Венанцы Бутрым - У барвах зямлі

ЗДРАДА

А яно – пачакаць не хоча...
А яно затрымацца – не можа!
Час няўмольны,
немы,
шалёны,
упарта круцiць кола-арбiту.
– Досыць!
Немаўля толькi, бачу, не чуе:
малако,
вочы мацi,
промнi –
Вечнасць!
А што ж мне, спазнаўшаму болей?
Не нудзiць
непазбежнаю
стратай!
– Ну, чакай жа!
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I з падмурка – бетоннай гранi –
адштурхнуцца!
Мацней,
што сiлы!
– Возьмем!
У каруселi зялёнай iмчуся:
...Конi,
конiкi,
травы – побач!
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Цёплы вецер твар абвявае,
дорыць птушак суседства, пахі
перацвіўшых у стоме красак...
Радасць!
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Слабнуць пальцы...
Ужо не ўтрымацца –
цэнтрабежнасцi
Злая Сiла... *Колькі птушак. Колькі зеляніны.
Лета, затрымайся на хвіліну.
К. І. Галчынскі ***
Занік матораў шум за плошчамі лясоў,
растаў і бляск неонавы, халодны,
а пах зямлі, спрадвечны, першародны,
свідруе грудзі знойдзеным ізноў.

...Дзве ніткі каляін праз рэдкі хмыз
ў пануры ельнік, скрозь імхом спавіты.
Я, мабыць, зноў дарогі пераблытаў –
і месца тое, а чужы абрыс...

Мкнучыся ў думках сотні раз сюды –
мыляем крок, губляючы сляды...

О, як шмат часу ўжо ў нябыт сплыло
і як змяніліся мы самі!
...Тут недзе сіл набралася жыццё,
каб упрыгожваць гарады агнямі.

***

А жолуд – прарасце вясной...
Мiнуць гады i непагоды.
I будзе дуб высокi мой
ў глыбокiя ўглядацца воды!..

Сплыве благое. Цiшыня
такая ўсё вакол абдыме,
як быццам не было i дня
грымотна-гулкага над iмi.

Драчыны крык начы спакой
не пераб’е ў лугах зарэчных.
А нехта ўзнiме позiрк свой
ў лiстоту кроны... векавечнай.

I ў роўным месячным сяйве
размерана кладуцца ценi –
магчыма, зноў перажыве
неабвяргальны сэнс iмгненняў,

калi ва ўладзе цiхiх дум
не лiчыць сэрца дзён пражытых
i ў непаўторны светлы сум
няўдачы цiшынёй спавiты.

Прыклаўшы да маршчын ствала
шчаку гарачую, жывую,
адчуе, што сама прыйшла
хвiлiна, так чакаў якую.

Даўмеецца: за небакрай,
за моры тры хадзiць цi варта,
каб адшукаць чароўны Край,
што снiцца, так жаданы, ўпарта?

***

Нявольнікі сваёй душы,
дзеля чаго аберагаем
знікомы бляск жывой зары
над непахісным небакраем?!.
...Радзіма, дзіўны водар траў
над Шчарай, у чмяліным гудзе!..
І кветак іншых – не прызнаў,
І спеў – заўжды адзіным будзе:
тут, толькі тут, дзе вольхаў рад
над нетаропкаю вадою,
і май надзей, і лістапад –
над пасівелай галавою.
Былых ахвяр няхай граніт,
паліраваны аж да ззяння,
бярэ на скронь халодных пліт
ўжо толькі яснае світанне,
не напалоханы нічым
сарочы крык кустоўе будзіць.
І так, з няведамых прычын,
падзякай напаўняе грудзі...

***

М.М.Ш.

Праясняецца... Шчырыя словы
ўжо ледзь чутна сыходзяць з губ.
Над сінеючай шапкай дубровы
крохкі месяц – спілованы круг.

Цішыня. Адзіночыя кроплі
паглынае бясследна зямля.
Дабрыду, усё роўна прамоклі
чаравікі яшчэ да дня...

Ні жаданняў, ні даўняй трывогі:
не паспець!..– І халодзячы жах –
толькі ветах, ліхтарчык убогі,
скупавата... Ды мох на ствалах.

Вечар, вечар! Такі нечаканы...
А, бадай, і найлепшы ў жыцці...
І, вядома – найлепшы ў жыцці...

***

Без весткі прапаўшаму
...Чыстаю вохрай, глуха-чырвонай,
ціха сплывае з медзі ствала
на мох збуялы, на звонка-зялёны,
ды ўжо счарнелы тут, ля камля.

Захад крывавіць... Ірве назаўсёды
дня залатую, жывую шчэ ніць.
О недарэчнасць – успомніць з нагоды
аб тым, што мёртвым ужо не баліць!..
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...Кропляў пякучых бег безупынны.
Бой аціхае... Ці трачу я слых?..
Зноў прыбывае сумнай ажыны,
сунічак сумных... дзеля жывых...

***

Без весткі прапаўшаму
Лагчына, груд... Алешнік, як нядоля,
брыдзе, здарожаны... спыніўся. Назаўжды.
Струменіць неба хвалямі нуды
на здратаванае жалезам поле.
... Як цяжка паміраць! Чужынца крок,
смех. І цурчыць – на нашым полі бою!
Зямля, расстацца я не мог з табою,
і выстаяў. Ды сіл... устаць не змог...
Ні вечароў, ні раніц больш не будзе,
счарнелі ліпы роднага сяла...
І чырвань канюшыны запляла
зямлёй мае прыдушаныя грудзі.
І тысячы над галавою зор –
асколкі памяці – ірвуць прастор...