Уладзімір Някляеў - Знак аховы

Ніхто не даруе нам крыўды і слёз —
Адплаціцца ўсё і адплачацца.

Няўмысную крыўду грахом не лічу...
I ўсё ж — як дамоў прывядуць каляіны —
Хаваючы вочы, няўклюдна маўчу,
Сустрэўшы старую Куліну,

Яна ўжо даўно мяне не пазнае...
Але, быццам памяці лютая спадчына,
Мне чуецца скрогатны голас яе:
«Адплаціцца ўсё і адплачацца!»

Спытаю:
«Куліна, якая віна
Мая прад табою?!.»
Адказ не пачую...
За што ж тады ўслед мне ўсё шэпча яна
Дражнілаўку тую,
Дражнілаўку тую?..

Жыцця палавіна... Жыцця палавіна...
Старая Куліна... Старая Куліна...

Паедзем у Цхіву, Карын...
У Цхіву, лазой вінаграднай спавітую,
У Цхіву, дзе сонца,
Нібы мандарын,
Салодкае і сакавітае,
Паедзем, Карын!
Нас чакае сястра —
Таполька,
Тугою касой,
Бы лазой вінаграднай,
Павітая.
Як добра было з ёй сядзець ля кастра
I слухаць размову,
Дзе напіыя словы
З грузінскімі зблытаны.
Паедзем, Карын...
Брату нельга сястру забываць,
I мне з ёй сустрэцца — душа набалела
Сумую, Карын...
I хачу паўтараць:
Натэлла... Натэлла... Натэлла...
Паедзем у Цхіву, Карын...

...Брат, забывай, што малады
Па балынаку скакаў найпершы.
Твае крылатыя сляды
Затопчуць пешыя.

На свяце ліпеня шыкуй —
Ды чуй ад студзеня,
Здалёку:
Дарога не па балыпаку.
Дарога збоку.

Яна вядзе цябе за край
Звычайных змен святла і цемры.
Ты вобмацкам яе шукай,—
Дарогу веры.

Не гніся — лінію дабра
Направа выгнуць ці налева,
Нібы з Адамава рабра
Выточваць пацеркі для Евы.

I выняньчаць цябе
Рака,
Ігліца,
Дзьмухавец і рута,
Калі ты пылам балынака
Дыхнуў атрутна.

Што, Валодзька?.. Зноў, здаецца,
З каляіны выбіла...
Ах, як выбалела сэрца!
Ах, як выбалела.
Таргаваў на кірмашы
Весела ранетамі...
Вершаў сумных не пішы,
Дурань гэтакі.
Ах, зялёным лоннем вод
Вочы дзеўчыны!..
Не пішы святочных од.
Сні пра вечнае.
Вам — за вочы і касу —
Яблыкі найлепшыя...
Рыфмай лозунгі не псуй.
Смешна.
Пакацілася — трымай! —
Сэрца яблыкам...
Вось пра гэта і спявай
Ямбамі.

Жанчына...
Каханая ўстала над цёмнай ракой.
Жанчына...
Каханая доўга глядзела ў ваду.

На поплаве дальнім
Я потым русалку знайду,
Русалчыны вочы закрыго спакойнай рукой.

Пасля я — аслеплы — па беразе
Буду
Ісці.
I будуць дзве чорных гадзюкі
За мною
Паўзці.
Дагоніць адна з іх —
Ударыць маланкаю лютай.
Дагоніць другая —
I высмакча з раны атруту.

Праплыў перон і знік.
I колы зачасцілі.
Дрымотны праваднік
Разносіць чай астылы.
Салдат... Жанчына... Дзед...
Дзяўчынка (ў сёмым классе).
Ніяк не ўспомню, дзе
Я з імі сустракаўся.
Калышацца вагон
Чаёва, вечарова...
Шануй дарожны сон
Да станцыі чарговай.
Пацягне скразняком...
Жалеза праляскоча...
Махне нам дзед кійком,
Па цаліку пакроча.
Запорхае за ім
Дзяўчынка, як сняжынка...
Сцячэ з адхону дым —
I захіне сцяжынку.

Не з першага крыку,
Не з першай слязіны,
Не з першага смеху
Пачаўся быў я,
а пачаўся быў с першага снегу
Над плошчай вакзальнай,
дзе ты мяне ціха гукнула,
I перш чым гукнула —
Пазнала,
Прызнала,
Пачула,
I перш чым сляды нашы,
збегшыся, рушылі побач,
I перш чым у дом наш
прыйшла варажбіткаю поўнач,
I перш чым цябе анідзе
Назаўсёды не стала —
Сняжына апошняя
Першага снегу
Растала...

Несупадзенне дат.
Несупадзенне вех.
Вяртаецца назад
Даўно забыты снег.
Узняў забыты дождж
Блакітнае крыло.

Усё было — і ўсё ж,
Што будзе — не было.
I ў садзе над ракой,
Чырвоным ад калін,
Пружынай
Пад рукой
Напружанне галін.
Галінку адпушчу —
Мільгне за далягляд,
I вернецца назад,
I вернецца назад.

«Слухай, давай мы з табой пагамонім.
Сядзем ды вып'ем віна.
Я паіграў бы табе на гармоніку,
Каб не вайна.

Ах, быў гармонік!
Басовыя — з жоўцю,
З цёмным блакітам — галасавыя...
Чуў бы ты, як па руках маіх жонка
Дзень галасіла
I ноч галасіла.

Яна ўспаміны не люты
Будзем мужчынамі.
Толькі бываюць мінуты —
Жыць немагчыма.