Уладзімір Някляеў - Так

Сюды ідуць з усіх краёў,
Каб памаліцца, пілігрымы,
А я тут - хто? А я - чаго?
Мне б міма Яснай Гуры, міма
Канстанцінопаля і Рыма,
Што маюць Бога аднаго,
А служаць так яму, нібыта
Іх два - і нейкі большы з двух!
І колькі вернікаў пабіта,
Каб правіў каталіцкі дух,
Альбо, каб правіў праваслаўны!

А ў тым, які з іх болей слаўны,
Не разабрацца без вайны!
І б'юцца веры абаронцы, -
І гора, гібель той старонцы,
Дзе ў бітве сходзяцца яны!

Хто злічыць бітваў гэтых страты?..

- Вы хто такія? Уніяты?
Палі давай! Тут рускі край!
- Тут польскі край! Палі давай!

І кроў на кроў, і брат на брата...
Як Бог даруе, дык няхай.

Тады, апроч зіхоткіх зорак,
Нічога ў небе.
Вечнасць. Смерць,
З якой злучыўся Караль Корсак
Праз тое, што не зразумець.

19

Зіма ў Варшаве. Трэці снег
Ляжыць на ружах, як газета...
Не думаў я, што мой пабег
Перабяжыць за межы лета.

Раман акторкі і паэта
Яшчэ не скончаны. Але
Працяг ягонага сюжэта -
Чарнавікамі на стале.

Усё, што ў ім было прарочым,
Ужо звяршылася. Далей
Так можа быць, як мы захочам,
Ці, як прыдумаем, але...

20

Слізнуўся лёс па трасе коўзкай -
І развяліся ўсе масты...
Прад Боскай Маці Чанстахоўскай
Каменная стаяла ты.

Пра што малілася?.. Каб кара
Цябе мінула?.. Стала сном
Усё, што стала?..
Корсак Караль
Хістаў сусвет над абразом.

21

Як свет хістаецца!.. Ад краю
Да краю - і ад нас, ад нас...
- Не дакарай...
- Не дакараю...
- А помніш?..
- Помню...

Кожны раз
Праз сілу і скрозь слёзы - ласкі...
-Яблонская, ну, калі ласка,
Вярніся жыць!..
- Як жыць?.. Канец
Жыцця... Канец любоўнай казкі...
Святы айцец... Святы айцец...

- Не мучайся... Жыцця пракосы
Зноў зарастуць... Жыві травой...

І ты ківала галавой,
Як завадная лялька...

Корсак!..

22

Ён цікаваў цябе. Паўсюдна
Ён быў з табой, як з целам цень,
Як з духам здань... Яму падсуднай
Ва ўсім была ты... Кожны дзень
Насіла на магілу кветкі...

23

Банальныя ў сюжэце меткі:
- Ты не кахаў мяне!
- У сведкі
Я клічу Бога, што кахаў!..
- Ты бавіў час! Ты забаўляў
Сябе!.. -

І мяўся край сурвэткі,
І кубак каву праліваў.

24

Ты плакала... Саперніц мала
Табе ва ўсім - і не ставала
Для плачаў слёз... вачэй саміх...
Да донца выплакаўшы іх,
Ты прашаптала так не ўслых,
Ты моўчкі так даруй сказала,
Што больш сказала, чым
бывай...

25

- Бывай! Я пакідаю край,
Дзе стаў табой смяротна хворы!..
- Бывай! Чакай! Мы ўсе акторы!..
Бывай... Даруй! Не пакідай!..

І так да немачы, да зморы:
Як ноч: даруй...
Як дзень: бывай...

З двух галасоў - які прарочы?..
Ці той, які мне чуўся ўночы,
Ці той, што ўдзень?..
Ды ўсё на злом,
Як з ночы ў дзень, як дзень за днём
Касцёл... малітвы...

Дом сірочы
Нам гэты свет, дзе мы жывём.

26

Фальварка гулкія пакоі
Палохалі - такім пустым
Здаваўся дом, нібыта ў ім
Жывуць два цені,
зданяў двое...

Глухому чуецца глухое.
Сляпое бачыцца сляпым.

27

Я пакідаў... Вяртаўся зноў...
Зіма марнела ад дажджоў,
Плылі, цяклі сляпыя хмары...

Ты ўсё чакала помсты. Кары
Ты ўсё шукала - я знайшоў
Яе... Ты мне сказала:
- Караль...

28

Так паміраюць... Я ўжо блытаў
Сябе і Караля, нібыта
З ім чаргаваўся...
"Ты з забітым
Як будзеш жыць?.." - штоноч,
штодзень
З'яўляўся і пытаўся Вітаўт...

І я сачыў то здань, то цень -
То цікаваў сябе самога!..

"Вазьмі мой слых, - маліў я Бога, -
Мой зрок вазьмі - і ёй вярні!.."

29

- Як змрочна! Запалі агні...
- Гараць...
- Гараць?.. Чаму так цёмна?!.
Ён там! За імі!!.
- Не крычы...
- Як глуха!.. Музыку ўключы...
"Каханая, мы непрытомна
Жывём..."

30

"Каханы, мне ўжо сілы,
Каб жыць на яве, не стае..."

- Давай адыйдзем ад магілы,
Яблонская! На край яе
Каханне ставіць рызыкоўна -
Цікуюць мёртвыя жывых!..