Уладзімір Някляеў - Так

Кажа перша: "Не мая
Старана твая, мой родны..."

Друга кажа: "Там халодна..."

"Што ж, сынок, тады ўжо я..." -
Плача маці безвыходна.

...Я ўявіў у плачы маці
Зноў у той скразянай хаце,
Што паліць - не напаліць,
З буракамі, парсюкамі,
Што карміць - не накарміць,
З ашурпелымі рукамі,
З адубелымі нагамі
Ад крапівы-лебяды,
Ад лядзянае вады,
Ад гароты ды бяды,
Ад памёту каля плоту,
Ад астрожнай той работы,
Што рабіць - не дарабіць!..

"Дзякуй, Божа.
Буду жыць
З тым, што ёсць... А маю - многа..."

"Мала не бывае ў Бога, -
Усміхнуўся хітры Бог. -
Ты памог мне - я памог,
Гэны - гэнаму,
папхнулі,
павалілі - і пайшло!.."

"Што пайшло?.."

"А што было.
Што папхнулі, павалілі..."

...Знаў я Хокана і Вілі,
Юху знаў, Ану і Пекку,
Вяйнямёйнена старога...

На зямлі, бадай, нікога
І няма, каго не знаў...

Ды хітрэйшага за Бога
Беларуса, фіна, грэка,
Хоць цыгана, хоць габрэя -
Далібог, не сустракаў.

Думаў Бог: усё, я здаўся.
Не на гэнага нарваўся...

"Так тут пуста... чыста-сіне...
Матэр'яльных спраў няма..."

Мы сядзелі
чын па чыне,
Ён на вечнай аблачыне,
Я на печы на аўчыне,
Кожны ведаў месца... "Сыне!.." -
Маці ўскрыкнула.
Дарма...

"Ты вярні імя жанчыне.
Гэта ж гук пусты - імя".

І ўчуўся мне
Касмічны Боскі Выдых!..

І разам -
Сонца выйшла,
Месяц выбег,
І зоры ўсе
у рой
з усіх дарог
Зляцеліся, каб чуць, што скажа Бог.

А Бог - да Маці: "Ты ў Мяне ні піць
Ні есці не прасіла - прытуліць
Да сэрца сына ты Мяне маліла.
І ты маліла - і твая магіла.

Дык вось ён, той, каго да сэрца туліш
І пасля смерці..." - Бог сказаў і ўстаў.

Так капялюш услед пчале прыўзняў
Стары...
І ў Бога, хто мая матуля -
Пацалаваўшы, я пытаць не стаў.

"А імя? - спытаў. - Жанчыне?.."

Бог нябёсы як расчыне
Ды як крыкне! - я ў кусты,
Не ўяўляў Яго такога:
"Слова Бога - гук пусты?!."

І знайшлі мяне, п'янога,
Незямнога, ледзь жывога,
Ну, такога - што не жыць,
У кустах, дзе Бог пасеяў,
П'яныя Лявон з Ляксеем,
Сталі радасна душыць:
"Чыста сіла ў самагонцы!
Будзем піць адно яе!
Ад яе пчалой пад сонцам
Галава звініць-пяе..."
"От жа дух у самагона!
Аднаго і будзем піць!
Ад яго нябесным звонам
Галава пяе-звініць..."

І думаў я пяючай галавой:
"Хоць міг пражыць, але пражыць пчалой..."
І слухаў, як
у галаве звініць:
"Хоць міг прысніць, але з пчалой прысніць..."

І ў дупле заплюшчыў вочы:
"Спіце, пчолы. Добрай ночы..."

І быў голас: "Спі, мой госць.
Сон твой - гэта ўсё, што ёсць...

...Імя тваё - усё, што ў цябе ёсць, -
Далей казаў ён. - З тым ты нарадзіўся
І з тым памрэш. І не нябесны госць,
Хто выракся імя. Самаспаліўся.

У Богу Бога ты раззвераваў,
Сказаўшы, што імя - як гук пустэльны..."
"Не пра сваё я! І не так казаў..."
"Шануй імя. Яно - твой крыж нацельны.
Цалуй імя..."

І я пацалаваў
Імя, як мяне маці цалавала...

І Кайса, павярнуўшыся, сказала:
- І так тут цесна!.. Дзе яго ты ўзяў?..
Жыцця няма ад гомасексуалаў.

- Ты дзе была?
- У Бога, дзе ж яшчэ!..

Засос на шыі ў Кайсы... На шчацэ
Кустоў падрапы...
- Так нас Бог цалуе?
- Калі ты кінеш піць напрапалую?
Дарваўся да Радзімы - і ў кусты!
Нібы няма ў нас ложка з траў гаючых...

- Дык гэта я быў?..
- Хто ж, калі не ты!
Не Бог у тых кустах.
Не дух святы...

І стала мне так крыўдна, так балюча
За наш народ!..
А пчолка Кайса ў рот,
Што я разявіў, ад пітва мікстуры
Як сыпане! - я з Дуба, з верхатуры
Як скакану!- бо рот пячэ, жывот!
Бяда!..
Так даў я дуба за народ,
Што гіне ад
адсутнасці культуры.

Ну, а памёр... дык што ж... з такой бяды...
Канечне, норма меней...
Час.
Гады.

- Раззвераваў ты Бога тым імя...
А ўсё-ткі: хто яна?
- Яе няма.

- Няхай няма... Праблема засталася:
Адмовіў
Бог у злосці
пчолцы Кайсе.
Сказаў Ён Сонцу: "Зловяць - падымайся.
А то прывыклі, каб усё за так,
Ды яшчэ плакаць: як мы драты, біты!.."

Дык ты ўяві: якія трэба ніты?
Якія сеці і які рыбак...