Венанцы Бутрым: У барвах зямлі

***

А ноччу сняцца рэкi Беларусi,
і нават назвы iх, што чысты гук нясуць.
Iнакш нiхто iх звацца не прымусiў,
як Шчара, Нёман, Прыпяць, Друць.

Крануўся лёд! Чаромха губiць цвет!..
А там i вялы лiст на плынь халоднай хвалi...
I журавы пайшлi, за сонцам услед!..
Ужо як дробны шрот, ужо не чуваць, прапалi...

I ў сэрцы мужным – новы лiстапад.
А пасмы-касмылi пакутлiвых вiроў
пад тоўшчу лёду паляглi.

I ўсе жыццё, няйначай,– змена дат...
Ды ў рэчышчах старых, сярод снягоў,
плывуць надзеi новай караблi.

***

Адлiжна, трывожна... Зацята
за кроны чапляецца дым!
I посвiст антэнаў напятых
намерам, няйначай, благiм.

Праз ноч – да чацвёртай, да пятай
развязкi упарта чакаць:
затопiць, залье узурпатар –
драты так панура рыпяць!..

А мо? Раскалолася б неба!..
Хай колкасць сусвету сплыве,
праб’ецца ледзь бачная Вега
дрыжаць i свяцiць пакрысе,
каб шарай гадзiнаю рання
праклалiся зноў рубяжы.

***

Першы снег, беспрычынная радасць!
На гарачыя вусны рабiн –
пацалункi халодныя градам...
Смех таропкi ад гнуткiх галiн...

Стынуць пальцы, падступна халодзiць
прытуманены шэранню стан.
О, спрадвечна салодкi падман,
ты, чаканне, сумненняў разводдзе!..

З кузнi звон, перастукi. Бунтуе
ў гулкiм горане полымя шар,
ды абняты дрымотай абшар
нат уласнага сэрца не чуе...

Будзе ноч насцярожана светлая
сiлуэты лiчыць збоч дарог...

ТРЫПЦІХ

1
...Дзе ж тыя качары, чапля сiвая
ў ранiшнiм цёплым тумане?
Хмара суцэльная, полап без краю,
як безнадзейнасць чакання!..
Цьмянай ружовасцю трапяткою
вока i думкi лагодзiць
чуласць сустрэчы неба з вадою
там, дзе ўжо сонцу ўзыходзiць?
Мо, як на грудзi адны, i даволi?
Проблiск найменшы не свецiць!
Ў голую шыбiну – голае голле,
нiзкi, пранiзлiвы вецер...

2
Бачу, нарэшце! Белыя мухi,
о, замiльгалi, дружна пайшлi!
Мо пасланцамi гульбы-завiрухi
да перамучанай, грэшнай зямлi?
Тракi стальныя, грузныя колы,
хуткасцi прагнай нястрымнай цяжар...
Зноў заiмжыла ўпарта наўкола
з перанасычаных вiльгаццю хмар...

Досыць! Брысцi па размытых разорах
i ў думках – цi знойдзецца сiл...
Не адгукнецца спагадай прастора,
хоць кляў бы, хоць шчыра прасiў...

3
Сеюцца, сеюцца крупы бялюткi...
Кроны, паветра, дахi i дол
у дотыках лёгкiх, росчырках гнуткiх –
тчэцца абрус на няпрыбраны стол...
I ўсе яснее. I сустракае
воблiкам новым знаёмых з’яў.
I промень першы з-за небакраю
раптам прабiўся, але прапаў...
Ды адбылося: ў хвiлiну такую,
што незваротнаю явай прыйшла,
хвалю ўздымае, следам другую,
ужо нястрымны прылiў святла...

***

Сыпле i сыпле белае рэчыва –
прыступам хмары пайшлi!..
Памяць, слабая мая, чалавечая,
як тое зерне ў раллi?..

Цёмны бруснiчнiк калянасцю голаю
змоўк? Цi размовы вядзе?
Вы, што не маеце гучнага голасу,
цi не замерлi ў бядзе?

Дзiўны зварот? Недарэчнае мроiва,
пошукi казачных сiл?
Ах, на зямлi ды нямала што скроена
на нештодзённы капыл!

Дробныя кветкi. Маўклiвыя людзi.
Што нi чарот – вастрыё!..
Перабалiць мне. А вам – не прыбудзе,
пойдзем усе пад куп’ё!..

Толькi як стрэну сваю ўжо часiну –
яснасць i велiчны змрок,–
ўбачу яшчэ раз усё, што пакiнуў.
От, проста так, незнарок...

Выдму сухую чаборам палонiць,
крэмня па ёй – дзе-нiдзе.
Лiпенем вузкiя пахнуць далонi...
Вочы ў задуме-паўсне...

Мост, далячынь – як прыгожае дзiва,
дугi ўскiнўтых крыл...
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Крок – і адзін па Краiне шчаслiвай!
Гэй, вы, з прыжыццёвых магiл!

***

Цiхі i чысты блакiт –
нават вачам балюча.
Ў долах – бы клiчнiкi ўбiты –
з-пад снегу мёртвае сучча.

Хромам i умбраю сосны
праз насцярожаны iней.
Гiля рэальнейшы посвiст –
ў зачараванай краiне!..

Бездань, бясконцасць і холад –
подых халодны сусвету
і мяккае ззянне наўкола –
песціць свяціла планету...

Ах, непрывычныя словы!
Лепей – зямля пад нагамi,
ў лужынах сонца абновы
i пры дарозе той камень.