Рыгор Барадулін - Сама пайду дарогаю, голас пашлю дуброваю...

* * *

З чыстага полечка гуci лятуць,
З цёмнага лясочку сваты едуць.
— A выйдзі, дзяўчына, пераймі
сватоў.
Варанога каня за абротачку,
Маладога Паўлачку за ручачку.
Варанога коніка ў стаіньку,
Маладога Паўлачку ў хатачку.
Вараному коніку броку-аўса,
Маладому Паўлачку піва-віна.

* * *

Пасадзілі паненачку на дзяжы.
— Хадзі, мамулечка, паглядзі,
Ці добра паненачцы сядзеці,
Ці лёгка мамульцы глядзеці.

А пара, пара лучыначкі паліці,
А пара, пара грабёлачкі шукаці,
А пара, пара русую коску часаці.

A ўжо косачка, ўжо русая
У шаўку пабывала,
A ўжо Наталачка,
Ужо маладзенькая
З дзеўкамі адгуляла.

* * *

Кацілася заранка з падгор'я,
Прасілася наша малада з застолля:
— А, дзяўчаткі, вы, баярачкі, вы
мае,
A пусціце з застолліка вы мяне.
А хоць жа коскамі дварок падмяту,
А хоць я слёзкамі ганак памыю.
— A быў жа табе вольны дзянёчак
— субота,
А была ж табе ў твайго таткі
работа.
Было падмятаць таткаў дварочак
мяцёлкай,
Было ўмываць таткаў ганачак
вадзіцай.

* * *

Ай, вумная-разумная Аксінка.
Сама села застолікам піць-гуляць,
A паставіла сваіх браціткаў
пілнаваць,
Каб не ўзыйшоў ясны месяц з
зарою,
А каб не прыехаў яе міленькі з
сястрою.

A застольнічкі-свавольнічкі гулялі,
A пільныя браціткі не ўпілнавалі.
A ўзыйшоў ясен месяц з зарою,
A прыехаў яе міленькі з сястрою.

* * *

— Ай, сядзь, дзяўчына,
Па канец стола,
Мы на цябе нагледзімся.
Аддалі цябе дужа далёка,
Не скора ўбачымся.

Ай, тут вуліцы незнаёмыя,
Ай, ты тут блудзіць будзеш,
Ай, тут суседзі незнаёмыя,
Аб цябе судзіць будуць.

— Ай, я вуліцы праведаю,
Не буду блудзіці.
Ай, з суседкамі пазнаёмлюся,
Не будуць судзіці.

* * *

Наша маладая,
Як сыр белы.
Наш малады,
Як пень гарэлы.
Наша маладая,
Як сураежка.
Наш малады,
Як пабаешка.

* * *

— Не стой, Божа, пад вакном,
Хадзі, Божа, ў хатку,
А сядзь, Божа, на куце,
А дай долю сіраце.
— І я ў хатку не пайду,
Я ў сенечках пастаю,
Сіраце долю перашлю.

Дзяўчына ў татулькі дары просіць:
— Татулька родненькі, дары мяне.
— Дачушка родная, чым цябе
дарыць?
— I хлебам i соллю,
I шчасцем i доляй.

* * *

А белая кудравая бяроза,
А бедная наша дзяўчынка сіротка.
Маладзенькая па магільнічку
хадзіла,
Чаравічкамі магілачку страчыла,
I слёзкамі жоўты пясочак мачыла,
Паціхусеньку сваю мамульку
будзіла:
— A ўстань, мая мамулька,
не ляжы,
Хоць жа мне ты гэты вечарочак
паслужы.
— А я не магу, мае дзетанька,
ўстаці,
Грабовы дошкі сціснулі ножкі,
Не магу пайсці к табе.
Сырая зямля на сэрца лягла,
Не магу пачуці цябе.
Жоўты пясочак залёг насочак,
Неяк прадыхнуці.
Траўка-мураўка зарасла вочкі,
Не магу на цябе паглядзеці.
Вечны замочак замкнуў раточак,
Не магу табе парадзіці.

* * *

А зорачка i з месяцам гукала:
— Калі ўзойдзеш уперад за мяне,
Чакай мяне,
Пакуль мы з табой
Кругом свету абойдзем.
А ты, свецячы,
Я, ялеючы, абойдзем.

А Ганначка з Іванькам гукала:
— Калі ўедзеш уперад за мяне,
Чакай мяне,
Пакуль мы з табой
Кругом стала абойдзем.
А ты, йграючы,
Я, ўздыхаючы, абойдзем.
Ты, ручкі ламя,
Я, слёзкі раня, абойдзем.

* * *

Сядзіць галуб на пярэплаце,
Боб клюець,
А ля яго галубка пшаніцу.
— Як клюй, дык клюй,
Мая галубка, ля мяне.
Далягаецца мае пер'іка да цябе.

Сядзіць хлопец за столікам,
Мядок п'ець,
А ля яго дзяўчына — саціцу [ 12 12 Саціца — рэдкі (вадкі) мёд. ].
— Як пі, дык пі,
Мая дзяўчына, ля мяне,
Далягаецца мае сэрдачка да цябе.

* * *

У аўторак рана
Сон бачыла Ганна,
Нікому не казала,
Мамульцы расказала:
— Мамулька мая родная,
А што я за сон бачыла.
Сакалы наляцелі,
Чорны шоўк развярцелі,
Золата рассыпалі.

— Дачушка мая родная,
Праўдзівы сон бачыла.
Сакалы — сваты твае,
Чорны шоўк — коскі твае,
А золата — слёзкі твае.
Сваточкі наедуці,
Косачкі расплятуці,
Слёзачкі разліюці.

* * *

Бяроза з лістам, бяроза з лістам
Усю восень гаварыла:
— А мой лісточак,
а мой зялёненькі,
Ты ж мяне пакідаеш.
— Нябось, бяроза, нябось, белая,
Я цябе не пакіну.
Я к табе вясной прыду,
З табою шумець буду,
Цябе зелянець буду.
Дзяўчына з мамкаю, дзяўчына
з мамкаю
Усю ночку гаварыла:
— Дачушка мая, родная мая,
Ты ж мяне пакідаеш.
— Мамулька мая, зязюлька мая,
Я цябе не пакіну,
Я к табе ў госці прыду,
З табою гукаць буду,
Усё гора казаць буду.