George Martin - Het spel der tronen

Robert leek hem nauwelijks te horen. ‘Die jaren dat we in het Adelaarsnest woonden… alle goden, dat waren nog eens jaren. Ik wil je weer aan mijn zij hebben, Ned. Ik wil je in Koningslanding hebben, niet hier aan het einde van de wereld waar geen mens iets aan je heeft, verdomme.’ Robert staarde het duister in, en even keek hij zo melancholiek als een Stark. ‘Ik zweer je, op een troon zitten is duizendmaal zo moeilijk als er een veroveren. Wetten zijn saaie dingen, en kopergeld tellen is nog erger. En de mensen… er komt geen eind aan. Ik zit op die verrekte ijzeren stoel hun klachten aan te horen tot mijn hoofd leeg en mijn achterste rauw is. Allemaal willen ze wat, of het nu geld, land of gerechtigheid is. De leugens die ze debiteren… en de edele heren en dames zijn al geen haar beter. Ik word door vleiers en dwazen omringd. Het is om gek van te worden, Ned. De helft durft me de waarheid niet te zeggen en de andere helft weet niet wat die is. Er zijn nachten dat ik wou dat we verloren hadden, daar bij de Drietand. Nou ja, niet echt, maar…’

‘Ik begrijp het,’ zei Ned zachtjes.

Robert keek hem aan. ‘Ik geloof je. Maar dan ben je wel de enige, ouwe vriend van me.’ Hij glimlachte. ‘Heer Eddard Stark, ik zou u graag tot Hand des koning benoemen.’

Ned liet zich op één knie zinken. Het aanbod verraste hem niet: waarom zou Robert anders helemaal hierheen zijn gekomen? De Hand des Konings was de op één na machtigste man in de Zeven Koninkrijken. Hij sprak namens de koning, voerde ’s konings leger aan en stelde ’s konings wetten op. Soms zat hij zelfs op de ijzeren troon om namens de koning recht te spreken als deze zelf afwezig of ziek of om een andere reden niet beschikbaar was. Robert bood hem een verantwoordelijkheid aan die even groot was als het rijk zelf.

Het was het laatste dat hij wilde.

‘Uwe Genade,’ zei hij. ‘Ik ben die eer onwaardig.’

Robert gaf een goedaardige grom van ongeduld. ‘Als ik je wilde eren zou ik het goedvinden dat je je terugtrok. Maar ik ben van plan jou het rijk te laten besturen en zijn oorlogen te laten uitvechten terwijl ik me voortijdig het graf in eet en drink en naai.’ Grijnzend sloeg hij tegen zijn onderbuik. ‘Je kent het gezegde over de koning en zijn Hand?’

Ned kende het gezegde. ‘Wat de koning droomt, dat bouwt de Hand.’

‘Ik ben eens naar bed geweest met een vissersmeisje, en zij vertelde me dat de lagere standen het wat bloemrijker formuleren. De koning eet, zeggen ze, en de Hand vangt de schijt op.’ Hij wierp zijn hoofd naar achteren en bulderde van het lachen. De echo’s galmden door het donker, en het leek of overal om hen heen de doden van Winterfel met kille, afkeurende blikken toekeken.

Ten slotte verflauwde het gelach en stierf weg. Ned lag nog op één knie geknield, met opgeheven blikken. ‘Verdomme, Ned,’ klaagde de koning. ‘Je zou me tenminste het plezier kunnen doen om te glimlachen.’

‘Ze zeggen dat het hier ’s winters zo koud wordt dat je gelach in je keel bevriest, zodat je erin stikt,’ zei Ned op effen toon. ‘Wie weet hebben de Starks daarom zo weinig gevoel voor humor.’

‘Kom met me mee naar het zuiden, dan leer ik je weer lachen,’ beloofde de koning. ‘Je hebt me geholpen die verdomde troon te veroveren, dus help me dan nu om hem te houden. Wij zijn voorbestemd om samen te heersen. Als Lyanna nog had geleefd waren we broers geweest. Niet alleen vriendschapsbanden zouden ons binden, ook banden des bloeds. Maar het is nog niet te laat. Ik heb een zoon. Jij hebt een dochter. In mijn Joff en jouw Sansa zullen onze geslachten zich verenigen, zoals dat eens had moeten gebeuren met Lyanna en mij.’

Dat aanbod overviel hem wél. ‘Sansa is pas elf.’

Robert wuifde ongeduldig met een hand. ‘Oud genoeg om zich te verloven. Het huwelijk kan wel een paar jaar wachten.’ De koning glimlachte. ‘En nu opstaan en ja zeggen, vervloekt nog aan toe.’

‘Ik zou niets liever doen, Uwe Genade,’ antwoordde Ned. Hij aarzelde. ‘Al die eerbewijzen komen zo onverwachts. Mag ik er een tijdje over denken? Ik moet het aan mijn vrouw vertellen…’

‘Ja, ja, natuurlijk, zeg het tegen Catelyn, slaap er een nachtje over als je dat per se wilt.’ De koning boog zich naar voren, greep Neds hand en trok hem ruw overeind. ‘Maar laat me niet te lang wachten. Ik ben geen al te geduldig man.’

Even kreeg Eddard Stark een onheilspellend voorgevoel. Hij hoorde hier thuis, in het noorden. Hij keek naar de stenen gestalten rondom hen en haalde diep adem in de kiSe stilte van de crypte. Hij voelde dat de ogen van de doden op hem gericht waren. Hij wist dat ze allemaal luisterden. En het werd winter.

