Уладзімір Някляеў - Так

"Што ж..." - тут Кюллікі сказала,
Узляцеўшы за сястрою
І лятучым гімназістам.

Было ў нябёсах велічна і чыста.
Мяне даўно ўжо ні адно з дзівос
І не здзіўляе, апрача нябёс.

Але стары здзіўляецца пчале
Таксама нездарма...
На поўні тле
Ляцелі мы, абняўшыся, да рэчкі,
Дзе, з вышыні падобныя на свечкі,
Кастры гарэлі - і каля кастроў
Скакалі, голыя, з капралам ("Будзь здароў! -
Яму я крыкнуў) пад вянкамі дзевы...

- Тады ляцім да мора... - ("Кайса! Дзе вы?" -
Скрозь полымя галёкаў нам капрал).

- Там ложак у мяне. Марскі карал.
Калі не заканапіў, не затахтаў
Мой ложак Ахта.
- Ахта?.. Хто такі?
- Слуп вадзяны. Зялёны бог марскі.
Сустрэча сёння ў іх з азёрным богам
І богам рэк... Уся вада ў адну
Зліваецца ў Купалле...

- Дай мне сну, -
Праплёскаў Ахта. - Не будзі старога...
- Цябе пабудзіш... З дзевамі зноў спіш?
- Я так і думаў: сёння прыляціш.

Я спытаўся: "Хто з ім злева?"
"Удутар, туману дзева".
Я спытаўся: "Хто з ім справа?"
"Мар'ята, таксама дзева,
Што ад ягады зачала."
"Як ад ягады зачала?"
"Так ад ягады зачала, -
Тут жа Кайса паказала:
Скокнула з зямлі брусніца
Ёй на чыстае калена,
З чыстага яе калена
На фальбону пад сукенку,
Скочыла вышэй на пояс,
С пояса на белы грудзі,
А з грудзей на падбародак,
З падбародку ўжо на губы...
З губ у рот яна слізнула..."

Ахта мовіў: "Я раўную".
"Велламу раўнуй!.."
"Старую
Раўнаваць вады царыцу,
Што сама не паляніцца
Збегаць сёння ў ягады?.."

Цягнула золлю ад марской вады
І ў Кайсы трохі ацяжэлі крыльцы...
- Давай паспім хвілінку, хай прысніцца
Табе Айчына... Ты хлапчук малы...

Не мог заснуць я ў ложку для пчалы.

Раптам трое падыходзяць,
З імі - лепшы Леммінкяйнен:
"Будзеш спаць ты ўночы, Ахта,
Не падымеш шторм у моры,
Па якім нам плыць на Поўнач,
Каб забраць у Лоўхі Сампа?"

"Буду спаць я, Леммінкяйнен,
З дзевай левай, Ільмарынен,
З дзевай правай, Вяйнямёйнен,
І царыца шторм не ўздыме,
Ноччу ў ягады адбегла".

Гэта вешчы Вяйнямёйнен!
Векавечны Ільмарынен!
З імі лепшы Леммінкяйнен, -
І плывуць яны па Сампа,
За які мяне даставіць
Пчолка Кайса да Айчыны,
Дзе пачне куваць зязюля -
Золата ліецца з роту,
І сцякае медзь па пёрках
На далінкі ды пагоркі...

Я ўзмаліў: "Мяне вазьміце!.."
Ды не ўзяў бы Вяйнямёйнен,
І не ўзяў бы Ільмарынен,
Калі б лепшы Леммінкяйнен
Не прамовіў: "Як два пальцы...
Разам мы былі на поўні,
Разам паплывем на Поўнач".

Разам стаўшы каля мора,
Мы да чоўна так сказалі:
"Як пухір, плыві па хвалях,
Кветкай па вадзе-быстрыцы.
Тры пяры ты дай, арол нам,
Тры - арол і два - варона".

- Тут нявыкрутка такая... -
Як свайму, мне Леммінкяйнен,
Калі човен мчаў у мора,
Давяраўся. - Я не маю,
Апроч вольнага занятку,
Аніякага другога,
Ды і вешчы Вяйнямёйнен,
Так бы мовіць, толькі вешчы,
Толькі кантэле і мае.
Лоўхі выбрала скупая
З трох зяцёў... каго б ты думаў?..

Я сказаў: "Цябе, вядома".

- Каваля!.. Бо Ільмарынен
Адкаваў ёй млын чароўны,
Каб муку адным ён бокам,
А другім ён соль малоў бы,
Трэцім - каб намолваў грошы...

Праз выпадак нехарошы
Ды праз час, што хуткацечны,
Ільмарынен векавечны
Стаў, канечне, удаўцом,
А той млын малоў і меле...
Ну дык мы на трох падзелім,
Забярэм у Лоўхі Сампа!..

"З ім дамоўлюся, бадай што", -
Усплыла ўва мне надзея".

Хутка лодка ў ноч нядзелі
На Купалле ў мора мкнула,
І расказваў Леммінкяйнен,
Каб яшчэ хутчэй плылося,
Як ён плыў і плыў аднойчы
І прыплыў на Востраў Дзеваў,
Дзе іх тысяча, нястомных,
І яшчэ тры сотні ўдоваў,
І як лепшы Леммінкяйнен
З іх ніводнай не пакрыўдзіў,
Апрача адной бабулі...

Тут і вешчы Вяйнямёйнен
Над кармой устрапянуўся,
Расказаў, як шчупачыху
Неяк быў злавіў такую,
Што з зубоў яе і пашчы
Кантэле такое выйшла,
Што зляталіся ўсе дзевы
Тое кантэле паслухаць,
І збягаліся ўсе ўдовы,
І прыйшла адна бабуля...

Векавечны Ільмарынен
Расказаў, як ён для Лоўхі
Адкаваў той млын чароўны,
Каб муку адным бы бокам,
А другім ён соль малоў бы,
Трэцім - каб намолваў грошы...

А цікавага нічога
Не паведаў Ільмарынен.

Так даплыў да Сарыёлы
Па спакойным моры човен,
І на бераг выйшла Лоўхі,
Снежнай Поўначы ўладарка,
І сказаў ёй Вяйнямёйнен: