Венанцы Бутрым - У барвах зямлі

Ступлю, неразважны, няўдала,
заняты тым, што ў руках.
(Глыжоў і карэння нямала
на пакручастых шляхах...)
Дробныя пырснуць асколкі...
Спуджана ўзнімецца грак –
подых пранізліва волкі
на момант пройме прасцяг...
І стану я ціхі і роўны,
па мерцы на кожны фасон,
а профіль – нейтральна бяскроўны –
стандартным з абедзьвюх старон.
Ніхто ўпікнуці не зможа
ці пахітаць галавой:
змяшчуся ў пракрустава ложа –
тупік той дарожкі маёй.

Бляклая рунь па-за ворывам
колеры возьме свае –
што халадамі агорана,
тое цяплом аджыве.
А сыдуцца бровы пагрозна –
шалей, вераб’іная ноч!..
Паўмёртвыя птушкі ў гнёздах...
Жалобны ядловец наўзбоч...

Цемры цурацца слабому,
сіл – толькі сэрца суняць!..
Заранка птушынаму дому
надзеі праставіць пячаць...
І ты не тужы. Адзіноту
не для жанчын завялі.
Смутку накажам быць госцем залётным,
на ўсёй неабсяжнай зямлі...

***

Зноў у садзе сiнiц галасы,
кожны лiст ювелiры чаканiлi.
Тым, пунсовым, мне плашч прыбяры –
заўтра з дому iду на свiтаннi.

I да ночы мяне не чакай –
дзень малы абысцi ўсе разлогi.
Парадзеў мой асiнавы гай,
сцеле хрусткую чырвань пад ногi...

Россып верасу, склаўшы зарок,
сiнiм полымем клiча здалёк...

Як жа быльнiк счарнеў!.. Таварняк
грукацiць,перагоны глынае...
Не магу iх пакiнуць нiяк,
хоць і ведаю – доўга чакаеш.

***

Я быў малы. Йшла па зямлi вайна –
жанчына юная з сiвою галавою.
На бруку вулачкi, апафеозам бою,
ляжаў варожы труп асмалкам бервяна.

У грудзi бiўся страх i роспачы навала.
Адрына збурана, агню смяротны хрып.
I местачковы журавель вымучваў скрып –
вады на галавешкi не хапала.

На небе злыя шнары праляглi.
Пакутамi брыняў след плямiстай змяi.
О верасень, мой месяц сiнявокi,
купаюся ў зычлiвасцi тваёй!
Плывуць няведама куды суцiшныя аблокi,
сцiраюць след штыка над галавой...

***

Днём даўжэзным намуляўшы ногi,
прытамiўшы i думкi i зрок,
дабiваю астатак дарогi.
Недалёка ўжо. Спорыцца крок.

- - -
Ночы верасня! Дужы сусвет
хмары збыў i спакой рассылае.
Зор шляхi i арбiты планет
завяршаюцца нам... небакраем!..

Недзе гусi крычаць... Не, хутчэй
пераклiк цеплавозаў далёкi.
Пiльны позiрк бяздонных вачэй...
Проблiск дробных агнёў адзiнокiх.

- - -
Прахалоду спагадай нясе,
лоб кранае вiльготным павевам.
I па кроплi губляеш сябе,
як лiстоту нябачнае дрэва.

Суразмерыўся крок, павяла
каляiна, як колiшнiм трактам.
Тут спынiся, дарог больш няма!
Што было – ўсё паглынута раптам!

- - -
Ты – адзiн, на бязмежнай гары.
Толькi рух, каб адным намаганнем
дакрануцца касмiчнай зары,
перакрэслiць усе iснаваннi!..

Ды плыве ад халоднай зямлi,
у прадоннi прасторы сабраны,
пах надоечы ўзнятай раллi –
боль старой, незагойнае раны...

- - -
Хай узняўся, ляцiш ўсё вышэй,
усё лепшай шукаючы долi –
не сыходзяць упарта з вачэй
луг бацькоўскi i матчына поле...

***

Ўсё туды, ў непадробную сiнь
так спакуслiва цягнецца зрок!
Зразумець – i надзею пакiнь
што знайшоў праз будзённасць дарог.

Выбягаюць асiны наўпрост –
галiзна i лiняласць кары;
на атлас i крамнёвасць бяроз
сонца нiзкае позняй пары;
перасвiст развiтальны шпакоў –
непазбежнага радасць i сум.
I аддаць ўсё, што маеш, гатоў
за звычайны пад лесам валун...

– Прыпынi, брат. Нiколi яшчэ
тут, убаку ад гравiйкi, не быў...

***

Б.І.

Чысты кобальт прамытага неба –
трое сутак iшлi ўжо дажджы.
Гонiць, гонiць – пазбыцца, знаць, трэба,–
друз аблокаў да нейкай мяжы.

I табе было неяк маркотна –
ўсё крадком паглядала ў акно:
след на шыбе ад кроплi самотнай
так знiкомы!.. Прапаў – заплыло...

А скажу я табе: неаднойчы
яшчэ будзе прычына тузе!
Хмар прыгнаў буйны вецер-малойчык –
зноў iмжыць i гняце пакрысе...

Дык бярэм хоць на сёння з сабой
гэты белы на сiнiм прыбой!

ЧАТЫРЫ НАКIДЫ

1
Дзе ты, дзiўны час навальнiц?
Лiсце ў скрусе ўсцiлае дол.
Поўнi той не спаткае ноч,
ночы той нi шукаць, нi знайсцi...