Het kwam voor — niet vaak, maar zo nu en dan — dat Jon Sneeuw blij was dat hij een bastaard was. Toen hij zijn wijnbeker weer eens bijvulde uit een passerende schenkkan bedacht hij dat dit misschien zo’n gelegenheid was. Hij ging weer op zijn bank tussen de jongere pages zitten en nam een slok. De zoete, fruitige smaak van zomerwijn vulde zijn mond en bracht een glimlach op zijn lippen.

De grote zaal van Winterfel was bedompt van de rook en doortrokken van de lucht van geroosterd vlees en versgebakken brood. De grauwe stenen muren waren met banieren behangen. Wit, goud en karmozijnrood: de schrikwolf van Stark, de gekroonde hertenbok van Baratheon, de leeuw van Lannister. Een zanger bespeelde de hoge harp en droeg een ballade voor, maar aan dit uiteinde van de zaal kwam zijn stem nauwelijks boven het geloei van de vlammen, het gekletter van aardewerken borden en het geroezemoes van honderd dronkemansgesprekken uit.

Dit was het vierde uur van het welkomstfeest voor de koning. Jons broers en zusters zaten bij de koningskinderen, onder aan de verhoging waarop heer en vrouwe Stark de koning en des koningin gastvrij onthaalden. Ter ere van deze gelegenheid zou zijn heer vader elk kind ongetwijfeld één glas wijn toestaan, maar meer ook niet. Hier op de banken weerhield niemand Jon ervan zijn dorst te lessen zoveel hij wilde. En hij ontdekte dat hij de dorst van een man had, tot het luidruchtige plezier van de jongelieden rondom hem, die hem aanmoedigden bij elke beker die hij leegde. Ze vormden aangenaam gezelschap, en Jon genoot van de verhalen die ze vertelden over vechtpartijen, liefdesavontuurtjes en de jacht en wist zeker dat zijn metgezellen onderhoudender waren dan het kroost van de koning. Hij had zijn nieuwsgierigheid naar de gasten bevredigd toen ze de zaal betraden. De stoet was de bank waarop hij zat op minder dan een voet gepasseerd, en hij had hen allemaal uitvoerig kunnen bekijken. Zijn heer vader had vooropgelopen als tafelheer van de koningin. Die was even mooi als de mannen beweerden. In haar lange, gouden haar blonk een met juwelen bezette tiara waarvan de smaragden precies bij het groen van haar ogen pasten. Zijn vader hielp haar Sde treden naar de verhoging op en leidde haar naar haar zetel, maar de koningin bekeek hem niet eens. Jon keek dwars door haar glimlach heen, al was hij pas veertien. Daarna was koning Robert zelf gekomen, met vrouwe Stark aan zijn arm. De koning was een enorme teleurstelling voor Jon. Zijn vader had vaak over hem gepraat: de onvergelijkelijke Robert Baratheon, de duivel van de Drietand, de vurigste strijder van het rijk, een reus onder de vorsten. Alles wat Jon zag was een dikke kerel met een rood, baardig gezicht die door zijn zijden kleren heen zweette. Hij liep erbij alsof hij half aangeschoten was. Na hen kwamen de kinderen. Voorop de kleine Rickon, die de lange tocht aflegde met alle waardigheid die een driejarige kan opbrengen. Jon moest hem aansporen om door te lopen toen hij bleef staan om even te buurten. Pal na hem kwam Robb, gehuld in grijze wol met witte boorden, de kleuren van de Starks. Hij had prinses Myrcella aan de arm, een spichtig kind van nog geen acht met een waterval van gouden krullen onder een met juwelen bezet haarnet. Jon zag hoe ze Robb verlegen blikken toewierp terwijl ze tussen de tafels doorliepen, en hoe ze timide naar hem glimlachte. Hij vond haar nietszeggend. Robb had niet eens het benul om te beseffen hoe stompzinnig ze was; hij grijnsde als een dwaas. Zijn halfzusters begeleidden de prinsen. Arya vormde een paar met de mollige kleine Tommen, wiens witblonde haar langer was dan het hare. Sansa, twee jaar ouder, had de kroonprins naast zich, Joffry Baratheon. Die was twaalf, jonger dan Jon of Robb, maar tot Jons grandioze ontsteltenis langer dan zij. Prins Joffry had het haar van zijn zuster en de intens groene ogen van zijn moeder. Een dikke, verwarde bos blonde krullen welde over zijn gouden halsketting en fluwelen kraag heen. Sansa zag er stralend uit zoals ze daar naast hem liep, maar Jon vond Joffry’s pruillip en de verveelde minachting waarmee hij de grote zaal van Winterfel bekeek, maar niets. Het paar dat daarachter liep interesseerde hem meer: de broers van de koningin, de Lannisters van de Rots van Casterling. De Leeuw en de Kobold, en het leed geen twijfel wie wie was. Ser Jaime Lannister was de tweelingbroer van koningin Cersei, rijzig en goudharig, met flitsende groene ogen en een messcherpe glimlach. Hij ging gekleed in karmozijnrode zijde, hoge zwarte laarzen en een zwartsatijnen mantel. Op de voorkant van zijn tuniek was in gouddraad de uitdagend brullende leeuw van zijn geslacht geborduurd. In zijn gezicht werd hij de Leeuw van Lannister genoemd en achter zijn rug fluisterend als ‘Koningsmoordenaar’ betiteld.