Ірына Багдановіч - Чаравікі маленства

Калі на сумныя дамы
Накіне вечар хустку змроку,
А потым конік вараны
Зусім схавае ix ад вока,
Тады ў душы сціхае боль
I міг прыходзіць прасвятлення,
Нібы ніколі не было
Набытку цяжкага сумненняў.

I чысціню абраду
Святкуе душа радзей...
Я смутак у ночы ўкраду,
Як коней цыган крадзе.
Той смутак — мой першы конь,
А боль — то другі мой конь,
A трэці конь — адзінота...
Снежныя сны з налёту
Растопіць гарачая скронь.
Так выеду ў ноч дазорам,
Па-іншаму не змагу.
Пад здзіўленым шэптам зорак
Ганяю сваю тугу.
A скіну з душы пакуты —
Пакліча жыццё далей.
I з ноччу адыдзе смутак
Да новых маіх завей.
I вернецца непадробкай,
Нібы старажытны абклад,
I глыбінёй — палёгка,
I чысцінёй — абрад.

На змярканні грубеюць абрысы
Нагрувашчаных шэрых дамоў.
У зямлі міжасфальтавай прысмак
Вечаровых вясковых двароў,

Дзе паселі на плоце гарлачыкі
Урачыста пятрэць, санцаваць,
Дзе згатуе бабуля камячанкі
I пакліча мяне частаваць.

Прабачэння прасіць не патрэбна.
Пакланюся дубам i сасне,
Павуцінак вандроўнаму срэбру.
Кліча грузны, каменны — мяне.

Горад шумна малюе эпоху
Шынамі,
Раскупляе газеты.
А ты йдзеш сабе збоку прыпёку
З гаспадарчаю сеткай.

Прыгадаеш, як некалі маці
З-пад зямлі ўсё, здавалася, мела,
I падлічваеш, як пратрымацца
Да авансу
У панядзелак.

Горад трушчыць цукеркі пад вечар,
У кавярні п'е каву.
У цябе ж — з каструлямі веча,
Дыялог сямейны з прыправай.

Тут камедыя побач з драмай,
Сплёўся вузел жыцця адзіны.
Ты, жанчына з авоськай, таксама
Штрых сталічнай карціны.

Я i тады не буду вам зайздросціць,
Хто клопату не мае ні аб чым,
Калі да вас мае збяруцца госці,
А мы з пустэчай сумна памаўчым.

Заварым самі вечарам гарбаты,
Запіўшы крыўды гаркаваты смак...
Усё шчыміць душа ад першай страты,
Хаця за ёй гадоў пражытых шмат.

Зноў вяртацца ў пустую кватэру,
Ведаць пэўна: ў глухія дамы,
I ніхто не пастукае ў дзверы,
Не парушыць спакой твой нямы.
Прабіраецца ў скроні трывога,
Ахінаюць душу халады —
Усё было i не стала нічога
У гэты дзень незямной пустаты.
Людзі, дзе вы?
Так многа вас побач,
А як быццам нікога няма.
Не заўважыўшы ў бліжняга роспач,
Вы праходзіце міма штодня.
Нас чакае бетонным красвордам
Разгарожаны кубамі дом.
Мы ў ім літарай,
Кожны — асобнай,
Ад вялікага слова жывём.
Мнагалюдны расквечаны горад,
Адзіноцтвы трамваі вязудь,
Паміж сценкамі шчасце i гора
На тым самым паверсе жывуць.
Зачыняюцца дзверы грунтоўна...
Хтосьці стукае лёгкай рукой —
Гэта смутак у вобліку поўні
Завітаў у самотны пакой.

Бывае свята ў дзень звычайны,
Нягучнае даверу свята,
Калі над словам цар — маўчанне,
Калі слабее душ напятасць.
Як быццам, сцішыліся раптам
Завеі спраў, падзей, імёнаў,
I расшчапіў гадзіннік краты,
Каб пераблытаць лад штодзённы.
Прыдіхне ўсё, што набалела,
I загучыць пяшчоты мова,
I свет, дагэтуль чорна-белы,
Ўсміхнецца рознакалярова.

Сцякаюць, нібы кроплі, дні.
А мы губляем незаўважна
Сяброў, i прагу цішыні,
I веру ў цуды ў снах вітражных.

Калісьці зломіцца ў душы
Адна жывучая галінка.
Як чыстым звонам вітражы,
Свет распадзецца на часцінкі.

I нехта без мяне збярэ,
Зноў ажывіць вітраж мудроны.
Высока, скрозь галіны дрэў,
Як шкельцы, свецяцца імёны.

Адкуль было ведаць, што шчасце
Апошні ў кішэні пятак,
Партфель i студэнцкія «снасці»,
Дыплом, што спакой адмятаў?

Стаміўшыся ў бібліятэцы,
Ідзём лукавінай ракі.
I хтосьці, бадай, усміхнецца,
Што мы яшчэ не жабракі.

Пятак — гэта проста багацце!
Спыніліся: шыльдачка «Хлеб».
«Нам чвэртачку чорнага дайце»,
За гэта што можа быць лепш?

Вячэра такая — не дома —
Смачней нам за смачнае ўсё.
Зайздросціла сумка з дыпломам
Быў хлеб, пацалункі, жыццё.

1
На самай светлай паляне
Ладзіць нябачныя кроены,
Тчэ павуцінне Восень
На вэлюм для ўнучкі Вясны.