"А ў начное гэта я ці ня я
Пасвіць гнала твайго здыхлага каня?
А твой конь у маю чорну траву
Толькі звесіў-перавесіў галаву.
А мой конь, рухавы коніку
Цісне кнопкі на гармоніку.
А ягоны конік рупіцца -
І таўчэ мяне і рухаецца".
"А скажы ты, раскажы ты, Станіслаў,
Як ты гэтакім канём рухавым стаў?
Рухавейшым за рухавы калаўрот,
Як каню твайму ўляцела муха у рот!"
"А я гэтакім-такім рухавым стаў
Як у паху Стапуліхі паскакаў.
Як не спаў я соннай мухаю,
Стапуліху рухаў-рухаўся".
"Стапуліха, раз'яціттваюмаць,
Ты давай мне рухаць-рухацца-даваць!"
"Каб не спаў ты з бляхай-мухаю,
Заскачу цябе зарухаю!"
"Каб я рухаў і зарухаў белы свет
Ты купі мне для каня веласіпед.
Будзе ён круціць педалямі,
Буду я канём з медалямі..."
І тут пчала - каня! Ах, бляха-муха!..
Бадай бы срачка ў залатое бруха
Табе, кусачка, авадня сяструха!..
Ну, а цяпер паслухай, засяруха...
Шалёная шаша ад Крэва да Варшавы!
Нябёсы п'е нагбом Мядзведзіца з Каўша,
І ў кожным з нас душа
разбойніка Варавы -
Вясёлая гульба, віно і анаша.
З чаго гульба пайшла?.. Забылася прычына!
З таго, што ў нас жыццё - адно і на глыток!
І ў нас адна на ўсіх - навошта больш? - жанчына,
Калі адзін канец - і ўсім у той жа бок!
"А ну нам раскажы, як ты да нас блудзіла!
А ну нам пакажы кайфовае кіно!
А ну ўсё загалі!.. "
"Ты меней пі,вадзіла!
Ці, калі хочаш, пі! Усё на ўсіх адно..."
Як смокча! - ах ты, б..! Як языком казыча!
Мы б не ўзялі з сабой старой якой каргі!..
"Гэй, музыку гучней, бо за вакном кыгыча,
І хто б гэта мог быць?! - кы-гы! кы-гы! кы-гы!"
А хто б ні быў - пляваць! Я сам сябе не помню!..
Забыўся, хто я ёсць!.. Крумкач? Пугач? Удод?..
І нахі-
ля-
ецца, плыве на захад поўня
Над скошанай шашой, што ўпаварот -
на ўсход.
Вадзіла, ты куды?! Мне ў гэты бок не ўспешкі!..
Там на мяне сіло! Я выскачыў з яго!
Дык для чаго - назад?
Які язык у Гнешкі!..
Але ж не жыць было - на ўсходзе - са свайго.
Ні анашу курыць, ні піць было ў астрозе!..
Я заплаціў за ўсё! Я ўсе вярнуў даўгі!..
Ды што за птушка там - наперарэз дарозе?!
Пра што яна крычыць: "Кы-гы! Кы-гы! Кы-гы!"
Мне патакае ўсё - яна не патакае!..
І што гэта за крык,
і што гэта за знак? -
Я б разгадаў, але
кампанія такая! -
І Гнешцы ўсё адно - і хто крычыць, і як.
А гэтае "кы-гы"
заходзіцца над намі!
Як з адзіноты ўсёй! З усёй маёй тугі!
З маёй маны! З віны! Аглухлымі званамі
З расхрастанай душы: "Кы-гы! Кы-гы! Кы-гы!"
Ламае кайф, як лёс!
Спыніся ты, вадзіла!..
Не спыніцца ніхто! Шалёная шаша!
І ў кожным, як віхор, віруе злая сіла,
У кожнага свая шалёная душа!
Канае ўжо мая!.. Ды блізка да Варшавы -
Світанак там! -
і ў ім
касцёльны крыж дрыжыць...
І толькі пра адно ў разбойніка Варавы
Пытае Ешуа:
"Скажы,
ты хочаш
жыць?.."
Пра што пытаць?.. Калі
кампанія такая!
Такая Гнешка ў нас!
Не капай на мазгі!...
А ў цёмнай вышыні, якая ўся пустая,
Няўцямнае, як Бог:
"Кы-гы, кы-гы, кы-гы..."
Кайса ў спевы: "Каб ты ведаў,
Скуль засос і драпыгы -
Я з твайго веласіпеда
Пазданулася!..
Кы-гы..."
Ах, што за мова!.. Колькі звону ў слове!..
А восы - супраць! Авадні ўсе ў змове:
Таго няма! Сяго ёй не стае...
А як пчала на беларускай мове
Звініць-пяе!
І не адно звініць... Збірае мёд.
І не паздзіць пра мову і народ.
Я і ўсіх, і ўсё я зведаў,
Я пад пахай Бога ўзрос.
Ды не знаў веласіпеда,
Што паставіў бы засос.
Тут давай скакаць Лявон:
"Ты ж млявей за млявы сон!"
Тут давай касіць Ляксей:
"Зайца косага касей!"
"Хай сабе я заяц косы,
Млявы хай, як зайца сон,
Але хто - пчалу за косы?
Га, Ляксей?"
"Кы-гы!" - Лявон.
Ну ў мяне і дружбаны
З той і з гэтай стараны...
Той дружбан, які палева,
Цісне Касю-каралеву.
Той дружбан, які паправа...
"Каве!.. -
Маці ў лона скочыў зайка. -
Што з чаго ўсё?.."
"А з чаго ўсё ў яйку? Дзе
Само тое, з чаго яйка?"
"У Нябеснае Вадзе,
Дзе загадка-загадайка".
Маці кажа, не трывае:
"Бог нам з неба налівае
Роўна ўсім да аднаго.
А ўжо хто як выпівае,
Як хмялее, як гуляе -
Гэта клопат не Яго".
Читать дальше