Әхәт Гаффар - Сайланма әсәрләр. 4 томда. Том 3

Хатын. Андамыни эш!..

Ир. Шулай диләр аны! Белмиләр, ди, синең хәйләңне.

Хатын. Хәйлә?

Ир. Хәзерге заман ирләрен көн саен ипи алып кайттыру белән генә кулда тотып булмаслыгына синең баш булып синең баш та җитмәгәч…

Хатын. Андый фәлсәфи фикерләргә җитеп булмады инде.

Ир. Аның каравы һәр көн эшкә шылтыратып, ипи алып кайт дип кушарга җитәме?

Хатын (уйчан). Бәлки, мин… синең тавышыңны ишетәсем килеп шылтыратамдыр? (Моңсу.) Кирәкми миңа синең ипи алып кайтуың! Миңа синең, шул ипине алып кайтыр өчен, вакытында өйгә кайтуың кирәк. Мине ялгызлык белән интектермәс өчен!

Тынлык.

Ир (тамак кырып ала). Кухняга яңа урындыклар аласы бар икән.

Хатын. Ничек башыңа килде әле? Гомер булмаганны.

Ир. Аяклары какшаган – селкенәләр. Алганга дүрт елмы әле?

Хатын. Искеләрен әниләргә биреп, боларын сатып алганыма бер ел инде.

Ир (ни әйтергә белми торгач). Нинди эш ул – һаман әнкәләреңә дә әнкәләреңә?! Сатып алырга да өлгермисең, күпме әйбер әнкәләреңә күчә.

Хатын. Алар модадан чыккан иске әйберләр ярата шул. Син моны бик яхшы беләсең… Балабыз туганга бер ел үттеме-юкмы – ул да әниләргә күчте. Хәзер ир белән хатынның ялгыз торуы модада шул.

Ир кыбырҗып куя, урындыгы шыгырдый.

Ир. Барыбер аяклары какшаган.

Хатын (бармагын чигәсендә бөтереп). Юк. Шөрепләре бушаган.

Ир. Әйтәм җирле, бүген йомырка тәбәсе генә пешергәнсең, тамагың туймаса, минем колак итен ашарга исәп тотып икән. Ә мин ни ашыйм?!

Хатын. Көндәге рационыңны: тугызга кадәр – газета, аннары – «Вакыт» программасы, берәр чынаяк чәй һәм пьеса. Ә иң соңыннан, үт куыгыңны дәвалар өчен, ромашка төнәтмәсе.

Чәй эчәләр.

(Тора.) Кирәк булсам, мин йокы бүлмәсендә. Иртәгә ипи алып кайтырга онытма, яме, үскәнем? (Ирнең маңгаен үбә дә йокы бүлмәсенә уза.)

Ир, кухня утын сүндереп, бүлмәгә уза, газета-журнал актара башлый. Сәгать күкесе тугызга суга. Ир, ашыгып барып, телевизор кабыза да кәнәфигә утыра. Кухня ягына Хатын узып китә. Ир телевизорны сүндерә, өстәл лампасын кабызып, бүлмә утын да сүндерә һәм машинкада яза башлый.

Хатын тавышы. Әй, арканы уып чык әле!

Ир чыгып тора. Кереп, өстәле янына утыра, папирос кабыза. Халатын бәйли-бәйли, Хатын чыга, чәче тарау.

Хатын. Өйдә тартма! Кухняны исләтеп бетерүең дә җиткән. Гомумән, йә ташларга вакыт, йә әнә тыш!

Ир (торып киенә башлый). Берочтан һава да сулап керим, алайса.

Ир чыгып китә. Хатын йокы бүлмәсенә уза.

Бер читтә – урамдагы телефон будкасы. Ир, әрле-бирле йөренеп, папирос көйрәтә, гимнастика хәрәкәтләре ясап ала. Нидер исенә төшеп, кесәсеннән вак акчалар чыгара. Кыю рәвештә телефон будкасына бәреп керә, номер җыя. Квартирада телефон шылтыраганы ишетелә. Ләкин Ирнең кыюлыгы әкренләп сүрелә бара, шулай да ул көтә әле. Чәченә бигудилар ураган

Хатын чыга.

Хатын (трубканы ала). Тыңлыйм сезне.

Тынлык.

Алло!

Ир (кыюсыз гына). Хәерле кич, ханым!

Хатын. Рәхмәт.

Ир. Гафу итегез, ханым… (Тотлыгып кала.)

Хатын. Йә?

Ир. Ханым… бу Айзек Азимовлар фатирымы?

Хатын. Юк. Номерны ялгыш җыйгансыз, иптәш.

Ир. Җиде-кырык-кырык тугызмы?

Хатын (басым белән). Җиде-кырык-кырык тугыз. Тик Айзек Азимовлар монда тормый.

Ир. Гафу итегез, ә кайда?

Хатын. Мин аның секретаре түгел. Сөяркәсе дә! Белмим.

Ир, тыела алмыйча, тавышсыз гына көлә.

Ир (үзен кулга алып). Аның телефон номерын әйтә алмыйсызмы соң?

Хатын. Америка илчелегенә шылтыратып белешкәч, хәбәр итәрмен, иптәш. (Трубканы куя.) Шизик!.. Телефон белән уйнамаса, бичараның эше юктыр шул.

Йокы бүлмәсенә юнәлә.

Ир тагын номер җыя. Телефон чыңлый, Хатын капыл гына тукталып кала, кире килә.

(Трубканы ала.) Тыңлыйм сезне.

Тынлык.

Алло!

Ир. Гафу итегез, сез мине берәр исерек дип уйлагансыздыр инде, әйеме?

Хатын (ярсуын тыеп). Юк.

Ир. Рәхмәт!

Хатын. Исерек дип түгел, ә шизик дип уйладым.

Ир. Рәхмәт, ханым… Мин сезгә моның киресен исбатларга вәгъдә бирәм. Иртәгә тагын шылтыратырга рөхсәт итмәссез микән? (Трубканы элә, будкадан чыга.)

Хатын (трубканы куя). Псих!

Ир. Псих.

Бераздан Ир өйгә кайтып керә.

Хатын. Ниндидер бер тип шылтыратты. Кайтып кергәч тә, телефон шылтыраган иде, шул булды микәнни?

Ир. Хәзергесен белмим, тик кайтыр алдыннан, соңга калам дип, мин шылтыраткан идем… Бусы берәр дус хатыныңдыр, алайса. Аларның тип икәнлеген хәзер генә белдеңмени?

Хатын. Бу – ир.

Ир. Котлыйм.

Хатын. Ни белән?

Ир. Ниһаять, сиңа да игътибар иткәннәр икән.

Хатын. Айзек Азимовны сорый ул. (Кинәт шикле карап.) Кара әле, ул Айзек дигән нәрсә синең берәр… «романыңның» шартлы билгесе түгелме?