Robert Heinlein - Het pad van roem

Ik kende die steek; hij was me door een mes in een rimboe toegebracht. ‘Ik geloof niet dat ik er bezwaar tegen heb.’

Ze zuchtte van opluchting. ‘Dat wist ik niet en ik had het niet stiekem in je koffie mogen doen. Verdien ik een pak slaag?’

‘We zullen het op de lijst zetten van wat je toekomt en dan krijg je alles tegelijk. Dan zul je wel mank lopen. Ster, hoe lang is Lang-Leven?’

‘Dat is moeilijk te beantwoorden. Maar zeer weinigen van hen die het hebben zijn in hun bed gestorven. Als je zo’n actief leven leidt als ik weet dat jij zult doen — door je temperament — zul je waarschijnlijk niet van ouderdom sterven. En ook niet aan een ziekte.’

‘En zal ik nooit oud worden?’ Je moet er wel even aan wennen.

‘O, jawel, je kunt wel oud worden. Nog erger, seniliteit duurt in verhouding ook langer. Als je dat laat gebeuren. Of als de mensen om je heen het toestaan. Maar — Lieveling, hoe oud zie ik eruit? Vertel me dat niet naar wat je hart je ingeeft, maar naar wat je ogen zien. Naar Aardse normen. Wees eerlijk, ik weet het antwoord.’

Het was altijd een vreugde om naar Ster te kijken, maar ik trachtte haar met een nieuwe blik te bezien, keek naar tekenen van de herfst — naar haar buitenste ooghoeken, haar handen, naar kleine wijzigingen in haar huid — verdorie, zelfs geen spoor van uitrekking, en toch wist ik dat ze een kleinkind had.

‘Ster, toen ik je voor het eerst zag, dacht ik achttien. Je keerde je om en ik verhoogde dat een beetje. Als ik je nu goed bekijk en zonder je complimentjes te maken — niet ouder dan vijfentwintig. En dat komt omdat je trekken rijp lijken. Als je lacht ben je een tiener; als je vleit of stomverbaasd kijkt of plotseling verrukt bent met een jong hondje of poesje of zo iets, ben je zowat twaalf. Van je hals af naar boven, bedoel ik; van je hals af naar beneden kun je niet voor minder dan achttien doorgaan.’

‘Een gezonde achttien,’ voegde ze er aan toe. ‘Vijfentwintig Aardse jaren — naar gelang van de groei op Aarde — is precies de roos waar ik op gemikt heb. De leeftijd waarop een vrouw niet meer groeit en begint te verouderen. Omar, je uiterlijke leeftijd bij Lang-Leven is een kwestie van voorkeur. Neem Oom Jozef — die welke zich soms ‘Graaf Cagliostro’ noemt. Hij heeft zich ingesteld op vijfendertig, omdat hij zegt dat iedereen die jonger is een kwajongen is. Rufo geeft er de voorkeur aan er ouder uit te zien. Hij zegt dat hij er eerbiedig door behandeld wordt en dat het hem afhoudt van vechtpartijen met jongere mannen — en dat hij toch een jongere man kan verbazen als die persé toch vechten wil, want zoals je weet bestaat Rufo’s hogere leeftijd voornamelijk van zijn hals naar boven.’

‘Of om jongere vrouwen te verbazen,’ opperde ik.

‘Met Rufo weet je het nooit. Liefste, ik ben nog niet klaar met mijn verhaal. Een onderdeel ervan is je lichaam te leren zichzelf te herstellen. De taallessen die je hier gehad hebt — bij elke daarvan stond er een hypnotherapeut te wachten om je lichaam een les te geven via je slapende verstand na je taalles. Een onderdeel van uiterlijke leeftijd is cosmetische therapie — Rufo hoeft niet kaal te zijn — maar meer wordt beheerst door het verstand. Als je besloten hebt welke leeftijd je hebben wilt, kunnen ze met inprentingen beginnen.’

‘Ik zal erover denken. Ik wil niet al te veel ouder lijken dan jij.’

Ster keek verrukt. ‘Dank je, lieve. Nu zie je, hoe egoïstisch ik geweest ben.’

‘Hoe dan? Dat is me ontgaan.’

Ze legde haar hand op de mijne. ‘Ik wilde niet dat je oud zou worden — en sterven! — terwijl ik jong bleef.’

Ik knipperde met mijn ogen. ‘Gut, dame, dat was nog eens egoïstisch van je, vind je niet? Maar je had me kunnen vernissen en me in de slaapkamer houden. Net als je tante.’

Ze trok een lelijk gezicht. ‘Je bent een akelige man. Ze heeft ze niet laten vernissen.’

‘Ster, ik heb hier nergens van die soevenirlijken gezien.’

