Robert Heinlein - Het pad van roem

Geloof me, ik was niet jaloers.

Maar ik tobde in toenemende mate over die doden die zich in haar gedachten verdrongen.

Op een avond toen we ons kleedden voor de een of andere fuif snauwde ze tegen me. Ik had er over gebabbeld hoe ik mijn dag had doorgebracht, ik werd onderwezen in mathematica en ik was ongetwijfeld zo onderhoudend geweest als een kind dat het heeft over zijn dag op de kleuterschool. Maar ik was enthousiast, er opende zich een nieuwe wereld voor me — en Ster was altijd geduldig.

Maar ze snauwde tegen me in een baritonstem.

Ik verstijfde. ‘Je bent vandaag ingeprent!’

Ik kon voelen dat ze overschakelde. ‘O, vergeef me, lieveling! Nee, ik ben mezelf niet. Ik ben Zijne Wijsheid CLXXXII.’

Ik rekende snel. ‘Dat zijn er veertien die je opgenomen hebt sinds de Tocht — en in alle jaren daarvoor heb je er maar zeven opgenomen. Wat probeer je verdomme te doen? Jezelf verteren? Een idioot worden?’

Ze wilde me bijtend van repliek dienen. Toen antwoordde ze zacht: ‘Nee, zoiets riskeer ik niet.’

‘Ik heb wel anders gehoord.’

‘Wat jij gehoord mag hebben legt geen gewicht in de schaal, Omar, want niemand anders kan — mijn capaciteit beoordelen noch wat het betekent een inprenting te ondergaan. Tenzij je met mijn erfgenaam hebt gepraat?’

‘Nee.’ Ik wist dat ze hem uitgekozen had en ik nam aan dat hij een of twee inprentingen had ondergaan — een standaardvoorzorgsmaatregel tegen moord. Maar ik had hem niet ontmoet, wilde dat ook niet en wist niet wie hij was.

‘Vergeet dan wat ze je verteld hebben. Het heeft geen enkele betekenis.’ Ze zuchtte. ‘Maar lieveling, als je het niet erg vindt, ga ik vanavond maar niet; het is veel beter als ik naar bed ga en ga slapen. Die oude Stinkerd CLXXXII is de onaangenaamste persoon die ik ooit geweest ben — een briljant succes in een kritieke tijd — je moet over hem lezen. Maar innerlijk was hij een opvliegend beest dat de mensen haatte die hij hielp. Hij zit vers in mijn geheugen, ik moet hem onder bedwang houden.’

‘Oké, laten we naar bed gaan.’

Ster schudde het hoofd. ‘Slapen,’ zei ik. ‘Ik zal auto-suggestie gebruiken en dan weet je morgenochtend niet meer dat hij er ooit geweest is. Ga jij maar naar het feest. Zoek een avontuurtje en vergeet dat je een lastige vrouw hebt.’

Ik ging, maar ik was veel te veel uit mijn humeur om zelfs maar te denken aan ‘avontuurtjes’.

De Oude Naarling was de ergste niet. Ik kan me wel staande houden in een ruzie — en Ster, al was ze nog zo’n Amazone, was niet groot genoeg om me de baas te zijn. Als ze wild ging spelen zou ze eindelijk dat pak rammel krijgen. Ik hoefde ook niet bang te zijn voor tussenkomst van de wakers; dat was van het begin af aan afgesproken: als we samen alleen waren, waren we onder ons. Een derde er bij wijzigde dat en Ster alleen had ook geen privacy, zelfs in haar bad niet. Of haar bewakers mannen of vrouwen waren weet ik niet en dat zou haar ook niet hebben kunnen schelen. De bewakers waren nooit zichtbaar. Dus onze kibbelpartijtjes waren privé en deden ons allebei misschien wel goed, als een tijdelijke opluchting.

Maar ‘de Heilige’ was moeilijker te aanvaarden dan de Oude Naarling. Hij was Zijne Wijsheid CXLI en zo vervloekt nobel en geestelijk en vromer-dan-gij dat ik drie dagen ging vissen.

Ster zelf was sterk en opgekikkerd en vol levenslust; die vent dronk niet en rookte niet en kauwde geen kauwgum en uitte nooit een onvriendelijk woord — je kon Sters stralenkrans bijna zien, zo lang ze onder zijn invloed was. Wat erger was, hij had seks afgezworen toen hij zich aan de Universa wijdde en dit had een verbijsterende invloed op Ster; lieve onderworpenheid was haar stijl niet. Dus ging ik vissen.

