George Martin - Het spel der tronen

‘Je weet niet wat je vraagt, Jon. De Nachtwacht is een gezworen broederschap. We hebben geen gezinnen. Niemand van ons zal ooit een zoon verwekken. Onze vrouw is de plicht. Onze geliefde is de eer.’

‘Ook een bastaard kan eer bezitten,’ zei Jon. ‘Ik ben bereid uw eed te zweren.’

‘Je bent een jongen van veertien,’ zei Benjen. ‘Geen man, nog niet. Als je nog nooit een vrouw hebt gehad heb je er geen benul van wat je opgeeft.’

‘Kan me niet schelen!’ zei Jon verhit.

‘Vast wel, als je zou weten wat het inhield,’ zei Benjen. ‘Als je wist wat die eed je zou kosten zou je niet zo begerig zijn de prijs te betalen, zoon.’

Jon merkte dat hij kwaad werd. ‘Ik ben uw zoon niet!’

Benjen Stark stond op. ‘Des te erger.’ Hij legde een hand op Jons schouder. ‘Kom nog eens bij me als je zelf een paar bastaarden hebt verwekt, dan zien we wel hoe je er dan over denkt.’

Jon trilde. ‘Ik zal nooit een bastaard verwekken.’ Hij sprak de woorden zorgvuldig uit. ‘ Nooit!’ Hij spuwde het uit als vergif. Plotseling drong het tot hem door dat er rond de tafel een stilte was gevallen en dat iedereen naar hem keek. Hij merkte hoe de tranen hem in de ogen sprongen en duwde zichzelf overeind.

‘Neem me niet kwalijk,’ zei hij met zijn laatste restje waardigheid. Met een ruk draaide hij zich om en ging ervandoor voordat ze zouden zien dat hij huilde. Hij moest meer wijn op hebben dan hij zelf besefte. Toen hij wilde weglopen struikelde hij over zijn eigen benen. Hij sloeg zijwaarts tegen een dienster aan en smeet met een klap een kan kruidenwijn tegen de vloer. Overal rondom hem dreunde gelach, en Jon voelde de tranen op zijn wangen branden. Iemand probeerde hem te ondersteunen. Hij rukte zich uit diens greep los en rende half verblind naar de deur. Spook volgde hem op de voet toen hij naar buiten liep, de nacht in.

De binnenplaats was stil en leeg. Een eenzame wachtpost stond hoog op de borstwering van de binnenmuur, zijn mantel dicht om zich heen getrokken tegen de kou. Hij keek verveeld en ongelukkig zoals hij daar ineengedoken stond, helemaal alleen, maar Jon had zó met hem van plaats willen ruilen. Verder was het kasteel donker en verlaten. Jon had eens een verlaten hofstede gezien, een akelig oord waar niets anders bewoog dan de wind en waar de stenen zwegen over de mensen die er gewoond hadden. Daar deed Winterfel hem vannacht aan denken.

Het geluid van muziek en zang drong door de open ramen achter hem naar buiten. Het was het laatste dat Jon wilde horen. Hij veegde met de mouw van zijn hemd zijn tranen af, woedend dat hij ze niet had kunnen inhouden. Toen maakte hij aanstalten om weg te gaan.

‘Jongen,’ riep een stem tegen hem. Jon draaide zich om. Op de bovenrand van de deur naar de grote zaal zat Tyrion Lannister. Hij leek sprekend op een groteske waterspuwer. De dwerf grijnsde hem toe. ‘Is dat beest een wolf?’

‘Een schrikwolf,’ zei Jon. ‘Hij heet Spook.’ Hij staarde omhoog naar het kleine mannetje, zijn teleurstelling plotseling vergeten. ‘Wat doet u daar? Waarom bent u niet op het feest?’

‘Te heet, te veel herrie, en ik heb te veel wijn op,’ zei de dwerg tegen hem. ‘En het is me al lang geleden ingeprent dat het onbeschoft is om je broer onder te kotsen. Mag ik je wolf eens van dichterbij bekijken?’

Jon aarzelde. Toen knikte hij langzaam. ‘Kunt u naar beneden klimmen of moet ik een ladder halen?’

‘Om de dooie dood niet,’ zei de kleine man. Hij duwde zich van de richel af het niets in. Jon hapte naar adem en keek toen vol ontzag toe hoe Tyrion Lannister als een balletje ronddraaide, met gemak op zijn handen neerkwam en toen met een achterwaartse salto op zijn voeten sprong.

Onzeker deinsde Spook voor hem terug.

De dwerg klopte zich af en lachte. ‘Ik geloof dat ik je wolf heb laten schrikken. Neem me niet kwalijk.’

‘Hij is niet bang,’ zei Jon. Hij knielde neer en riep: ‘Spook, kom hier. Kom. Ja, braaf zo.’

