Рыгор Крушына - Хвiлiна роздуму

Тады над сьветам ілюзорным
Чужая думка сном плыве.
I верш карункам шматвузорным
Зіхціць у цьмяным харастве.

Хвіліна роздуму ў зацішшы.
Я ў творчых муках трапяткі.
Мая душа паэму піша,
А я бяру ня ўсе радкі.

I ліст паперы я камечу...
Ня бачу радасьці ў радкох.
Малюся шчыра, каб пустэчу
Ператварыў у сад мой Бог.

Той сад прыгожых лятуценьняў!
Там сьпеюць песьнямі плады,
Там дух імкненьняў і хаценьняў
Непераможны, малады.

ПАЎТОРНАЯ МАЛАДОСЬЦЬ

У парку казачная быль:
Трава адзвоньвае трамваем,
Матляе крылцамі матыль
I краску ласкай спавівае.

А дрэва шэпча... Так мой дзед
Шаптаў набожна час малітваў.
Ізноў, пачуўшы мілы сьвет,
Я маладосьць маю распытваў:

— А ці ня ў лес пайшла ў грыбы?
Суніцаў сьпелых назьбірала?
А мо здушыў цябе грубы
Той культ эпохі цемрашала?..

Я перажыў з табой гады
Трывогі, голаду і гора.
Цяпер — паўторна малады —
Спаткаў я сонца каля мора.

Цябе, былая маладосьць,
Вітаюць памяць і ўспаміны.
Але і сёньня сілы ёсьць,
Я маю палкія хвіліны.

Я З ТАБОЙ ПЯЮ

Я гляджу на мілую маю
I чульліва край мой пазнаю;
У цябе бялявая каса,
А я ў думках кужаль расчасаў.

Мне здаецца, у вачох тваіх —
Сіні цьвет валошак палявых.
Ты ўзбудзіла песьняй мой пакой.
Дзе-ж мая цьвярозасьць і спакой?

Я хмялею ўцешна бяз віна.
Ці ня ў гэтым ёсьць твая віна?
Я укленчыў... Я з табой пяю.
Бацькаўшчыну ў мілай пазнаю.

МОСТ

Я пазнаю ў вачох тваіх
Мой сьмех далёкай маладосьці,
Той сьмех яшчэ ў грудзёх
Ня сьціх.
Ты памятаеш?
Там — на мосьце...

Мы там на Случчыне, калі
Вясны зьвіваліся каралі,
Лакцямi поручні гнялі
I ў рэчцы нераст назіралі.

Цьвіла няўрымсьлівая сінь,
Яна здавалася густою.
Там зіхацелі карасі
Сваёю срэбнаю лускою.

I мітусіліся ў вадзе.
I тая хваляў таямнiца
Аж праз гады да нас ідзе
I Случ
З дзяцінствам нашым
Сьніцца.

I не забыцца як і мой
I твой
На мосьце сьмех гайдаўся.
Была ад рыбiны нямой
У рабаціньні скрозь
Вада ўся.

Мы мелі свой утульны кут,
Хаванку хітрую між паляў.
Ня зналі
Злыдняў і пакут,
Нырца давалі
Супраць хваляў.

Плылі, плылі
I даплылі...
А берагі цяпер ня тыя.
Дзе гоман роднае зямлі?
Дзе нашы звычаі сьвятыя?

I толькі сьмех яшчэ ня сьціх,
Ён на чужым,
На іншым мосьце...
Я пазнаю ў вачох тваіх
Мой сьмех далёкай маладосьці.

ДЗЬВЕ КРОПЛІ

Вось ізноў загучэлі
Струны віялянчэлі.
Напамiнам званчэлі
На далёкай чужыне
Мне аб роднай сьвятыні,
Аб пакінутым краі.
На хвіліну здалося мне,
Што вясна ў нашай восені
Нам санату іграе.

У блакітныя вокны —
Дажджавыя валокны.
Ды на шыбінах
Завіваюцца,
Раздрабняюцца,
Разьлятаюцца
Дыямэнтамі-кроплямі...
Вобраз мякка пантоплямі
Шамаціць па падлозе
I чаруе паэта...
Гэта —
Радасьцi сьлёзы
Адсьпяванага лета.

Хай надвор'ем пахмурым
Павявае над мурам, —
Мне выбраньніца
Усьміхаецца
Добрай раніцай.
I тараніцца
Маё сэрца пачуцьцямі...
Шмат вады ўскаламуцілі.
А паэзіі мала.
Сёньня мроіцца-сьніцца
Залатая навала,
Звонкіх слоў навальніца.

У блакітныя вокны —
Дажджавыя валокны:
Кропля падае,
На шкло падае,
Сьлёзы радасьці
Мне нагадвае.
З іншай коціцца кропляю —
Павялічанай,
Цёплаю...
I радкі на паперы,
Нібы сонца праменыні.
Бяз любові і веры
Не гарэць у натхненьні.

Ты са мной, дарагая!
I паэма другая
Нараджаецца,
Афармляецца,
Разьвінаецца...
Вунь зьліваецца
Кропля з кропляю дробнаю...
Штосьці вечна-падобнае...
Гэтак я, ты і словы —
У адзіную вязку.
Выйдзе верш адмысловы,
Ператвораны ў казку.

УДВАЁХ

Мой вечар сноў і ўцех,
Дажынкі з роднай нівы!
На пешчах плешча сьмех,
Твой сьмех гарачы, кплівы.

Сьмяешся ты, што лёс
Малодзіць наша цела.
Пачуцьці ўсе ўнахлёст, —
Гарэзіць закарцела.

Гарэзьлівым хвала!
Я зноў табой угрэты...
Ці краска адцьвіла?
Ці адзьвінелі леты?

Ці згінула руно
Астрыжаных авечак?
Няўжо і нам адно
Паліць агаркі сьвечак?