne vidis ŝin de tagoj.

Mi kuregis plu. Mi trovis Ribári-on en la kafejo Globe. En la mezo de rondo. Li diris ekspertizon en diskuto pri briĝo, kaj oni aŭskultis lin muta atento, kiel la plej superan forumon.

– Kio okazis? – mi demandis, ekscitite flankenvokinte lin.

– Iu enlicitis kvin karoojn.

– Homo, temas pri Siro Ludoviko!

– Nu jes la bankrabado! – li mansvingis kaj oscedis. – Mi ridegis multe. Ĉu vi venos matenmanĝi ien?

– Nu, sed ni devas fari ion!

– Ĉu antaŭ matenmanĝo?

– Vi estas senkora ĉarlatano…

– Tio jam okulfrapis ankaŭ al aliaj. Vidu, se vi havus tiom da prudento, kiel malsana kokido, tiam nun vi ĝojus, ke iu via amiko faris sian fortunon. Vi estas envia.

– Se vi frenezumos eĉ plu, mi batos vin je la kapo per biliardbastono!

– Nu bone, mi do klarigos tion. Kelnero! Mi petas po du glasojn da mentola drinkaĵo. Ĉu vi trinkos, ne? Aŭskultu min! Se ankoraŭ tri tagojn oni sukcesos publikigi la nomon de Siro Ludoviko sur la titolpaĝo de la ĵurnaloj, tiel li estos sukcesa homo.

Fine mi komprenis ĝin. Ribári estas samtiel certa pri tio, ke Siro Ludoviko estas tute senkulpa, rilate la aferon, kiel mi. Nu, sed se tio evidentiĝos, kia rehabilitacio okazos!

– Mi jam parolis kun Reneo Kárpát – daŭrigis Ribári. – Ankaŭ la knaboj komprenis, ke mi prijuĝas la situacion bone. Je mia konsilo ili decidis ne tuŝi tiun grandegan reklamon en la intereso de Siro Ludoviko. – Li ĝemis. – Kiel bone mi povus ekspluati tion, se ĝi okazintus al mi!

– Mi ĝojas, ke ĝi okazis ne al vi.

– Ĉu vi tamen estas envia?

– Eĉ mi maltrankviliĝus! Mi ne scius certe, ĉu vi estas senkulpa?

Mi iris plu. Kien? Kien?

Komenciĝis la persekutado. Mi vizitis la redaktejon, kie oni diris al mi, ke Bourin akceptos min morgaŭ matene je la oka horo. Ili ne scias, kien li iris. Neniu scias pri mia artikolo.

Mi rakontis la tragikomikan historion de Siro Ludoviko al la okulvitra redaktoro, kaj mi petis lin kotroli tion, ĉar la afero tre maltrankviligas min.

Li aŭskultis min atenteme. Poste li mansvingis, kiam mi priskribis Siron Ludovikon. Li eĉ ridis.

Okazis ia neglektemo, rilate la aferon. La Fremdulkontrola Oficejo intermiksis la indikojn de Siro Ludoviko kun tiu de hungardevena krimulo, havanta similan nomon. Li transiris en alian ĉambron por telefoni.

Li tre rapide kaj serioze revenis.

– Mi povas fari nenion. Kaj ne implikiĝu, filo mia, en la aferon… Mi ne scias, pri kio temas, sed oni ankoraŭ neniam parolis kun mi tiel mallonge.

Poste mi iris denove al Nedda. Nenia rezulto. Sinjoro Vanek trankviligas min, ke ŝi estis hejme je la deka horo, sed baldaŭ ŝi forrapidis. Ne, ŝi ne lasis mesaĝon.

– Kio estas la sinjoro Wendriner? – mi demandis.