Er is één goed ding van de Heilige te zeggen. Ster zegt dat hij de minst geslaagde keizer in die hele lange linie geweest is, met een talent om het verkeerde te doen uit vrome overwegingen, dus van hem heeft ze meer geleerd dan van ieder ander; hij beging iedere vergissing die er maar begaan kon worden. Hij werd na slechts vijftien jaar door van walging vervulde klanten vermoord, wat niet lang genoeg is om van zo iets logs als een multi-universum keizerrijk een komplete rotzooi te maken.

Zijne Wijsheid CXXXVII was een Zij — en Ster was twee dagen afwezig. Toen ze thuis kwam verklaarde ze dat. ‘Ik moest wel, lieve. Ik had altijd gedacht dat ik een woeste teef was — maar zij schokte mij zelfs.’

‘Hoe dan?’

‘Dat zeg ik niet, meneer. Ik heb mezelf intensief behandeld om haar zo ver te begraven dat je haar nooit zult tegenkomen.’

‘Ik ben nieuwsgierig.’

‘Dat weet ik en daarom heb ik haar een staak door het hart gedreven — helemaal niet leuk, ze was een directe voorouder van me. Maar ik was bang dat je haar liever zou mogen dan mij. Die onuitsprekelijke slet!’

Ik ben nog steeds nieuwsgierig.

De meesten van hun waren niet zulke vervelende kerels. Maar ons huwelijk zou gladder verlopen zijn als ik nooit geweten had dat ze er waren. Het is gemakkelijker om een vrouw te hebben die een beetje getikt is dan een vrouw die enkele pelotons is — voornamelijk mannen. Hun geestelijke aanwezigheid te beseffen, zelfs als Sters eigen persoonlijkheid de boventoon voerde, deed mijn libido geen goed. Maar ik moet toegeven dat Ster het mannelijke standpunt beter begreep dan welke vrouw in welke geschiedenis dan ook. Ze hoefde er niet naar te raden wat een man prettig zou vinden; ze wist er meer van af dan ik, uit ‘ondervinding’ — en ze kende absoluut geen remmingen om haar unieke kennis te delen.

Ik hoorde niet te klagen.

Maar dat deed ik wel, ik nam het haar kwalijk dat ze al die andere mensen was. Ze verdroeg mijn onredelijke klachten beter dan ik verdroeg wat ik voelde als een onrecht in mijn situatie tegenover die troep geesten.

Die geesten waren niet het ergste roet in het eten. Ik had geen baan. Ik bedoel niet van-negen-tot-vijf en het gras maaien op zaterdag en ’s avonds dronken worden in de club; ik bedoel dat ik geen doel had. Heb je wel eens naar een leeuw in een dierentuin gekeken? Vers vlees op tijd, vrouwtjes ter beschikking, geen jagers om je druk over te maken — hij heeft het voor elkaar, vind je niet?

Waarom ziet hij er dan zo verveeld uit ?

In het begin wist ik niet dat ik met een probleem worstelde. Ik had een mooie en liefhebbende vrouw; ik was zo rijk dat het niet eens te tellen was; ik woonde in een uiterst luxueus huis in een stad die mooier was dan enige op Aarde; iedereen die ik ontmoette was aardig tegen me; en wat het beste was op alleen maar mijn geweldige vrouw na, ik had grenzeloze gelegenheden om ‘te gaan studeren’ op een wonderbaarlijke en on-Aardse manier zonder noodzaak om achter een bal aan te hollen. Noch achter een bul. Ik hoefde nooit op te houden en had alle denkbare hulp. Ik bedoel, stel je voor dat Albert Einstein alles laat schieten om jou met je algebra te helpen, maat, of dat de Rand Corporation en General Electric samenwerken om visuele hulpmiddelen te verzinnen om iets voor jou wat gemakkelijker te maken.

Dat is grotere luxe dan rijkdom.

Ik merkte al spoedig dat ik de oceaan niet kon leegdrinken, al werd die aan mijn lippen gehouden. Alleen al op Aarde is de kennis zo uit de hand gelopen dat niemand alles kan begrijpen — je kunt dus wel raden wat een hoeveelheid er is in Twintig Universa, ieder met zijn eigen wetten, zijn eigen geschiedenis en alleen Ster weet hoeveel beschavingen.

In een taartjeswinkel wordt er bij het personeel op aangedrongen zoveel te snoepen als ze willen. Ze krijgen er gauw genoeg van.

Ik heb er nooit volkomen genoeg van gekregen; kennis heeft meer afwisseling. Maar mijn studie had geen doel. De Geheime Naam van God is net zo min te vinden in twintig universa als in één — en alle andere onderwerpen zijn net zo moeilijk tenzij je een natuurlijke aanleg hebt.