Ze keek verbaasd. ‘Maar dat is op de planeet waar ik geboren ben. Dit universum, een andere ster. Heb ik dat nooit verteld?’

‘Ster, mijn lieveling, meestal heb je niets verteld.’

‘Het spijt me. Omar, ik wil je nergens mee overrompelen. Stel me vragen. Vanavond. Wat je maar wilt.’

Dat overdacht ik. Er was iets wat ik me afgevraagd had, een bepaald gemis. Of misschien hadden de vrouwen van haar deel van het ras een andere periode. Maar ik had gezwegen vanwege het feit dat ik met een grootmoeder getrouwd was — hoe oud? ‘Ster, ben je zwanger?’

‘Wel, nee, lieve. O ! Wil je dat graag? Wil je dat we kinderen krijgen?’

Ik stamelde, trachtend uit te leggen dat ik er niet zeker van geweest was dat het mogelijk was — of dat ze het misschien al was. Ster keek bekommerd. ‘Ik ga je weer van je stuk brengen. Ik moest het maar liever allemaal vertellen. Omar, ik ben net zo min voor weelde groot gebracht als jij. Een prettige jeugd, mijn ouders hadden een veefokkerij. Ik ben jong getrouwd en ik was een eenvoudige wiskundelerares met als hobby research in conjecturale en facultatieve geometrie. Toverij bedoel ik. Drie kinderen. Mijn man en ik konden het goed samen vinden... tot ik kandidaat gesteld werd. Niet verkozen, alleen maar voorgedragen voor onderzoek en eventuele training. Hij wist dat ik een erfelijke kandidaat was toen hij met me trouwde — maar dat waren miljoenen anderen ook. Het leek niet belangrijk.

‘Hij wilde dat ik weigerde. Dat had ik bijna gedaan. Maar toen ik accepteerde, nou — toen ‘wierp hij mijn schoenen weg’. We doen het daar officieel; hij plaatste een advertentie dat ik niet langer zijn vrouw was.’

‘Zo, deed hij dat? Vind je het goed dat ik hem ga opzoeken en hem zijn armen breek?’

‘Lieve, lieve! Dat is vele jaren geleden en heel ver weg; hij is al lang dood. Het komt er niet op aan.’

‘In ieder geval is hij dood. Je drie kinderen — was een van hen Rufo’s vader? of moeder?’

‘O, nee! Dat was veel later.’

‘Nou?’

Ster slaakte een diepe zucht. ‘Omar, ik heb zo ongeveer vijftig kinderen.’

Dat deed de deur dicht. Te veel schokken ineens en ik denk dat het aan me te zien was want Sters gezicht weerspiegelde grote bezorgdheid. Ze raffelde haar verklaring af.

Toen ze tot erfgenaam werd uitgeroepen werden er veranderingen in haar aangebracht, chirurgisch, biochemisch en endocrien. Niets zo drastisch als sterilisatie en met een ander doel en door middel van technieken die veel gevoeliger zijn dan de onze. Maar het resultaat was dat er ongeveer tweehonderd kleine stukjes van Ster — levende en latente ova — op bijna het absolute nulpunt werden opgeborgen.

Een stuk of vijftig ervan waren tot leven gebracht, voornamelijk door keizers die reeds lang dood waren, maar ‘leefden’ in hun bewaarde zaad — genetische gokken om een of meer toekomstige keizers voort te brengen. Ster had ze niet gebaard; de tijd van een erfgenaam is te kostbaar. De meeste had ze nooit gezien; Rufo’s vader was een uitzondering. Ze zei het niet, maar ik denk dat Ster het prettig vond om een kind over de vloer te hebben om mee te spelen en lief te hebben — tot de inspannende eerste jaren van haar regering en de Opsporing van het Ei haar geen tijd meer overlieten.

De verandering had een tweeledig doel: een paar honderd kinderen van prima afkomst van een enkele moeder te krijgen en de moeder haar vrijheid te verzekeren. Door de een of andere endocriene regeling was Ster vrijgesteld van Eva’s cyclus maar bleef ze op alle manieren jeugdig — geen pillen of hormooninjecties; dit was permanent. Ze was gewoon een gezonde vrouw die nooit ‘vervelende dagen’ had. Dat was niet voor haar gemak maar om te verzekeren dat haar oordeel als Opperrechter nooit door haar klieren de das zou worden omgedaan. ‘Dat is verstandig,’ zei ze ernstig. ‘Ik herinner me nog wel dat er dagen waren dat ik mijn beste vriendin zonder reden afsnauwde en dan in tranen uitbarstte. Je kunt geen juist oordeel vellen als je zulke buien hebt.’