Arkadij Strugacki - Piknik na skraju drogi

Kiedy w końcu Red zamknął teczkę i zatrzasnął zamek, Chrypa poniósł na niego oczy i zapytał:

— No a co z najważniejszym?

— Nic — odpowiedział Red. I po chwili milczenia dodał: — Na razie.

— Podoba mi się to „na razie” — czule powiedział Chrypa. — A tobie, Phil?

— Niejasno pan stawia sprawę — powiedział zrzędnie Suchy Phil. — Powstaje pytanie, dlaczego niejasno?

— Bo to już taki mój fach: ciemne interesy — powiedział Red. — Niełatwy mamy fach, panowie.

— No dobrze — powiedział Chrypa. — A gdzie aparat fotograficzny?

— O do diabła! — zmieszał się Red. Potarł palcami policzek czując, jak się czerwieni. — Moja, wina — powiedział. — Na śmierć zapomniałem.

— Tam? — zapytał Chrypa robiąc nieokreślony ruch cygarem.

— Nie pamiętam… Pewnie tam… — Red zamknął oczy i opadł na oparcie kanapy. — Nie. Nic nie pamiętam.

— Szkoda — powiedział Chrypa. — Ale czy pan przynajmniej widział tę rzecz?

— Ależ skąd — z niechęcią powiedział Red. — Przecież właśnie o to chodzi. Nawet nie doszliśmy do nagrzewnic. Barbridge wpakował się w „pudding” i natychmiast musiałem zwinąć żagle. Może pan być pewien, że gdybym zobaczył, tobym nie zapomniał.

— Hugh, spójrz no tylko! — przerażonym szeptem powiedział nagle Suchy. — Co to może być? Siedział, wyciągając przed siebie wskazujący palec prawej dłoni. Dookoła palca wirował ten właśnie pierścień z białego metalu i Suchy wpatrywał się w pierścień wytrzeszczając oczy.

— On się nie zatrzymuje! — głośno powiedział Suchy patrząc okrągłymi oczami to na pierścień, to na Chrypę.

— Co to znaczy: nie zatrzymuje się? — ostrożnie zapytał Chrypa i odrobinę się odsunął.

— Włożyłem go na palec, raz zakręciłem — tak sobie… a on już minutę kręci się bez przerwy!

Suchy nagle zerwał się z kanapy i trzymając palec przed sobą pobiegł za portierę. Pierścień srebrzyście połyskując wirował przed nim jak śmigło samolotu.

— Co za cudactwo pan nam przyniósł? — zapytał Chrypa.

— A diabli go wiedzą! — odparł Red. — Sam do tej pory nie wiedziałem. Gdybym wiedział, przyniósłbym więcej.

Chrypa przez jakiś czas patrzył na Reda, potem wstał i również znikł za portierą… Zaszemrały tam głosy. Red wyciągnąl papierosa, zapalił, podniósł z podłogi jakiś magazyn i zaczął go bez zainteresowania przeglądać. W magazynie była nieprzebrana mnogość cudnej urody dziewcząt, ale nie wiadomo dlaczego Reda mdliło na ich widok. Rzucił magazyn i poszukał wzrokiem czegoś do wypicia, następnie wyjął z wewnętrznej kieszeni paczkę banknotów i przeliczył je. Wszystko było w porządku, ale żeby nie zasnąć, przeliczył również następną paczkę. Kiedy ją chował do kieszeni, wrócił Chrypa.

— Masz szczęście, mój chłopcze — oznajmił znowu siadając naprzeciw Reda. — Czy wiesz co to takiego perpetuum mobile?

— Nie powiedział Red. — W naszej szkole tego nie przerabiano.

— I na zdrowie — powiedział Chiypa. Wyjął jeszcze jeden zwitek banknotów. — To jest cena pierwszego egzemplarza — oświadczył zdejmując banderolę. — Za każdy następny egzemplarz pańskiego „pierścienia” otrzyma pan dwie takie paczki. Zapamiętałeś chłopcze? Dwie paczki. Ale pod warunkiem, że nikt, oprócz nas tu obecnych, nigdy niczego o tych pierścieniach się nie dowie. Umowa stoi?

Red w milczeniu wsadził pieniądze do kieszeni i wstał.

— Idę — powiedział — Gdzie i kiedy następnym razem? Chrypa również wstał.

— Ktoś do pana zadzwoni — powiedział. — Niech pan oczekuje telefonu w każdy piątek od dziewiątej do dziewiątej trzydzieści rano. Otrzyma pan pozdrowienia od Phila Hugha i wtedy umówi się pan na spotkanie.

Red skinął głową i ruszył do drzwi. Chrypa poszedł za nim i położył mu rękę na ramieniu.