– Sinjoro Wendriner nun vivas vere bone!.. Mi mastro asignis cent frankojn al ĝi potage… Mi asertas, ke li estas tute freneza, kiel povus elspezi leono cent frankojn potage en Parizo? Sed mi ne povas diskuti, kiel li ordonis, mi portas ĉiutage el la kafejo matenmanĝon, paketon da cigardoj, kaj la plej deliktan parfumon en la banĉambron, kun tiu instrukcio, se ĝi elĉerpiĝos, mi aĉetu alian. Sed ĝi ne elĉerpiĝas. Tiu bestaĉo eĉ ne malfemis ĝin… Ĉiu traktas tiun bestion, kiel li volas. Li povas viziti kafejon kun ĝi. Sed kial devas kadukiĝinta leono aboni la ĵurnalon Matin, tio estas tute nekomprenebla… Se mi ne estus vidinta mian mastron, kiam en Nico li stiris taksion, portante smikingon kaj pajloĉapelon, mi povus kredi, ke li freneziĝis subite. Tiel mi scias, ke li jam estas tio delonge… Vidu, mi ricevis ĝin hodiaŭ. Atentu, ĉar vi sonĝos pri tio.

Ĝi estis letero, en kiu la ĵurnalo Matin informas sian abonanton, nome sinjoron Wendriner, ke dum la lasta lotado li gajnis veran, unurangan ŝelkon el gumo. Portu ĝin feliĉe. Sinjoro Vanek mansvingis ĝemante.

– Mi ne kredas, ke mi povus persvadi ĝin al tio… Vi do povas imagi!

Mi adiaŭis sinjoron Vanek rapide. Nun mi volis serĉis Sebaon. Bulvardo Vilette, n-ro 9. Mi skribis poŝtkarton al tiu adreso.

Mi tuj sidis en aŭton, kaj post dek minutoj mi estis antaŭ la domo.

Antaŭ la pordego staris armita gardisto: la politika polico de Parizo.

Vespere mi revenis denove al la redaktejo. Ni paroladis pri Bourin. Dum la sekva balotado li certe eniros en la parlamentejon. Kaj li estas iu el la plej ŝanca ministrokandidato. Li havas multe da malamikoj, ĉar li ne toleras eĉ la plej malgrandan malkorektaĵon. Io estas preparita kontraŭ li. Multaj homoj diras tion. Tiom da malhonestaj homoj timas lin, sciante, ke ili povos esperi nenian indulgon, rilate la koruptadon, se Bourin estos ministro. Sed Bourin ne atentas pri la singardemuloj, kiuj avertas lin, ke multaj potenculoj, kiuj estas nur iomete koruptemaj, rajte timas lian ministrecon.

Mi sentis, ke tiu homo estas tre-tre proksime al mi, kaj mi ŝatintus defendi lin. Sed kiel kaj de kiu?

Mi sidis en la redaktejo kaj maltrankvilis pro Bourin. Mi havis malbonan antaŭsenton. Baldaŭ venis iu el la Kazino por la Oficiroj, li diris, ke la oldulo kartludas.

– Ĉu li kutimas kartludi?

– Jes – li respondis, – kaj li ankoraŭ neniam ludis ĝis nun tiel bonŝance. Li havis trifoje flösch-on unu post la alia… Kio estas al vi?

Ridinde. Kio estas al mi? Preskaŭ mi falis en histerian staton. Mi elŝanceliĝadis el la redaktejo. Kio strangolas kaj tolporas min pro la teruro?

Li havis bonŝancon… Sed la granda bonŝanco signifas la morton! Kia stultaĵo ĝi estas…

Mi ne sciis, kiel pasigi la tempon.

Mi iros en la hotelon kaj enlitiĝos. Mi ekscios ĉion morgaŭ.

Reveninte en mian ĉambron, kaj antaŭ ol malvesti min mi vidas, ke la tirkesto de mia noktoŝranketo estas malfermita. Multe da dokumentoj estas en ĝi. Letero kuŝas sur la unua paparfolio:

“Ne maltrankviliĝu, vi, idioto! Estas nenia problemo. Jen mi sendas la lastan daŭrigon, kaj mi brakumas vin. Ludoviko.”

Siro Ludoviko skribis!