De wolvenwelp kwam aanstappen en drukte zijn snuit tegen Jons gezicht, maar met één waakzaam oog op Tyrion Lannister gericht, en toen de dwerg een hand uitstak om hem te aaien week hij achteruit en ontblootte zijn gebit in een geluidloze grauw. ‘Verlegen, hè?’ merkte Lannister op.

‘Zitten, Spook!’ beval Jon. ‘Braaf zo. Zit stil.’ Hij keek op naar de dwerg. ‘U kunt hem nu wel aanraken. Hij zal zich niet verroeren voor ik het zeg. Ik ben bezig hem af te richten.’

‘Dat zie ik,’ zei Lannister. Hij woelde door de sneeuwwitte vacht tussen Spooks oren en zei: ‘Brave wolf.’

‘Als ik er niet bij was zou hij u de keel openrijten,’ zei Jon. Dat was eigenlijk nog niet zo, maar eens zou het zo zijn.

‘Blijf dan maar in de buurt,’ zei de dwerg. Hij draaide zijn bovenmaatse hoofd naar één kant en bekeek Jon met zijn ongelijke ogen. ‘Ik ben Tyrion Lannister.’

‘Dat weet ik,’ zei Jon. Hij kwam overeind. Rechtopstaand was hij langer dan de dwerg. Dat was een vreemde gewaarwording.

‘Jij bent Ned Starks bastaard, hè?’

Jon voelde een rilling door zijn lijf gaan. Hij klemde zijn lippen op elkaar en zei niets.

‘Heb ik je gekwetst?’ zei Lannister. ‘Wat jammer. Dwergen hoeven niet tactvol te zijn. Generaties buitelende dwazen in narrenpak hebben me het recht verschaft om me slecht te kleden en de eerste de beste rotopmerking te maken die in mijn hoofd opkomt.’ Hij grijnsde. ‘Maar je bent dus de bastaard.’

‘Heer Eddard Stark is mijn vader,’ gaf Jon stijfjes toe. Lannister bestudeerde zijn gezicht. ‘Ja,’ zei hij. ‘Ik kan het zien. Je hebt meer van een noorderling dan je broers.’

‘Halfbroers,’ verbeterde Jon hem. De opmerking van de dwerg deed hem goed, maar hij probeerde het niet te laten merken.

‘Laat me je dan een goede raad geven, bastaard,’ zei Lannister.

‘Vergeet nooit wat je bent, want de wereld doet het zeker niet. Put er kracht uit, dan wordt het nooit een zwakke plek. Gebruik het als schild, dan zal het nooit als wapen tegen je gebruikt worden.’

Jon was niet in de stemming om van wie ook goede raad aan te nemen. ‘Wat weet u ervan hoe het is om een bastaard te zijn?’

‘Alle dwergen zijn bastaarden in de ogen van hun vader.’

‘U bent uw moeders wettig geboren zoon, een Lannister.’

‘O ja?’ kaatste de dwerg sardonisch terug. ‘Dat moet je mijn vader vertellen. Mijn moeder is bij mijn geboorte gestorven, en hij heeft nooit zekerheid gehad.’

‘Ik weet niet eens wie mijn moeder was,’ zei Jon.

‘Ongetwijfeld een vrouw. Dat is meestal zo.’ Jon kreeg een wrang lachje toegeworpen. ‘Bedenk dit wel, jongen. Alle dwergen mogen dan bastaarden zijn, maar niet alle bastaarden hoeven dwergen te zijn.’ En met die woorden draaide hij zich om en drentelde fluitend terug naar het feest. Toen hij de deur opende werd zijn schaduw door het licht van binnenuit duidelijk zichtbaar over de binnenplaats geworpen, en even was Tyrion Lannister zo lang als een koning.

Van alle kamers in de Grote Donjon van Winterfel waren de slaapkamers van Catelyn het warmst. Ze hoefde zelden de haard aan te steken. Het kasteel was boven natuurlijke hete bronnen gebouwd, en het gloeiende water stroomde door de muren en kamers als bloed door een menselijk lichaam. Het verdreef de kilte uit de stenen kamers, vulde de tuinkassen met een vochtige warmte en voorkwam dat de grond bevroor. In een twaalftal kleine binnenhoven steeg dag en nacht de stoom van open vijvers op. ’s Zomers was dat een onbeduidend detail, ’s winters het verschil tussen leven en dood.

Catelyns bad was altijd dampend heet en haar muren voelden warm aan. Die warmte deed haar aan Stroomvliet denken, aan zonnige dagen met Lysa en Edmar, maar Ned kon de hitte niet verdragen. De Starks waren op kou berekend, placht hij tegen haar te zeggen, en dan zei ze lachend tegen hem dat ze in dat geval hun kasteel beslist op de verkeerde plaats hadden gebouwd.