— Chciałbym, żeby mnie pan dobrze zrozumiał — powiedział. — Wszystko to jest bardzo miłe, pożyteczne itd… a „pierścień” to doprawdy urocza zabaweczka, ale w pierwszym rzędzie potrzebne nam są dwie rzeczy — fotografie i napełniony kontener. Kiedy pan zwróci nasz aparat fotograficzny ze zdjęciami i nasz kontener, ale nie pusty, tylko pełny, już nigdy więcej nie będzie pan musiał chodzić do Strefy…

Red poruszył ramieniem, zrzucił dłoń tamtego, otworzył drzwi i wyszedł, nie odwracając się szedł miękkim chodnikiem i przez cały czas czuł na karku błękitne, nieruchome spojrzenie anielskich oczu. Nie czekając na windę, zszedł z siódmego piętra na dół.

Kiedy wyszedł z „Metropolii”, wziął taksówkę i pojechał na drugi koniec miasta. Kierowca trafił się nieznajomy, z tych niedawno przybyłych, pryszczaty chłopiec z wielkim nosem; jeden z wielu, którzy ostatnimi laty tłumnie walili do Harmont w poszukiwaniu niebywałych przygód, nieprzeliczonych bogactw, światowej sławy i jakiejś osobliwej religii. Tłumnie przyjeżdżali i zostawali szoferami taksówek, kelnerkami, robotnikami na budowie, wykidajłami — nieudolni, chciwi, udręczeni niejasnymi pragnieniami, zawistni, niezadowoleni ze wszystkiego na świecie, rozczarowani i przekonani najgłębiej, że i tym razem znowu ich oszukano. Połowa, po kilkumiesięcznej poniewierce, przeklinając wszystko i wszystkich powracała do domów, niosąc swe wielkie rozczarowanie do wszystkich krajów świata: nieliczni, których można by policzyć na palcach, zostawali stalkerami i szybko ginęli, za szybko, żeby cokolwiek pojąć, niektórym udało się dostać pracę w instytucie, tym najzdolniejszym i wykształconym, zdatnym chociażby do pracy preparatora, a pozostali — wszystkie bez wyjątku wieczory spędzali w knajpach, urządzali bójki z powodu różnicy poglądów, z powodu dziewczyn i zwyczajnie bez powodu, kiedy się popili. Od czasu do czasu organizowali marsze z wręczaniem jakichś petycji, jakieś demonstracje protestu, jakieś strajki, siedzące, stojące i nawet leżące i doprowadzali do białej furii miejską policję, komendanturę i rdzennych mieszkańców Harmont, ale im więcej uplywało czasu, tym gruntowniej pokornieli, uspokajali się i coraz chętniej zapominali, po co się tu znaleźli.

Od pryszczatego szofera na kilometr niosło gorzałą, oczy miał czerwone jak królik, ale był niezwykle podniecony i z miejsca zaczął opowiadać Redowi, jak dziś rano na ich ulicy pojawił się nieboszczyk z cmentarza.

Przyszedł więc do swojego domu, a dom przecież od ilu to już lat zamknięty, wszyscy się wyprowadzili — i wdowa po nim, to znaczy stara, i córka z mężem, i wnuki. A ten, jak opowiadają sąsiedzi, umarł jeszcze przed Lądowaniem, a teraz — patrzcie państwo — nagle wraca! Parę razy obszedł dom w kolko, poskrobał w drzwi, potem usiadł pod płotem i siedzi. Ludzi się zbiegło — cała dzielnica — patrzą, a podejść, rzecz jasna, każdy się boi. Później się domyślili, wyłamali drzwi w jego domu, żeby mógł wejść. I co pan myśli? Wstał, wszedł i zamknął za sobą drzwi. Musiałem lecieć do pracy i nie wiem, czym się tam skończyło, wiem tylko, że mieli zamiar dzwonić do instytutu, żeby go od nas zabrali do wszystkich diabłów.

— Stop — powiedział Red. — Tu się zatrzymaj. Pogrzebał w kieszeni, ale nie znalazł drobnych i musiał rozmienić nowy banknot. Potem chwilę postał przed bramą, poczekał, aż taksówka odjedzie. Cottage Ścierwnika był nie najgorszy — jednopiętrowy, przeszklony, sala bilardowa, zadbany ogródek, oranżeria i biała altanka wśród jabłoni. A wokół tego wszystkiego żelazne kute sztachety pomalowane olejną farbą na zielono. Red kilkakrotnie nacisnął guziczek dzwonka, drzwi z lekkim skrzypieniem otworzyły się i Red bez pośpiechu poszedł ścieżką, wśród różanych krzewów. Na ganku stał już Suseł — pokręcony, czarno — purpurowy dygoczący z namiętnej chęci usłużenia. Z niecierpliwości odwrócił się bokiem, zwiesił ze stopnia jedną, rozpaczliwie szukającą oparcia nogę, znalazł je, zaczął opuszczać na niższy stopień drugą nogę, i ciągle machał, machał Redowi zdrową ręką — czekaj, czekaj, ja zaraz…